Zasadą jest, że wypłaty wynagrodzenia dokonuje się raz w miesiącu. Zdarza się jednak, że pracownik dostaje w tym czasie wynagrodzenie zasadnicze oraz inne składniki, np. nagrodę. W jaki sposób wtedy należy potrącić mu to, czego domaga się komornik?

Kwota wolna od potrąceń

Ujęcia można dokonać tylko do określonej wysokości, aby pracownikowi zapewnić konieczne środki do życia. To oznacza, że trzeba zachować tzw. kwotę wolną od potrąceń. Zgodnie z kodeksem pracy w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych pracodawca potrąci tylko do wysokości 3/5 wynagrodzenia.

Natomiast przy dochodzeniu innych należności lub zaliczek pieniężnych potrącenie obejmie najwyżej 1/2 wynagrodzenia. Gdy ujęcia alimentacyjne i niealimentacyjne zbiegną się, najwyższe potrącenie nie przekroczy 3/5 wynagrodzenia netto (art. 87 § 4 kodeksu pracy).

Przy ujęciu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości minimalnego, ustalanego w myśl odrębnych przepisów, przysługującego zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek społecznych, zdrowotnej oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych (art. 87

1

§ 1 pkt 1 k.p.).

Inne składniki

Poza pensją zasadniczą pracownik otrzymuje najczęściej składniki przysługujące za okres dłuższy niż miesiąc. Zgodnie z art. 87 § 8 k.p. potrąceń należności z wynagrodzenia w miesiącu, w którym wypłaca mu się składniki za takie okresy, dokonuje się od łącznej kwoty uwzględniającej te składniki.

Oznacza to, że szef powinien przyjąć jedną kwotę wolną od ujęć dla wszystkich zsumowanych składników wynagrodzenia w tym miesiącu. Gdy pracownik otrzymał w nim pensję zasadniczą oraz nagrodę, szef uszczupli mu z wynagrodzenia płatnego raz w miesiącu, a następnie potrąci ze składnika przysługującego za okres dłuższy niż miesiąc.

Gdy zatem w ciągu miesiąca w różnych terminach wypłaca należności ze stosunku pracy (np. premie, prowizje, dodatki, nagrody), musi zsumować wszystkie te elementy po to, aby ustalić granicę potrąceń i kwotę wolną od nich.

Podstawa, od której może dokonać ujęć, obejmuje wszystkie składniki netto, jakie wypłaca podwładnemu w miesiącu. Kwota wolna na zaspokojenie świadczeń niealimentacyjnych wynosi 100 proc. minimalnego wynagrodzenia (po odliczeniu składek społecznych, zdrowotnej i zaliczki na podatek). Ponadto kwotę wolną może zastosować jedynie raz w miesiącu.

Uwaga!

Jeśli pracodawca ma kilka wypłat w jednym miesiącu, stosuje się jedną kwotę wolną od potrącenia. Dzięki zsumowaniu wszystkich składników wynagrodzenia ustali granicę potrącenia.

Przykład

Pracownik otrzymuje co miesiąc 2000 zł brutto pensji zasadniczej (netto 1459,48 zł). Przysługują mu podstawowe koszty uzyskania przychodu (KUP) i kwota zmniejszająca podatek. Jego wynagrodzenie zajmuje komornik na inne świadczenia niż alimentacyjne, bo nie spłacił zaciągniętego kredytu. Pobory wypłaca się do 10. dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni.

W lutym 2012 r. pracownik otrzyma 2000 zł pensji za styczeń 2012 r. Ponadto 24 lute- go 2012 r. dostanie 1500 zł brutto nagrody (1044,86 zł netto).

W 2012 r. kwota wolna od potrąceń dla pełnoetatowców z podstawowymi KUP oraz prawem do kwoty zmniejszającej podatek, po odliczeniach składkowo-podatkowych wynosi 1111,86 zł.

Z wynagrodzenia zasadniczego pracodawca może więc potrącić 347,62 zł (1459,48 zł – 1111,86 zł). Z kolei nagrodę, którą pracownik otrzyma 24 lutego br. w kwocie 1044,86 zł netto, trzeba zsumować z wynagrodzeniem zasadniczym, co pozwoli na ustalenie granicy zajęcia, czyli połowę wynagrodzenia uzyskanego w lutym br.

Łączne wynagrodzenie wynosi zatem 1459,48 zł + 1044,86 zł = 2504,34 zł.

Połowa tego wynagrodzenia to kwota 1252,17 zł.

Oznacza to, że po uwzględnieniu kwoty wolnej od potrąceń pracownikowi można potrącić nie więcej niż 1252,17 zł.

Z wynagrodzenia zasadniczego pracownika ujęto już kwotę 347,62 zł, dlatego też z nagrody dla wierzyciela pracownika należy odjąć dodatkowo kwotę 904,55 zł.

Czytaj również: