[b]– W kwietniu przez pomyłkę za jednego z naszych pracowników nienależnie pobrano składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne od dodatku stażowego wypłacanego mu w czasie pobierania wynagrodzenia za czas choroby i zasiłku.

Czy po sporządzeniu korekt dokumentów rozliczeniowych mam mu zwrócić nadpłacone składki? W jaki sposób ustalić kwotę do zwrotu? .[/b]

Z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wyłączone są składniki wynagrodzenia, do których pracownik ma prawo w myśl postanowień układów zbiorowych pracy lub przepisów o wynagradzaniu w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego.

Tak wynika z § 2 ust. 1 pkt 24 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=77617]rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.)[/link].

[srodtytul]Skutki pominięcia wyłączenia[/srodtytul]

Z takiego wyłączenia korzysta m.in. dodatek stażowy, jeżeli pracownik otrzymuje go w pełnej wysokości również za czas choroby. Wobec tego od stażowego wypłacanego za chorobę nie należy naliczać składek społecznych i w konsekwencji zdrowotnej. Odprowadzamy je od tego dodatku przysługującego za okres, kiedy pracownik świadczył pracę.

Pracodawca postąpił zatem nieprawidłowo, uwzględniając w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne dodatek stażowy wypłacany za okres choroby pracownika. Spowodowało to zwiększenie podstawy wymiaru tych należności i podniosło ich wysokość. Równocześnie podstawa opodatkowania została zaniżona, gdyż odliczono z niej zawyżoną kwotę składek społecznych finansowanych ze środków ubezpieczonego.

Płatnik powinien więc skorygować dokumenty rozliczeniowe, czyli miesięczne raporty imienne ZUS RCA oraz deklaracje ZUS DRA za miesiąc(e), w którym niesłusznie naliczył składki od dodatku stażowego. Po złożeniu korekty dokumentów rozliczeniowych na koncie pracodawcy powstanie nadpłata składek społecznych i zdrowotnej. Opłacając je za kolejny miesiąc, powinien pomniejszyć przekazywane do ZUS należności o kwotę tej nadpłaty.

[srodtytul]Trzeba się rozliczyć[/srodtytul]

Pracodawca musi też rozliczyć się z ubezpieczonym, czyli zwrócić mu składki, jakie niesłusznie potrącił z jego wynagrodzenia. Zwracane składki stanowią przychód pracownika w miesiącu, w którym dostanie zwrot. Kwotę tę szef powinien doliczyć do wynagrodzenia pracownika i od łącznego przychodu ustalić zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pracownik chorował od 16 do 30 kwietnia.

Z tego tytułu otrzymał od pracodawcy 1000 zł wynagrodzenia za czas choroby i 1000 zł jako wynagrodzenie za okres, kiedy pracował. Wypłacono mu także 300 zł dodatku stażowego (150 zł za okres od 1 do 15 kwietnia i 150 zł od 16 do 30 kwietnia). Zgodnie z zakładowym regulaminem wynagradzania pracownik otrzymuje dodatek stażowy również za czas choroby. Wszystkie należności wypłacono mu 30 kwietnia. W podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za kwiecień pracodawca powinien uwzględnić wynagrodzenie i dodatek za okres pracy. Podstawa ta ma więc wynieść 1150 zł. Natomiast w podstawie wymiaru składki zdrowotnej uwzględnia wynagrodzenie za pracę i dodatek stażowy za okres pracy (pomniejszone o składki społeczne finansowane ze środków ubezpieczonego) oraz wynagrodzenie za czas choroby.

Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne powinna wynieść:

1992,33 zł [1150 zł – (13,71 proc. x 1150 zł) + 1000 zł]

Jeżeli natomiast płatnik w podstawie wymiaru składek społecznych uwzględnił cały dodatek stażowy, wyniosła ona 1300 zł, a podstawa wymiaru składki zdrowotnej:

2121,77 zł [1300 zł – (13,71 proc. x 1300 zł) + 1000 zł]

[b]Płatnik nadpłacił składki na ubezpieczenia:[/b]

[b]- emerytalne[/b]

1300 zł x 9,76 proc. = 126,88 zł (składka zapłacona)

1150 zł x 9,76 proc. = 112,24 zł (składka należna)

nadpłata 126,88 zł – 112,24 zł = 14,64 zł, czyli po 14,64 zł finansowane ze środków pracodawcy i pracownika

[b]- rentowe[/b]

1300 zł x 6 proc. = 78 zł

1150 zł x 6 proc. = 69 zł

nadpłata 78 zł – 69 zł = 9 zł

1300 zł x 1,5 proc. = 19,50 zł (składka na ubezpieczenie rentowe w części sfinansowanej przez pracownika)

1150 zł x 1,5 proc. = 17,25 zł (składka na ubezpieczenie rentowe w części sfinansowanej przez pracownika)

nadpłata składki rentowej finansowana przez pracownika

19,50 zł – 17,25 zł = 2,25 zł

nadpłata składki rentowej finansowana przez pracodawcę

9 zł – 2,25 zł = 6,75 zł

[b]- chorobowe[/b]

1300 zł x 2,45 proc. = 31,85 zł

1150 zł x 2,45 proc. = 28,18 zł

nadpłata 31,85 zł – 28,18 zł = 3,67 zł

(składka finansowana w całości ze środków pracownika)

[b]- wypadkowe[/b]

1300 zł x 2 proc.* = 26 zł

1150 zł x 2 proc.* = 23 zł

nadpłata 26 zł – 23 zł = 3 zł (składka finansowana w całości ze środków pracodawcy)

[ul][li] przy założeniu że taka stawka procentowa obowiązuje płatnika [/li][/ul] [b]- zdrowotne[/b]

2121,77 zł x 9 proc. = 190,96 zł

1992,33 zł x 9 proc. = 179,31 zł

nadpłata

190,96 zł – 179,31 zł = 11,65 zł

Po złożeniu korekty dokumentów, opłacając składki za kolejny miesiąc, pracodawca powinien pomniejszyć należność na ubezpieczenia społeczne o 44,95 zł [2 x (14,64 zł + 9 zł + 3,67 zł + 3 zł)], a na zdrowotne o 11,65 zł.

Natomiast pracownikowi szef zwraca 32,21 zł (14,64 zł + 2,25 zł + 3,67 zł +11,65 zł).

Od kwoty zwracanej ubezpieczonemu pracodawca potrąca zaliczkę na podatek.[/ramka]