[b]Taką interpretację przyjął [link=http://www.rp.pl/artykul/297145.html]Główny Inspektorat Pracy (GIP) w stanowisku z 22 kwietnia 2009 r. (GPP-152-4560-28/09/PE/RP)[/link][/b] przygotowanym dla „Gazety Prawa i Podatków”.

Nasi czytelnicy mieli wątpliwości, w jaki sposób liczyć osoby zatrudnione w szczególnych warunkach: czy tylko na podstawie ustawy o emeryturach pomostowych, czy też uwzględniać również osoby, które mają uprawnienia do wcześniejszej emerytury na podstawie rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

GIP, do którego zwróciliśmy się z prośbą o interpretację tego zagadnienia, uznał, że w obecnym stanie prawnym pracodawcy tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych i zatrudniający osoby pracujące w szczególnych warunkach mają naliczać podwyższony (50 proc.) wskaźnik odpisu na fundusz na nie, uwzględniając przepisy ustawy o emeryturach pomostowych.

[srodtytul]Wysoki wskaźnik[/srodtytul]

Art. 5 ust. 3 ustawy o funduszu świadczeń socjalnych, w brzmieniu obowiązującym do 15 stycznia 2009 r., przewidywał podwyższony – w stosunku do podstawowego – 50-proc. odpis na pracowników zatrudnionych w szczególnie uciążliwych warunkach pracy. Obecnie jednak, w wyniku zmiany wprowadzonej na mocy art. 44 pkt 1 ustawy z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, przepis ten przewiduje, że wysokość odpisu podstawowego na jednego pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (w rozumieniu przepisów o emeryturach pomostowych) wynosi 50 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

[srodtytul]Specyficzne zadania...[/srodtytul]

Obecnie taki wskaźnik odpisu na fundusz stosowany jest w odniesieniu do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych. Definicja takich zatrudnionych zawarta jest w art. 3 tej ustawy.

[b]A zatem osoby pracujące w szczególnych warunkach to pracownicy zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu pracy, którzy po 15 stycznia tego roku wykonują specyficzne prace.[/b] Te muszą być związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwały uszczerbek na zdrowiu.

Zadania te mogą być też wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku. Wykaz takich prac określa załącznik nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych.

GIP w swoim stanowisku wskazał ponadto, że za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach uważa się także ubezpieczonych z tytułu działalności twórczej lub artystycznej tancerzy zawodowych, wykonujących po 15 stycznia tego roku prace związane z bardzo ciężkim wysiłkiem fizycznym.

[srodtytul]... i wyjątkowy charakter[/srodtytul]

Z kolei osobami, które pracują w szczególnym charakterze, są pracownicy zatrudnieni na pełnym etacie, którzy po 15 stycznia 2009 r. zaczęli wykonywać lub nadal wykonują prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej. Warto przy tym pamiętać, że chodzi o takie zadania, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się. Wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

GIP uznał także, że do wspomnianej kategorii zatrudnionych zalicza się także osoby wykonujące przed 15 stycznia tego roku prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

[i]Podstawa prawna:

– [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=2DEE5ABBF60BD82326CE6EB82DBA76FB?id=74017]ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. DzU z 1996 r. nr 70, poz. 335, ze zm.)[/link],

– [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=BA1175FEF0AC8D67D98183A6FCF5CC55?id=294728]ustawa z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (DzU nr 237, poz. 1656)[/link],

– [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=8B7B68350007F295F4006313ED543894?id=71427]rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 14 marca 1994 r. w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych w celu naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (DzU nr 43, poz. 168 ze zm.)[/link].[/i]