Te przymusowe daniny mogą skonsumować sporą część jego grudniowych poborów. Pracodawcy często pytają przed świętami, czy od bożonarodzeniowych prezentów dla zatrudnionych muszą naliczać składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz podatek dochodowy. Odpowiedź zależy od źródła ich sfinansowania.

[srodtytul]Z FUNDUSZU SOCJALNEGO...[/srodtytul]

Do podstawy wymiaru składek nie wchodzą świadczenia pokryte ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Przesądza o tym § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia. Obowiązek tworzenia funduszu spoczywa na:

- jednostkach budżetowych i ich gospodarstwach pomocniczych oraz zakładach budżetowych niezależnie od liczebności załogi,

- zatrudniających 1 stycznia co najmniej 20 osób w przeliczeniu na pełny etat.

Ci ostatni mogą jednak odstąpić od tworzenia funduszu, zmieniając układ zbiorowy pracy lub regulamin wynagradzania. Oczywiście przy przekazywaniu pomocy z funduszu obowiązują zasady określone w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Przede wszystkim przyznanie i wysokość świadczeń musi zależeć od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej zainteresowanego pracownika. Jeśli tak jest, są one wyłączone od składek w pełnej wysokości.

Dotyczy to również świątecznych talonów czy bonów. Od wartości tych sfinansowanych z funduszu socjalnego nie naliczamy zatem składek na ubezpieczenia społeczne ani zdrowotne, bez względu na ich wysokość.

[srodtytul]...I SOCJALNO-BYTOWEGO[/srodtytul]

Z preferencji korzystają też talony pochodzące z funduszu utworzonego na cele socjalno-bytowe zgodnie z obowiązującym w firmie układem zbiorowym. Nie potrącamy z nich żadnych składek do wysokości odpisu podstawowego określonego w art. 5 ust. 2 ustawy na pełnozatrudnionego w normalnych warunkach pracy, czyli rocznie do 906,61 zł. Zastrzegam jednak, że dotyczy to wyłącznie funduszy socjalno-bytowych utworzonych na podstawie układu zbiorowego ewentualnie u pracodawców, którzy nie tworzą funduszu socjalnego. A więc u większych, zatrudniających 1 stycznia przynajmniej 20 osób w przeliczeniu na pełne etaty, którzy zrezygnowali z funduszu socjalnego, jak i u mniejszych. Szef, wypłacając pracownikowi świadczenie z takiego funduszu socjalnego-bytowego, musi więc ustalić, czy w tym roku otrzymał on już pomoc z tego źródła. Od składek jest bowiem zwolnione tylko wsparcie do wysokości odpisu podstawowego. Przewyższające ten pułap wchodzi do podstawy wymiaru składek.

[ramka][b]Przykład[/b]

Prezes przyznał pani Magdalenie, zatrudnionej na pełny etat, talon świąteczny o wartości 300 zł ze środków funduszu socjalno-bytowego. W 2008 r. otrzymała już ona z tego funduszu 700 zł jako dofinansowanie wypoczynku. Wobec tego do podstawy wymiaru składek wliczamy 93,39 zł (1000 zł – 906,61 zł), czyli nadwyżkę ponad odpis podstawowy.[/ramka]

[srodtytul]ZE ŚRODKÓW OBROTOWYCH[/srodtytul]

Jeśli zdecydujemy się przekazać pracownikom talony, które nie są finansowane ze środków zfśs lub funduszu utworzonego na cele socjalno-bytowe, ich wartość stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Zamiast talonów część z nas funduje paczki świąteczne. Wówczas o tym, czy od ich wartości należy płacić składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, decyduje to, z jakiego funduszu zostały sfinansowane. Należy więc postępować tak samo jak przy talonach i bonach. Gdy sfinansujemy paczki z innych środków niż wymienione, np. obrotowych, to ich wysokość stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Wartość pieniężną świadczeń w naturze ustalamy wówczas według cen zakupu takich świadczeń rzeczowych.