Nie jest jednak tak łatwo uzyskać od pracodawcy zwrot pieniędzy za ich zakup, choć jest to możliwe.
Na przeszkodzie stoją bowiem przepisy rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe ([link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=77487]DzU nr 148, poz. 973[/link]). Przewidują one, że pracodawca powinien zapewnić osobie pracującej przez przynajmniej pół dniówki przy komputerze jedynie okulary korygujące. W przepisach nie ma jednak ani słowa o szkłach kontaktowych. Na tej podstawie większość pracodawców odmawia zatrudnionym refundacji zakupu szkieł kontaktowych – całkiem niesłusznie.
Przepisy europejskie zawarte w dyrektywie 90/270/EWG dotyczącej minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe przewidują bowiem, że firma ma zapewnić takiemu pracownikowi urządzenia korygujące. Nie precyzują jednak, czy chodzi tylko o okulary, czy także soczewki kontaktowe.
Zdaniem Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej obowiązujące obecnie przepisy rozporządzenia z 1996 r., które najwyraźniej nie odpowiadają już otaczającej nas rzeczywistości i regulacjom europejskim, nie wymagają jednak zmiany.
[b]W myśl interpretacji, jaką uzyskaliśmy z MPiPS, pracownicy mogą bowiem starać się o refundację, ale pod pewnymi warunkami.[/b]
Z wytycznych MPiPS wynika, że można ubiegać się o zwrot kosztu soczewek kontaktowych pod warunkiem, że ich zakup zamiast okularów będzie wynikał z zaleceń lekarza badającego wzrok danej osoby. Co prawda ministerstwo wskazuje, że takie zalecenia powinny być wydawane wówczas, gdy pracownik ma poważną wadę wzroku, np. gdy różnica wady między jednym okiem a drugim jest większa niż 4 dioptrie lub zainteresowany ma duży astygmatyzm. Są to jednak tylko przykładowe wytyczne, nie określające wszystkich przypadków, w których lekarz może uznać za stosowne zalecenie popularnych ostatnio szkieł.
W takiej sytuacji trzeba, zdaniem ministerstwa, uznać, że soczewki kontaktowe zgodnie z § 8 ust. 2 wspomnianego rozporządzenia spełniają tę samą funkcję co okulary korygujące wzrok. Pracodawca powinien więc zwrócić koszty zakupu soczewek w ustalonej przez firmę kwocie.
W wielu wypadkach będzie to oznaczało potrzebę zmiany przepisów wewnętrznych firmy. Dotychczas te regulacje mówiły jedynie o wysokości zwrotu kosztów za zakup okularów (np. 150 zł za oprawki, a za szkła do nich bez ograniczeń). Rzadko która firma uwzględnia w tych przepisach szkła kontaktowe, które kupuje się znacznie częściej niż okulary, są one jednak zazwyczaj tańsze.
Przepisy rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej dotyczą stanowisk pracy wyposażonych w monitory ekranowe, których definicja określona została w § 2 pkt 1. [b]Regulacji tych nie stosuje się do komputerów przenośnych nieprzeznaczonych[/b] do użytkowania na danym stanowisku pracy (§ 3 pkt 4 rozporządzenia).
Z dyrektywy i rozporządzenia wynika, że laptopy nie powinny stanowić wyposażenia stałych stanowisk pracy, nie spełniają bowiem wymagań określonych w załączniku do rozporządzenia. Chodzi między innymi o możliwość regulacji monitora góra – dół i na boki i chyba, co najważniejsze, o konieczność wyposażenia komputera w oddzielną klawiaturę (patrz obok).
Jeśli jednak pracodawca wyposaży stanowisko pracy w taki sprzęt i odpowiednio je urządzi, to osoba pracująca na laptopie także może się ubiegać o zwrot kosztów zakupu okularów, a nawet soczewek kontaktowych, które są jej niezbędne do pracy.
[ramka][b]Stanowisko pracy przy komputerze[/b]
- Regulacje ustawienia monitora powinny umożliwiać pochylenie ekranu co najmniej 20 stopni do tyłu i 5 stopni do przodu oraz obrót wokół własnej osi co najmniej o 120 stopni, to znaczy po 60 stopni w obu kierunkach.
- Klawiatura powinna stanowić osobny element wyposażenia stanowiska pracy.
- Konstrukcja klawiatury powinna umożliwiać pracownikowi przyjęcie pozycji, która nie powodowałaby zmęczenia mięśni rąk podczas pracy. Powinna także zapewniać możliwość regulacji kąta nachylenia do 15 stopni oraz odpowiednią wysokość (środkowy rząd klawiszy z literami A, S, D… licząc od płaszczyzny stołu, nie może być wyżej niż 30 mm przynajmniej w jednej pozycji pochylenia klawiatury).
- Konstrukcja stołu powinna umożliwiać wygodne ustawienie elementów wyposażenia stanowiska pracy, w tym zróżnicowaną wysokość ustawienia monitora ekranowego i klawiatury.[/ramka]
[i]masz pytanie, wyślij e-mail do autora
[mail=m.rzemek@rp.pl]m.rzemek@rp.pl[/mail][/i]