Rz: Czy ostatni dzień stycznia na poinformowanie załogi, że pracodawca nie utworzy funduszu socjalnego i nie będzie wypłacał świadczeń urlopowych, to termin ostateczny czy jedynie instrukcyjny? Jakie są skutki jego niedochowania?
Danuta Rutkowska: Ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych jest precyzyjna. Wprost stanowi, że pracodawca, który nie ma obowiązku tworzyć funduszu, może w każdym roku kalendarzowym (jeśli cały czas będzie zatrudniał mniej niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty) zrezygnować zarówno z działalności socjalnej, jak i wypłaty świadczeń urlopowych. Zrobi to zgodnie z prawem, pod warunkiem że dopełni wszystkich ustawowych wymogów. Chodzi o przekazanie stosownej informacji załodze w ustawowym terminie – do końca stycznia. To termin prawa materialnego. Wprawdzie jego niedotrzymanie nie skutkuje obowiązkiem prowadzenia funduszu czy wypłaty świadczeń urlopowych, ale niewątpliwie pracodawca popełnia wykroczenie. Do podobnych wniosków doszedł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 1 marca 2007 r. (I OSK 814/06).