- Pracownik ma pensję ustaloną w euro. Pieniądze są wypłacane za dany miesiąc 26 dnia tego miesiąca. Choć przepisy każą przeliczać wynagrodzenie po kursie obowiązującym na dzień przed jego wypłatą, to my robimy to na tydzień wcześniej. Wtedy bowiem naliczamy pobory wszystkim pracownikom.
Czy urzędy skarbowe albo ZUS mogą to kwestionować? I co uwzględnić w podstawie wymiaru wynagrodzenia chorobowego w takiej sytuacji: średnią zsumowanych poborów w euro przeliczoną po bieżącym kursie na złote? W sierpniu zatrudniony chorował 10 dni.
Wynagrodzenie ustalone w walucie obcej należy przeliczyć na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. Tak stanowi art. 11a ustawy o PIT. Jeżeli zatem wynagrodzenie jest wypłacane, tak jak u czytelnika, 26 dnia miesiąca, to pobory ustalone w euro powinny być przeliczone według kursu NBP z 25 dnia. Tyle teoria.
W praktyce zastosowanie się do tego przepisu i tak nie daje gwarancji, że wykorzystany na liście płac kurs przeliczenia poborów będzie adekwatny do tego, który obowiązuje w dniu poprzedzającym wypłatę.
Dlatego niektóre firmy w ogóle tego nie przestrzegają, a pobory przeliczają według kursu, który obowiązuje w dniu robienia listy płac albo z ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego. Na razie nie kwestionuje tego ani ZUS, ani urząd skarbowy >patrz ramka.
Uwaga!
Przy składkach ZUS stosujemy ten sam kurs co przy ustalaniu przychodów podatkowych. Mówi o tym § 4
.
Również dodatkowe składniki
Przeliczenie wynagrodzenia ustalonego w walucie obcej jest niezbędne także dla oszacowania dodatkowych składników pensji. W opisywanym przypadku musimy policzyć wynagrodzenie chorobowe za 10 dni. W tym celu musimy uwzględnić przychód za 12 miesięcy poprzedzających miesiąc zachorowania.
Pamiętajmy, że nie chodzi tu o średnią zsumowanych poborów w euro, ale o średnią wynagrodzeń z tego okresu (stanowiących pod- stawę wymiaru składki chorobowej), przeliczonych na złote według kursu z dnia poprzedzającego wypłatę każdej z tych pensji.
Jest to uzasadnione w praktyce, bo przy liczeniu wynagrodzenia chorobowego należy bazować na wartościach, które widnieją na listach płac z ostatnich 12 miesięcy. Mając tę kwotę, musimy:
Krok 1.
Policzyć składki ZUS w części finansowanej przez pracownika.
Krok 2
. Pomniejszyć przychód o te składki.
Krok 3.
Uzyskaną wartość pomnożyć przez 80 proc., chyba że zatrudniony ma prawo do 100 proc. pensji chorobowej.
Krok 4.
Otrzymany wynik podzielić przez 30, a uzyskaną stawkę pomnożyć przez liczbę dni ze zwolnienia lekarskiego.
Do wyboru
Przypominam, że o wypłacie wynagrodzenia w walucie obcej mówi art. 358 kodeksu cywilnego. Wskazuje, że jeżeli przedmiotem zobowiązania jest suma pieniężna wyrażona w walucie obcej, dłużnik może spełnić świadczenie w walucie polskiej, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe lub czynność prawna zastrzega spełnienie go w walucie obcej.
Zatem waluta, w jakiej wynagrodzenie za pracę zostanie uregulowane, zależy od postanowień umowy o pracę.
Można w niej określić, że pobory będą wypłacane np. w euro w całości albo w części. Jeżeli strony stosunku pracy tego nie postanowią a pensja zostanie określona w euro, można ją wypłacać albo w tej walucie, albo w złotych po przeliczeniu według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia wymagalności roszczenia, czyli z dnia, w którym wynagrodzenie ma być wypłacone.
Pobory wypłacamy nie później niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego. Mówi o tym art. 85 § 2 kodeksu pracy.
Lista płac
Zobaczmy, jak przedstawione zasady zastosować w praktyce. Najpierw przeliczmy wynagrodzenie ustalone w euro na złote w celu ustalenia podstawy wymiaru składek i opodatkowania. Pensja 3000 euro miała być wypłacona 26 sierpnia.
Zgodnie z ustawą o PIT powinniśmy zastosować przelicznik z 25 dnia tego miesiąca. Wówczas kurs średni euro ogłoszony przez NBP wynosił 4,1592 zł. Oznacza to, że wynagrodzenie pracownika wyrażone w złotych to 12 477,60 zł.
Załóżmy, że zatrudniony ma prawo do podstawowych KUP i złożył PIT-2. Pamiętajmy, że wynagrodzenie chorobowe nie stanowi podstawy wymiaru składek społecznych. Uwzględniamy je dopiero w podstawie wymiaru składki zdrowotnej.
WYNAGRODZENIE CHOROBOWE
12 925 zł (przyjęta średnia z ostatnich 12 miesięcy) x 13,71 proc. = 1772,02 zł
12 925 zł – 1772,02 zł = 11 152,98 zł
11 152,98 zł x 80 proc. = 8922,38 zł
8922,38 zł : 30 = 297,41 zł
297,41 zł x 10 dni = 2974,10 zł
SKŁADKI I PODATEK
KROK 1. Składki społeczne
podstawa wymiaru 12 477,60 zł
- emerytalna 12 477,60 zł x 9,76 proc. = 1217,81 zł
- rentowe 12 477,60 zł x 1,5 proc. = 187,16 zł
- chorobowa 12 477,60 zł x 2,45 proc. = 305,70 zł
razem 1710,67 zł
KROK 2. Składka zdrowotna
podstawa wymiaru 12 477,60 zł + 2974,10 – 1710,67 zł = 13 741,03 zł
składka pełna 13 741,03zł x 9 proc. = 1236,69 zł
składka odliczana od podatku 13 741,03 złx 7,75 proc. = 1064,93 zł
KROK 3. Podstawa opodatkowania
(12 477,60 zł + 2974,10 zł) – (1710,67zł + 111,25 zł) = 13 629,78 zł; po zaokrągleniu 13 630 zł
KROK 4. Zaliczka do US
(13 630 zł x 18 proc.) – 46,33 zł = 2407,07 zł
2407,07 zł – 1064,93 zł= 1342,14 zł; po zaokrągleniu 1342 zł
KROK 5. Do wypłaty
15 451,70 zł – (1710,67zł +1236,69 zł + 1342 zł) = 11 162,34 zł
11 162,34 zł : 4,1592 euro
(kurs średni z 25 sierpnia) = 2683,77 euro
DanutaDenkiewicz doradca podatkowy
Różnice kursowe powstające w związku z przeliczeniem wynagrodzenia ustalonego w walucie obcej na złote to problem znany wszystkim, na który z wiadomych względów nie ma złotego środka.
Firmom, które naliczają płace na początku miesiąca za miesiąc poprzedni, gdy wypłata jest 10-tego, a mają dużo pracowników np. za granicą nie są w stanie przyjąć kursu średniego z dnia poprzedzającego dzień wypłaty radzę przy przeliczeniach uwzględniać średni kurs NBP z dnia ostatniego miesiąca za który jest wypłacony wynagrodzenie.
Nie spotkałam się z tym, by urzędy skarbowe czy ZUS to kwestionowały. Zdaję sobie jednak sprawę z tego, że w razie zaistnienia takich kontroli korekt zusowskich i podatkowych byłoby bardzo, bardzo dużo.
Problemu z przeliczaniem przychodów w walutach obcych nie ma, jeżeli wynagrodzenia lub inne składniki płacowe wyrażone są w walucie obcej, ale wypłacane pracownikom w walucie polskiej.
