[b]– Pracownikowi należy się dwumiesięczna odprawa ze zwolnień grupowych. Jego wynagrodzenie wynosi: 1400 zł + do 70 proc. premii regulaminowej + dodatek funkcyjny (300 zł) i premia uznaniowa (w różnej wysokości, przeważnie do 300 zł). Długo chorował: 12 dni w styczniu, cały luty i marzec, a umowa rozwiąże się z końcem kwietnia. Jak w tej sytuacji wyliczyć prawidłowo odprawę?[/b] – pyta czytelniczka DOBREJ FIRMY.

Odprawę pieniężną ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Tak wynika z art. 8 ust. 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=E3103E7094E3FE5080670EEB4EDEB471?id=169524]ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (DzU nr 90, poz. 844 ze zm.)[/link].

Zatem należy zastosować przepisy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=E658DA01AAED2E2F956F73906949B1EE?id=74468]rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.)[/link], dalej rozporządzenie.

[srodtytul]Wszystkie elementy[/srodtytul]

Przy ustalaniu wysokości ekwiwalentu urlopowego, a więc i odprawy należy brać pod uwagę wszystkie stałe, systematycznie wypłacane pracownikowi składniki wynagrodzenia za pracę i inne świadczenia ze stosunku pracy, z wyłączeniem tych, które wymienia § 6 rozporządzenia. Poszczególne składniki wynagrodzenia uwzględniamy w następujący sposób:

- określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości (np. wynagrodzenie zasadnicze i dodatek funkcyjny w stałej stawce miesięcznej) – w wysokości należnej w miesiącu rozwiązania umowy o pracę,

- przysługujące pracownikowi za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc w zmiennej wysokości (np. miesięczna premia regulaminowa) uzyskane przez pracownika w okresie trzech miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do odprawy – w przeciętnej wysokości z okresu trzech miesięcy,

- należne zatrudnionemu za okresy dłuższe niż jeden miesiąc (np. kwartalne premie regulaminowe) wypłacone w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do odprawy – w przeciętnej wysokości z tego okresu.

Pomijamy premie uznaniowe, bo nie mają one charakteru roszczeniowego (por. [b]wyrok SN z 20 lipca 2000 r., I PKN 17/00[/b]). Jako premię uznaniową traktuje się zwykle taką premię, co do której żadne przepisy wewnątrzzakładowe nie określają ani przesłanek nabycia prawa do niej, ani jej wysokości, ani też terminów płatności, ale wszystkie te kwestie pozostawione są uznaniu pracodawcy.

[srodtytul]Choroba komplikuje obliczenia[/srodtytul]

Nieobecność pracownika w pracy spowodowana chorobą wpływa na sposób traktowania składników wynagrodzenia w zmiennej wysokości przy obliczaniu wysokości odprawy. Pracodawca musi bowiem uwzględnić przy obliczaniu przeciętnego wynagrodzenia z tych składników te pierwsze trzy (bądź tych 12) miesiące poprzedzające miesiąc rozwiązania umowy, w których pracownik uzyskał wynagrodzenie. Jeżeli np. umowa rozwiązuje się w kwietniu, a od połowy stycznia 2009 r. do końca marca 2009 r. zatrudniony był nieobecny w pracy, to należy wziąć pod uwagę:

- miesięczne premie regulaminowe wypłacone mu w styczniu 2009 r., grudniu i listopadzie 2008 r. (czyli w okresie ostatnich trzech miesięcy, które przepracował, luty i marzec 2009 r., kiedy był na zwolnieniu lekarskim przez pełne miesiące, pomijamy) oraz

- np. kwartalne premie regulaminowe wypłacone pracownikowi w okresie luty 2008 – styczeń 2009 r., czyli w okresie ostatnich 12 miesięcy, które pracownik przepracował.

Pomijamy te miesiące, w których pracownik otrzymywał wyłącznie wynagrodzenie chorobowe albo zasiłek chorobowy. Pod uwagę bierzemy natomiast te miesiące, w których dostał wynagrodzenie chociaż za jeden dzień pracy.

Ale uwaga! Jeżeli w okresie uwzględnianym przy ustalaniu wysokości odprawy są takie niepełne miesiące pracy, to wynagrodzenie pracownika musimy uzupełnić. W tym celu wynagrodzenie faktycznie uzyskane przez niego w tym okresie dzielimy przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie, a otrzymany wynik mnożymy przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

Zatem, jeżeli pracownik przepracował np. cały listopad i grudzień 2008 r., a w styczniu 2009 r. 12 dni (z obowiązujących 21 dni) z powodu choroby, to sumę miesięcznych premii regulaminowych uzyskanych przez niego w tych miesiącach dzielimy przez liczbę dni faktycznie przepracowanych, a następnie otrzymany wynik mnożymy przez liczbę wszystkich dni do przepracowania w tym okresie.

[ramka][b]Obliczamy krok po kroku[/b]

Obliczymy dwumiesięczną odprawę ze zwolnień grupowych dla pracownika z pytania, pomijając premię uznaniową i zakładając, że jego umowa o pracę rozwiąże się 30 kwietnia.

[b]Krok 1. Sumujemy składniki stałe[/b]

Składniki wynagrodzenia w stałej stawce miesięcznej uwzględniamy przy obliczaniu odprawy w wysokości, jaka przysługuje pracownikowi zgodnie z umową o pracę w kwietniu 2009 r., a zatem:

– wynagrodzenie zasadnicze 1400 zł,

– dodatek funkcyjny 300 zł.

[b]Krok 2. Wyliczamy składniki zmienne[/b]

Składniki wynagrodzenia przysługujące co miesiąc w zmiennej wysokości uwzględniamy z okresu trzech miesięcy poprzedzających miesiąc rozwiązania umowy o pracę, przy czym bierzemy pod uwagę tylko te miesiące, w których pracownik otrzymał wynagrodzenie za choćby jeden dzień pracy. Zatem bierzemy pod uwagę premie wypłacone mu w styczniu 2009 r. oraz w listopadzie i grudniu 2008 r.

Załóżmy, że pracownikowi wypłacono: w styczniu 320 zł premii, w grudniu 700 zł premii, w listopadzie 840 zł premii.

[b]Krok 3. Uzupełniamy premię[/b]

Skoro w styczniu pracownik nie przepracował całego miesiąca z powodu choroby, to musimy uzupełnić wysokość premii z okresu listopad 2008 r. – styczeń 2009 r.

1) sumujemy premie wypłacone pracownikowi w tym okresie

320 zł + 700 zł + 840 zł = 1860 zł

2) obliczamy, za ile dni pracy pracownik je otrzymał

18 dni (w listopadzie) + 21 dni (w grudniu) + 12 dni (w styczniu) = 51 dni

3) obliczamy, ile dni pracownik przepracowałby, gdyby nie chorował

18 dni + 21 dni + 21 dni = 60 dni

4) uzupełniamy wysokość premii, dzieląc otrzymane premie przez liczbę dni, jakie pracownik przepracował, a otrzymany wynik mnożąc przez liczbę dni, jaką by przepracował, gdyby nie chorował (1860 zł : 51) x 60 = 2188,24 zł

Zatem przeciętna wysokość premii miesięcznej to 729,41 zł (2188,24 zł : 3 miesiące)

[b]Krok 4. Ustalamy przeciętne wynagrodzenie[/b]

Ustalamy przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracownika uwzględniające wszystkie składniki wynagrodzenia brane pod uwagę przy liczeniu odprawy

1400 zł + 300 zł + 729,41 zł = 2429,41 zł

[b]Krok 5. Określamy ostateczną wysokość[/b]

Skoro pracownikowi przysługuje odprawa w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia, to otrzymane przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracownika należy po prostu pomnożyć przez 2, co daje 4858,82 zł. Jest to wysokość odprawy należnej pracownikowi.[/ramka]