Odpowiada Marcin Wojewódka, radca prawny Wojewódka Pabisiak Kancelaria Radców Prawnych

Zgodnie z przepisami kodeksu pracy pracodawca, który wypowiada umowę zawartą na czas określony zawierającą klauzulę o możliwości rozwiązania jej z dwutygodniowym wypowiedzeniem, nie jest zobowiązany w swoim oświadczeniu o wypowiedzeniu wskazywać jego przyczyny. Z tego właśnie powodu umowy o pracę na czas określony cieszą się dużym powodzeniem wśród wielu pracodawców, a jednocześnie są oczywiście solą w oku związków zawodowych.

Bywają jednak sytuacje, w których rozwiązanie w tym samym okresie większej liczby umów o pracę zawartych na czas określony implikuje konieczność wypłaty odpraw przewidzianych w ustawie z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników oraz przeprowadzenia całej procedury zwolnień grupowych.

Należy bowiem wskazać, iż przepisy tej ustawy nie zawierają autonomicznej definicji pracownika, nie ograniczają więc tego pojęcia do zatrudnionych na podstawie umowy na czas nieokreślony. W związku z powyższym oraz w świetle faktu, iż art. 5 ust. 7 ustawy przewiduje wprost możliwość wypowiadania w ramach grupowego zwolnienia umów o pracę zawartych na czas określony lub na czas wykonania konkretnej pracy przez każdą ze stron za dwutygodniowym wypowiedzeniem, należy przyjąć, że przepisy ustawy znajdują zastosowanie również do wypowiadania umów o pracę zawartych na czas określony, w których treści strony przewidziały dwutygodniowy termin wypowiedzenia.

W konsekwencji powyższego jeżeli pracodawca zatrudniający na przykład powyżej 300 pracowników zwolni w ciągu 30 dni co najmniej 30 zatrudnionych na podstawie umów na czas określony, będzie miał obowiązek dochowania procedur przewidzianych przepisami wspomnianej ustawy (należą do nich konsultacja z przedstawicielami pracowników, notyfikacja urzędu pracy, ustalenie zasad zwolnień, zawarcie porozumienia itd.). Ponadto pracodawca obowiązany będzie do wypłaty zwalnianym odpraw wynikających z przepisów ustawy o zwolnieniach grupowych (od jednego do trzech indywidualnych wynagrodzeń w zależności od stażu pracy u danego pracodawcy).

Należy podkreślić, że chociaż kodeks pracy nie nakazuje uzasadniania (wskazywania przyczyny) wypowiedzenia umów zawartych na czas określony, to w sytuacji, gdy pracodawca przykładowo zamyka jakąś linię produkcyjną i wypowiada umowy pracującym na niej, w tym także zatrudnionym na podstawie umów na czas określony, to należy przyjąć, że będą nią powody leżące wyłącznie po stronie pracodawcy. Implikować to będzie konieczność wypłaty stosownych odpraw.

Należy też zwrócić uwagę, iż zgodnie z dyspozycją art. 70 ust. 1 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w przypadku zamiaru dokonania przez pracodawcę zwolnienia co najmniej 50 pracowników w ciągu trzech miesięcy będzie on obowiązany uzgodnić z właściwym powiatowym urzędem pracy zakres i formy pomocy dla zwalnianych dotyczące w szczególności pośrednictwa pracy, poradnictwa zawodowego, szkoleń oraz pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy (tzw. zwolnienia monitorowane).

Zgodnie z normą ust. 2 tego przepisu w przypadku zwolnienia monitorowanego pracodawca jest też zobligowany do zapewnienia pracownikom przewidzianym do zwolnienia lub będącym w trakcie wypowiedzenia lub w ciągu sześciu miesięcy po rozwiązaniu stosunku pracy usług rynku pracy mających formę programu. I także na podstawie tej ustawy nie mogą być inaczej traktowani pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na czas określony od tych mających podpisane umowy na czas nieokreślony.