Wiele osób mieszkających na wsi udostępnia turystom pokoje w swoich domach lub w specjalnie zbudowanych obok domach letniskowych. Z usługą noclegową wiąże się często wyżywienie osób przebywających na wypoczynku, a czasem także inne atrakcje (jazda konna, rowery, warsztaty kulinarne itp.), za które pobierana jest opłata. W związku z tym może pojawić się pytanie czy rolnik, który nie jest podatnikiem VAT czynnym, ma obowiązek wystawienia na rzecz osób przebywających na wypoczynku rachunki lub faktury za świadczone na ich rzecz usługi wynajmu pokoju lub wynajmu pokoju wraz z wyżywieniem.

Ponieważ rolnik świadczy te usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, to jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, który nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, będzie zobowiązany na żądanie tych osób wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż usług. Żądanie jej wystawienia powinno jednak zostać zgłoszone w terminie trzech miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty (art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT).

Trzeba w tym miejscu nadmienić, że w myśl art. 87 § 1 ordynacji podatkowej, jeżeli z odrębnych przepisów nie wynika obowiązek wystawienia faktury, to podatnicy prowadzący działalność gospodarczą obowiązani są na żądanie kupującego lub usługobiorcy wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi.

Obowiązek wystawienia rachunku ma więc zastosowanie do podatników, jednak w ograniczonym zakresie, tj. w przypadkach, gdy z ustawy o VAT nie wynika obowiązek wystawienia faktury.

Skoro na podstawie art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT rolnik będzie zobowiązany na żądanie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż na ich rzecz usług, jeżeli żądanie wystawienia faktury zostanie zgłoszone w terminie trzech miesięcy, to tym samym nie będzie z tego tytułu zobowiązany do wystawienia rachunku na podstawie art. 87 § 1 ordynacji podatkowej.

Autor jest doradcą podatkowym

Podstawa prawna:

- art. 15 ust. 2 i art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.)

- art. 87 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.)