Zgodnie z ostatnią nowelizacją ustaw o podatkach dochodowych, na podatników osiągających powyżej 50 mln EUR rocznego przychodu oraz na podatkowe grupy kapitałowe nałożono nowy obowiązek. Podmioty te będą zobowiązane do publikowania na swoich stronach internetowych informacji o realizowanej strategii podatkowej za rok podatkowy. Przepisy wskazują co powinno znaleźć się w sporządzonym przez podatnika dokumencie, wymieniając m.in. informacje:

1) o stosowanych przez niego procesach oraz procedurach dotyczących zarządzania wykonywaniem obowiązków podatkowych i zapewniających ich prawidłowe wykonanie,

2) o dobrowolnych formach współpracy z organami Krajowej Administracji Skarbowej, czy

3) odnośnie do realizacji przez podatnika obowiązków podatkowych na terytorium Polski, wraz z informacją o liczbie przekazanych MDR.

Czytaj też: Fiskus wymaga strategii podatkowej, której spółki nie mają

Lista zawarta w przepisie nie jest zupełna. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu: „Podatnik może ją dodatkowo uzupełnić o informacje, które z jego perspektywy są istotne z uwagi np. na charakter, rodzaj i rozmiar prowadzonej działalności".

Mimo, że nowelizacja wymienia przykładowy zakres informacji, to jednak żaden z przepisów (ani obecnie obowiązujących, ani tych które wejdą w życie od 2021 r.) nie odpowiada jednak na kluczowe pytanie: czym tak naprawdę jest „strategia podatkowa", a więc informację o realizowaniu „czego" podatnicy będą musieli raportować?

Program współdziałania z KAS

Pomocne przy odpowiedzi na ww. pytanie może być sięgnięcie do przepisów dotyczących tzw. programu współdziałania z Szefem KAS. Przypomnijmy, jest to wprowadzona w 2020 r. szczególna forma współpracy z administracją podatkową, polegająca w największym skrócie na tym, że podatnik zobowiązuje się zachować bardzo wysoki stopień transparentności wobec KAS oraz wdrożyć w swojej organizacji odpowiednie procesy / procedury, zapewniające na jak najwyższym poziomie prawidłowe wykonywanie obowiązków podatkowych, uzyskując za to (poprzez różne instrumenty prawne) właściwie pewność swojej pozycji podatkowej.

W ramach ww. programu, KAS opublikowała m.in. wytyczne w zakresie Ram Wewnętrznego Nadzoru Podatkowego, tj. wytyczne dotyczące tego jak – w ocenie MF – powinien wyglądać prawidłowo wdrożony do spółki system w zakresie funkcji podatkowej.

Zgodnie z ww. dokumentem „Strategia podatkowa podmiotu wskazuje wizję i misję podatkową oraz cele podatkowe (długoterminowe), uwzględniając jednocześnie ich wpływ na realizację celów biznesowych podmiotu". Przechodząc do większych szczegółów wskazuje się, że: „Strategia podatkowa powinna być katalogiem formuł decyzyjnych, obejmujących cele oraz środki umożliwiające prawidłową i terminową realizację obowiązków podatkowych".

W konsekwencji, strategia podatkowa powinna odnosić się przede wszystkim do kwestii:

- ryzyka podatkowego,

- tzw. apetytu na ryzyko,

- poziomu zaangażowania organu zarządzającego w proces podejmowania decyzji z zakresu planowania podatkowego,

- raportowania, składania deklaracji czy płatności zobowiązań podatkowych.

Perspektywa międzynarodowa

Koncepcja publikowania strategii podatkowej zaproponowana przez polskie MF nie jest także całkowitą nowością z perspektywy międzynarodowej. Strategie podatkowe są także publikowane m.in. przez podatników brytyjskich i australijskich.

W Australii publikacja strategii podatkowej nie jest obowiązkiem, jest ona jednak promowana jako best practice w zakresie transparentności podatkowej na gruncie funkcjonującego w tym systemie soft law (The Tax Transparency Code).

Podatnik decydujący się na opublikowanie takich informacji powinien wskazać co najmniej:

1) czy ma opracowany formalny dokument „polityki/strategii podatkowej" (jeśli tak, to powinien go opublikować);

2) swoje podejście do zarządzania ryzykiem oraz ład korporacyjny (w tym poziom nadzoru zarządu), jak również proces oceny ryzyka przy znaczących transakcjach;

3) podejście do planowania podatkowego, w tym akceptowalny poziom ryzyka podatkowego oraz podejście do współpracy z organami skarbowymi.

W Wielkiej Brytanii publikacja strategii jest już obowiązkiem największych podmiotów (podobnie jak ma to być w Polsce). Strategia podatkowa musi być dokumentem zaakceptowanym na poziomie zarządu i powinna ona odnosić się do takich obszarów jak:

1) sposób zarządzania ryzykiem podatkowym (identyfikacja/minimalizowanie ryzyka, ład podatkowy, nadzór zarządu nad kwestiami podatkowymi, opis ról/odpowiedzialności/systemów w zakresie zarządzania ryzykiem podatkowym);

2) podejście do planowania podatkowego;

3) poziom akceptowanego ryzyka podatkowego i proces zarządzania pomiarem tego poziomu;

4) sposób współpracy podatnika z organami podatkowymi.

Sylwia Kulczycka jest doradcą podatkowym, partnerem w ALTO Tax

Podstawa prawna: art. 27c ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz. 1406 ze zm.) w brzmieniu od 1 stycznia 2021 r.

ustawa z 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r., poz. 2123)

Dominik Niewadzi, doradca podatkowy, starszy konsultant w ALTO Tax

Do ułożenia i opracowania strategii trzeba przystąpić jak najszybciej

Publikacja informacji o realizowanej strategii nie jest jedynie nowym obowiązkiem sprawozdawczym nałożonym na największych podatników. Przede wszystkim, w pierwszym kroku wymaga ona opracowania oraz skutecznego wdrożenia do organizacji strategii podatkowej, która musi być dokumentem opracowanym również na poziomie zarządu.

W strategii podatkowej powinien być przy tym zawarty opis podejścia podatnika do organizacji w spółce szeroko pojętej funkcji podatkowej (procedur/procesów dotyczących obszarów podatkowych, w tym w zakresie zarządzania ryzykiem podatkowym). Strategia powinna być bowiem swoistym „dachem" funkcji podatkowej w spółce, spajającym wszystkie jej elementy. W tym zakresie może okazać się ona nawet instrumentem ułatwiającym zarządowi / CFO zarządzanie obszarem podatkowym w spółce.

Nie ulega zatem wątpliwości, że strategia podatkowa jest czymś więcej niż przyjęciem, że spółka chce „prawidłowo płacić podatki". Warto więc do procesu jej ułożenia i opracowania przystąpić jak najszybciej, co pozwoli rozłożyć prace na dłuższy czas.