Naczelny Sąd Administracyjny wydał orzeczenie (sygn. II FSK 2454/11)

, które powinno mieć duży wpływ na rozliczenia przedsiębiorców z urzędami. Pozwolił bowiem na szybsze kompensowanie nadpłat z zaległościami, dzięki czemu podatnicy zapłacą mniejsze odsetki za zwłokę (bądź nie zapłacą ich w ogóle).

Sprawa dotyczyła spółki, która we wniosku o interpretację wskazała, że może powstać u niej nadpłata w CIT wynikająca z korekty deklaracji lub związana z bezpodstawnym pobraniem tzw. podatku u źródła. Chciała wiedzieć, w którym momencie zostanie zaliczona na poczet przyszłych bądź istniejących zaległości podatkowych. Twierdziła, że momentem tym będzie dzień złożenia zeznania lub pobrania przez płatnika nienależnego podatku (albo w wysokości wyższej od należnej).

Fiskus stwierdził jednak, że w obu wypadkach nadpłatę da się skompensować z zaległościami dopiero w dniu złożenia wniosku o jej stwierdzenie. To zaś oznacza, że związane z zaległością odsetki będą wyższe ze względu na dłuższy okres ich naliczania.

Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który zajął stanowisko korzystne dla podatników. Wskazał, że spółka jest wprawdzie zobowiązana do wniesienia wniosku o stwierdzenie nadpłaty, ale dzień jego złożenia nie będzie miał wpływu na moment zaliczenia nadpłaty na poczet zaległości. Momentem zaliczenia będzie bowiem dzień złożenia korekty deklaracji lub pobrania przez płatnika nienależnego podatku u źródła (albo w wysokości wyższej od należnej).

To orzeczenie zasługuje na szczególną uwagę, gdyż określa moment zaliczenia nadpłaty na poczet zaległości w oderwaniu od daty wniosku o jej stwierdzenie. Urzędy często kompensują nadpłatę właśnie dopiero w dacie wpłynięcia wniosku, co powoduje, że do momentu jego złożenia cały czas biegną odsetki od zaległości. Tymczasem między momentem np. bezpodstawnego pobrania przez płatnika podatku u źródła a wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty mogą minąć całe miesiące, a nawet lata.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego pozwoli więc podatnikom oczekiwać, że jeśli nadpłata powstanie wcześniej niż zaległość, to zostanie automatycznie zaliczona na jej poczet, a zainteresowany nie zapłaci od niej odsetek.

Jeśli natomiast nadpłata powstanie później, zaległość zostanie pomniejszona automatycznie o jej wysokość. Może prowadzić to do całkowitego skonsumowania zaległości wraz z odsetkami bądź przynajmniej do zredukowania podstawy obliczania tych odsetek.

—oprac. wp

Autorka jest konsultantem w Crido Taxand