Możliwość wystawiania zbiorczych faktur korygujących istnieje, lecz najczęściej obarczona jest istotną wadą. Otóż zbiorcze faktury korygujące powinny zawierać – co do zasady – wszystkie wymagane dla faktur korygujących dane. Przepisy § 13 i 14 rozporządzenia ministra finansów o fakturach określające zasady wystawiania faktur korygujących nie zwalniają bowiem podatników (z zastrzeżeniem wyjątku wskazanego w dalszej części tekstu) z obowiązku wykazywania danych przewidzianych dla faktur korygujących (np. danych dotyczących poszczególnych korygowanych faktur) ze względu na zbiorczy charakter faktury korygującej.

Jak czytamy w interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 28 lutego 2012 r. (IPPP1/443-1025/12-2/AP): „z uwagi na fakt, że celem wystawienia faktury korygującej jest doprowadzenie faktury pierwotnej do stanu odpowiadającego rzeczywistości, w przypadku zwrotu towaru przez nabywcę spółka może wystawiać zbiorcze faktury korygujące dotyczące wielu faktur dokumentujących sprzedaż ww. towaru. Na takich fakturach korygujących powinny być podane wszelkie informacje, o których mowa w cyt. powyżej § 13 ust. 2 i ust. 8 rozporządzenia z 28 marca 2011 r.".

Wystarczy jako załącznik

Pewnym ułatwieniem dla podatników jest jednak to, że organy podatkowe dopuszczają, aby dane te stanowiły nie tyle treść samej zbiorczej faktury korygującej, lecz miały formę załącznika lub załączników do takiej faktury korygującej.

Jak wyjaśniła Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 25 września 2012 r. (ILPP4/443-279/12-2/EWW): „dla właściwej i poprawnej dokumentacji sprzedaży wystarczające i poprawne jest wystawienie przez spółkę jednej zbiorczej faktury korygującej zawierającej jako jego integralną część załącznik ze wszystkimi szczegółami z faktur pierwotnych, zgodnie z przepisami rozporządzenia".

Bez kompletu danych

Wspomniany wcześniej wyjątek od obowiązku wykazywania na fakturze wszystkich danych dotyczy faktur korygujących wystawianych w przypadkach, gdy podatnik udziela rabatu w odniesieniu do wszystkich dostaw towarów lub usług dokonanych dla jednego odbiorcy w danym okresie. W takich przypadkach § 13 ust. 3 rozporządzenia o fakturach przewiduje możliwość wystawiania zbiorczych faktur korygujących mających charakter uproszczony, tj. faktur korygujących, które nie muszą zawierać niektórych danych wymaganych przy wystawianiu „zwykłych" faktur korygujących. Faktury takie nie muszą między innymi zawierać dat wystawienia korygowanych faktur, ich numerów oraz NIP nabywcy. Muszą natomiast zawierać jedynie:

1) numer kolejny oraz datę wystawienia;

2) zawarte w fakturze pierwotnej będącej przedmiotem korekty:

a) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

b) NIP podatnika (sprzedawcy);

3) okres, do którego odnosi się udzielany rabat,

4) kwotę udzielonego rabatu oraz kwotę zmniejszenia podatku należnego,

5) wyraz „KOREKTA" albo wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA" (nie ma przeszkód, aby wyrazy te uzupełnić wyrazem „zbiorcza").

Przykład

Podatnik ABC udzielił rabatu do 50 dostaw towarów dokonanych w II kwartale 2013 r. kontrahentowi XYZ. Jeżeli są to wszystkie czynności (dostawy towarów lub usług) dokonane dla tego kontrahenta w II kwartale 2013 r., to podatnik może przyznany rabat udokumentować zbiorczą uproszczoną fakturą korygującą.

W przeciwnym razie (a więc jeżeli na rzecz kontrahenta XYZ w II kwartale 2013 r. wykonane zostały jeszcze inne czynności) wystawienie zbiorczej faktury korygującej o uproszczonym charakterze nie jest niestety możliwe. Ewentualna zbiorcza faktura korygująca musi zostać w takim przypadku wystawiona na wskazanych wcześniej zasadach ogólnych.

Gdy obniżono cenę we wszystkich transakcjach

Z punktu widzenia możliwości wystawiania uproszczonych zbiorczych faktur korygujących istotne jest, aby rabat został udzielony w odniesieniu do wszystkich dostaw towarów lub usług dokonanych dla jednego odbiorcy w danym okresie, a nie to czy wysokość rabatu została obliczona na podstawie wartości wszystkich takich dostaw towarów lub usług.

Wynika to z wyjaśnień udzielanych przez organy podatkowe, np. z interpretacji Izby Skarbowej w Łodzi z 15 stycznia 2013 r. (IPTPP4/443-742/12-2/ALN) czy interpretacji Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 19 lutego 2013 r. (ITPP2/443-1499/12/RS). W pierwszej z nich czytamy, że „skoro, jak wskazał wnioskodawca – rabat udzielany będzie kontrahentowi w odniesieniu do całości dokonanego z nim obrotu, tj. do wszystkich dostaw dokonanych na rzecz danego kontrahenta, zarówno wyrobów, których dostawa była podstawą kalkulacji rabatu, jak i pozostałych wyrobów, to rabat może zostać udokumentowany poprzez wystawienie faktury korygującej uproszczonej, o której mowa w § 13 ust. 3 rozporządzenia, zawierającej wszystkie wskazane w tym przepisie elementy".

Przykład

Podatnik sprzedaje kontrahentowi XYZ towary A oraz towary B. Zawarta między stronami umowa przewiduje, że jeżeli wartość zakupów towarów A przekroczy w kwartale 200 000 zł, to podatnik przyzna kontrahentowi XYZ rabat w wysokości 5 proc. sprzedaży towarów A.

Umowa precyzuje przy tym, że rabat jest przyznawany do wszystkich dokonanych w danym kwartale dostaw towarów, a więc również do dostaw towarów B.

W takiej sytuacji podatnik może udokumentować przyznany rabat zbiorczą fakturą korygującą o uproszczonym charakterze. Mimo bowiem, że prawo do rabatu i jego wysokość zależy od wartości dostaw towarów A, to rabat jest przyznawany do wszystkich dokonanych w kwartale dostaw towarów dla kontrahenta XYZ.

Także w walutach obcych

Na zakończenie należy wskazać, że zbiorcze faktury korygujące (w tym uproszczone zbiorcze faktury korygujące) mogą być wystawiane również do faktur w walutach obcych.

W przypadkach takich nie jest niestety możliwe stosowanie jednego kursu przeliczeniowego dla wystawianej zbiorczej faktury korygującej. Konieczne jest – mimo że jest to rozwiązanie często skomplikowane i czasochłonne – rozliczanie zbiorczej faktury korygującej przy wykorzystaniu kursów przeliczeniowych właściwych dla poszczególnych zbiorczo korygowanych faktur. Potwierdzają to organy podatkowe w udzielanych wyjaśnieniach, np. Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 11 maja 2012 r. (IPPP3/443-190/12-2/LK).

W piśmie tym czytamy, że „gdy wnioskodawca wystawi zbiorczą fakturę korygującą do faktur z danego okresu rozliczeniowego, nie może przyjąć jednego kursu walut dla wszystkich pozycji korygowanych, lecz odrębnie do każdej pozycji odnoszącej się odpowiednio do korygowanej faktury pierwotnej".

Autor jest doradcą podatkowym