Taki wyrok to efekt skargi młodej prawniczki na indywidualną interpretację podatkową wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.
Radczyni zapytała: czy wydatki poniesione przed rozpoczęciem pozarolniczej działalności gospodarczej w celu uzyskania uprawnień do wykonywania zawodu radcy prawnego, warunkujących wykonywanie działalności gospodarczej w formie kancelarii radcy prawnego, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów tejże działalności?
Jednocześnie prawniczka wyraziła pogląd, iż takie wydatki, jak: opłata za wpis na listę aplikantów radcowskich, opłaty roczne za szkolenie (z wyjątkiem I roku, za który zapłacili jej rodzice), składki członkowskie z tytułu uczestnictwa w samorządzie radcowskim, opłata ze egzamin radcowski oraz opłata za wpis na listę radców prawnych, pozwalają na zakwalifikowanie ich do kosztów uzyskania przychodów planowanej działalności gospodarczej.
Z takim poglądem nie zgodził się Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, który stwierdził, że wydatki poniesione przed rozpoczęciem działalności gospodarczej w celu uzyskania uprawnień do wykonywania zawodu radcy prawnego, warunkujących w świetle przepisów ustawy o radcach prawnych wykonywanie działalności gospodarczej w formie kancelarii radcy prawnego, nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów w tej działalności gospodarczej.
Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej, pomimo że prawniczka w latach wcześniejszych, czyli przed rozpoczęciem prowadzenia działalności, poniosła wskazane we wniosku wydatki, to nie może ich zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w tej działalności. Brak jest bowiem związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy ich poniesieniem a uzyskiwaniem przychodów z działalności gospodarczej prowadzonej w późniejszym okresie.
Dyrektor stwierdził, że wydatki te mają charakter wydatków osobistych związanych z podnoszeniem ogólnego poziomu wiedzy prawniczej i w konsekwencji nie można ich uznać za związane z działalnością gospodarczą. – Poniesione przez zainteresowaną koszty miały na celu zdobycie wiedzy oraz umiejętności, a także należytego przygotowania do zawodu radcy prawnego, nie zaś osiągnięcia przychodów ze źródła jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza – wyjaśnił.
Na innym stanowisku stanął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu (sygn. akt I SA/Po 50/13). W ocenie sądu, aby wydatki ponoszenie na szkolenia podatnika mogły być uznane za koszty uzyskania przychodu, tj. aby warunek związku przyczynowo-skutkowego z przychodem był spełniony, wydatki te muszą być bezwzględnie związane z nabywaniem umiejętności i wiedzy potrzebnej do prowadzenia określonej działalności gospodarczej. Tymczasem, zdaniem sądu, nie ma wątpliwości, że odbycie aplikacji radcowskiej jest niezbędne i konieczne do wykonywania zawodu radcy prawnego.
- Skoro skarżąca rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej po odbyciu aplikacji radcowskiej i wykonuje zawód radcy prawnego, wydatki poniesione na odpłatną aplikację radcowską spełniają definicję kosztów uzyskania przychodów zawartą w art. 22 oraz 23. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ są bezpośrednio związane i niezbędne do prowadzenia tej działalności i uzyskiwania przychodu – stwierdził WSA.
Jak wyjaśniono w uzasadnieniu, przepisy ustawy nie zawierają unormowań, które zabraniałyby zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej. Należy przyjąć, że jeżeli wydatki są poniesione w celu uruchomienia działalności gospodarczej, to spełniają warunki określone w art. 22, są racjonalne i gospodarczo uzasadniona oraz właściwie udokumentowane, a tym samym stanowią koszt uzyskania przychodu w miesiącu rozpoczęcia działalności gospodarczej.