- Nasza spółka zamierza sprzedać udziały na rzecz podmiotu polskiego. Obecnie 100 proc. udziałów w naszej spółce ma podmiot hiszpański. Obok różnego rodzaju ruchomości (samochody, maszyny itp.) spółka posiada także nieruchomość będącą zakładem produkcyjnym. Jak w świetle przepisów o CIT należy opodatkować tę transakcję – czy konieczne jest rozliczenie podatku u źródła?
Co do zasady przychód ze sprzedaży udziałów podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych łącznie z innymi przychodami osiągniętymi przez tego podatnika. Niemniej jednak z uwagi na to, że sprzedawcą udziałów spółki będzie podmiot hiszpański, należy także analizować przepisy umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Hiszpanii o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisaną w Madrycie 15 listopada 1979 r. (DzU z 1982 r. nr 17, poz. 127).
Generalnie umowa ta przewiduje, że zyski z przeniesienia udziałów są opodatkowane w kraju zbywcy, czyli w tym przypadku w Hiszpanii. Jednak polsko-hiszpańska umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania formułuje pewien wyjątek.
Postanawia mianowicie, że zyski pochodzące z przeniesienia tytułu własności majątku nieruchomego lub z przeniesienia tytułu własności udziałów lub podobnych praw w spółce, której majątek składa się głównie z nieruchomości, mogą być opodatkowane w tym umawiającym się państwie, w którym ten majątek jest położony. Przepis ten wskazuje zatem, że sprzedaż udziałów polskiej spółki kapitałowej posiadającej majątek składający się głównie z nieruchomości może być opodatkowana także w Polsce.
Wydaje się, że termin „głównie” oznacza, że nieruchomość (nieruchomości) muszą stanowić więcej niż 50 proc. majątku sprzedawanego podmiotu. A zatem klauzula będzie stosowana wtedy, gdy co najmniej 50 proc. majątku spółki, której udziały są zbywane, to nieruchomości. Pojęcie „nieruchomości” w mojej opinii oznacza oprócz gruntów także budynki, budowle i inne urządzenia związane trwale z gruntem (nieruchomością).
Dla potrzeb ustalenia wartości majątku spółki i wartości nieruchomości należy przyjąć ich wartości bilansowe, przy czym wartości majątku spółki nie pomniejsza się o wartość jej zobowiązań, porównując ją z wartością nieruchomości. Należy jednak podkreślić, że zagadnienie to nie jest wyjaśnione szczegółowo w doktrynie i w interpretacjach organów podatkowych. W konsekwencji nie można wykluczyć, że organy podatkowe mogą prezentować odmienne poglądy.
Jeżeli porównanie wartości bilansowych nieruchomości posiadanych przez spółkę do sumy bilansowej spółki wskazuje, że omówiony wyjątek określony w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania nie znajdzie zastosowania, zbycie udziałów spółki nie będzie podlegać opodatkowaniu w Polsce i powinno zostać opodatkowane w Hiszpanii. W innym przypadku opodatkowanie może nastąpić także w Polsce.
—Hanna Kozłowska doktor nauk ekonomicznych, doradca podatkowy, biegły rewident w KDA grupa HLB w Poznaniu
