CIT: kurs dla kandydata do rady nadzorczej nie jest kosztem

Wydaje się, że odpowiedź na to pytanie powinna być negatywna.

Ważny cel

Z brzmienia art. 15 ust. 1 ustawy o CIT wynika, że do kosztów uzyskania przychodu można zaliczyć wszystkie wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodu, zachowania lub zabezpieczenia jego źródła, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych w art. 16 ustawy o CIT.

Definicja ta kładzie nacisk na istnienie powiązania, o charakterze bezpośrednim lub pośrednim, pomiędzy uzyskanym przychodem i poniesionym kosztem. Uznaje się, że wydatek jest celowy zarówno gdy przychód został uzyskany, jak i  gdy jego osiągnięcie ma charakter jedynie potencjalny. Uzasadniając poniesienie danego kosztu, podatnik powinien być zatem w stanie udowodnić, że wpłynie to lub może wpłynąć na zwiększenie zysków z prowadzonej przez niego działalności.

Rada nadzorcza reprezentuje w spółce prawa handlowego interesy udziałowców i co do zasady jej funkcjonowanie nie wpływa na osiąganie przychodu. Ponadto prowadzenie spraw spółki jest zastrzeżone do kompetencji zarządu, a w spółkach z o.o. funkcjonowanie rady nadzorczej nie jest  obowiązkowe. Podatnik rozliczając wydatki na radę nadzorczą, powinien zatem zachować ostrożność, bowiem z tych właśnie względów organy podatkowe zezwalają na zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów tylko niektórych tego typu wydatków.

Przykładowo na  organizację posiedzenia rady nadzorczej (np. zapewnienie kawy, herbaty czy też drobnych posiłków). Nie są to bowiem wydatki „na rzecz” członków rady nadzorczej, lecz do ogólnego użytku uczestników podczas spotkania, a ich celem jest wyłącznie zapewnienie warunków do sprawnej i efektywnej pracy organu statutowego.

Pogląd, że wydatki poniesione w związku ze sfinansowaniem pracownikom kursu na członków rad nadzorczych nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, prezentują także organy podatkowe.

Stanowisko fiskusa

Przykładowo w interpretacji Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 lutego 2008 (ILPB3/423-221/07-2/EK) czytamy: „Kwalifikując poniesiony wydatek na kurs do kosztów uzyskania przychodów należy każdorazowo przeprowadzić analizę sytuacji i odpowiedzieć na pytanie, czy zdobytą wiedzę osoba kształcąca się będzie miała możliwość wykorzystać w trakcie wykonywania swoich obowiązków (na swoim stanowisku pracy).

Jeżeli wnioskodawca będzie mógł odpowiedzieć na tak postawione pytanie w sposób twierdzący, to należy uznać, iż wydatki związane z udziałem pracowników w szkoleniu będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. (…)

Zatem wydatki związane z udziałem pracowników w szkoleniu finansowanym przez spółkę nie odpowiadają kryteriom wynikającym z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nie pozostają one bowiem w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami. Podnoszą one co prawda umiejętności pracowników, jednak umiejętności i wiedza tam zdobyta nie są niezbędne w wykonywaniu obowiązków przez tych pracowników”.

Podobne stanowisko zajęła Izba Skarbowa w Katowicach  w interpretacji z 16 maja 2011 (IBPBI/1/423-17/11/AB).

Mogą być wyjątki

Co do zasady zatem wydatki związane ze skierowaniem pracownika na kurs dla członków rad nadzorczych, nie tylko takie jak koszt kursu, ale także wydatki związane z dojazdem na kurs i noclegiem pracownika, nie będą kosztami uzyskania przychodów.

Zaliczenie tego typu wydatków do kosztów podatkowych mogłoby być uzasadnione tylko w ściśle określonych przypadkach. Przykładowo gdyby spółka posiadała spółki zależne, w których członek zarządu podmiotu dominującego mógłby pełnić jednocześnie funkcję członka rady nadzorczej w podmiocie zależnym i w ten sposób reprezentować interesy właściciela, a pośrednio wpływać na przychody spółki dominującej z podmiotu zależnego.

Wydaje się, że warunek istnienia związku przyczynowo-skutkowego byłby w takich sytuacjach zachowany. Niemniej, mając na uwadze dotychczasową praktykę organów podatkowych, mogłoby to być kwestionowane. W takich nietypowych sytuacjach najbezpieczniej jest wystąpić do organów podatkowych z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów.  -

Autorka jest doktorem nauk ekonomicznych, biegłym rewidentem i  doradcą podatkowym KDA Grupa Sarnowski i Wiśniewski w Poznaniu