Decyzja urzędu skarbowego w sprawie ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych jest uznaniowa. Oznacza to, że fiskus może, ale nie musi przychylić się do wniosku podatnika. Potwierdził to minister finansów w odpowiedzi na interpelację poselską nr 24 203.
O ulgach w spłacie podatków mówią przepisy ordynacji podatkowej. Zgodnie z art. 67a fiskus może:
- odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę na raty,
- odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę,
- umorzyć w całości lub w części zaległość podatkową, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.
Taką ulgę można przyznać w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym.
Zasada ta dotyczy wszystkich podatników. Art. 67b ordynacji podatkowej konkretyzuje natomiast zasady przyznawania ulg przedsiębiorcom. Dzielimy je na trzy grupy:
- te, które nie są traktowane jako forma pomocy publicznej,
- przydzielane w pomocy de minimis – w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego dotyczących pomocy de minimis,
- ulgi, które są pomocą publiczną – dotyczą wsparcia na określone cele wymienione w art. 67b § 1 pkt 3 ordynacji podatkowej.
Udzielanie ulg w spłacie zobowiązań przedsiębiorcom odbywa się nie tylko zgodnie z procedurami przyjętymi w ordynacji podatkowej, ale także przy zachowaniu zasad określonych w ustawie o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej.
Jak podkreślił minister finansów w odpowiedzi na interpelację, to, czy wystąpiły przesłanki ważnego interesu podatnika lub interesu publicznego, urząd skarbowy ocenia na podstawie materiału dowodowego. Przepisy nie definiują tych pojęć, trzeba się więc odwołać do orzecznictwa sądowego. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził np., że przez ważny interes należy rozumieć nadzwyczajne względy, które mogłyby zachwiać podstawami egzystencji podatnika (II FSK 425/10).
Ważny interes podatnika urząd ocenia, patrząc na cały materiał dowodowy
W innym wyroku (sygn. II FSK 689/09) NSA potwierdził, że organ skarbowy dysponuje pewną swobodą wykładni tych pojęć.
Nie wyklucza to obowiązku wszechstronnego wyjaśnienia okoliczności faktycznych, aby stwierdzić, czy dana sytuacja mieści się w przesłance ważnego interesu podatnika tudzież interesu publicznego.
Rozstrzygnięcie należy do organu podatkowego, ale prawidłowość jego decyzji może być zweryfikowana przez sąd.
Czy minister finansów planuje doprecyzować warunki stosowania ulg? Nie, bo wyczerpujące określenie wszystkich potencjalnych przesłanek uprawniających do umarzania zaległości jest niemożliwe.
Zobacz serwis » Dobra Firma » Podatki i księgi » W urzędzie skarbowym » Zaległości podatkowe » Ulgi, odroczenia i umorzenia podatkowe
