- We wrześniu 2017 r. przedsiębiorca otrzymał w drodze darowizny od ojca samochód ciężarowy. Nabycie to nie stanowiło przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania i korzystało ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Ojciec przedsiębiorcy także prowadzi działalność gospodarczą i podarowany synowi samochód to jego środek trwały podlegający amortyzacji.
Syn wprowadził darowany samochód do ewidencji środków trwałych i od października do grudnia 2017 r. amortyzował go. Od 2018 r. przedsiębiorca zaprzestał odliczania odpisów amortyzacyjnych od tego samochodu w związku z nowelizacją ustawy o PIT. Czy teraz może dokonywać odpisów amortyzacyjnych od tego samochodu i czy przysługuje mu prawo do skorygowania kosztów uzyskania przychodów o odpisy za okres od 1 stycznia 2018 r.? – pyta czytelniczka.
Stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania m.in. środki transportu, o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1 ustawy o PIT (tj. umowy leasingu), zwane środkami trwałymi, podlegają amortyzacji (art. 22a ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT).
Czytaj też:
Od stycznia 2018 darowizna może wykluczyć amortyzację
Jak amortyzować środki trwałe z darowizny
Kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a–22o, z uwzględnieniem art. 23 ustawy o PIT (art. 22 ust. 8 ustawy o PIT).
Tak było
Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ustawy o PIT (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2017 r.), z kosztów uzyskania przychodu wyłączone były odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie, z wyjątkiem nabytych w drodze spadku lub darowizny, jeżeli:
- nabycie to nie stanowiło przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw lub
- dochód z tego tytułu był zwolniony od podatku dochodowego, lub
- nabycie to stanowiło dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku.
Zatem do końca 2017 r. odpisy amortyzacyjne dokonywane od składników majątku nabytych w drodze spadku lub darowizny stanowiły koszty uzyskania przychodów.
Przepisy się zmieniły
Ustawą z 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (DzU poz. 2175), art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ustawy o PIT otrzymał nowe brzmienie.
Znowelizowany od 1 stycznia 2018 r. przepis stanowił, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie, jeżeli:
- nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw lub
- dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego, lub
- nabycie to korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, lub
- nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku.
W wyniku tej nowelizacji od 1 stycznia 2018 r. odpisy amortyzacyjne dokonywane od środków trwałych nabytych nieodpłatnie, w tym w drodze spadku lub darowizny, w okolicznościach takich jak wskazane w pytaniu, tj. gdy nabycie to nie stanowiło przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw i korzystało ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, nie mogły stanowić kosztów uzyskania przychodów.
Kolejna nowelizacja
Z uwagi na brak przepisów przejściowych, dotyczących podatników dokonujących odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych nabytych nieodpłatnie (m.in. w drodze darowizny) przed 1 stycznia 2018 r., ustawą z 15 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (DzU poz. 1291) kolejny raz zmodyfikowano zasady stosowania art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ustawy o PIT. Obowiązują one od 18 lipca 2018 r.
I tak, stosownie do art. 23 ust. 9 ustawy o PIT, przepisu art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ustawy o PIT nie stosuje się do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, nabytych w drodze darowizny, jeżeli darczyńca dokonywał odpisów amor- tyzacyjnych od tych składników. W tym przypadku stosuje się odpowiednio przepisy art. 22g ust. 12 oraz art. 22h ust. 3 i nie stosuje się przepisu art. 22g ust. 15 ustawy PIT. Odpowiednie stosownie tych przepisów oznacza obowiązek kontynuacji metody amortyzacji przyjętej przez darczyńcę oraz ustalenia wartości początkowej otrzymanych w drodze darowizny składników majątku w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji (wykazie) darczyńcy.
Zgodnie z nowelizacją, art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2018 r.
Które zasady obowiązują
Na podstawie wskazanych przepisów oraz zasady ochrony praw nabytych, obecne rozwiązania dotyczące amortyzacji środków trwałych nabytych m.in. w drodze darowizny nie dotyczą środków trwałych przyjętych do używania przed 1 stycznia 2018 r. Takie środki trwałe powinny być amortyzowane na zasadach obowiązujących przed 1 stycznia 2018 r. (por. interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbo- wej z 1 sierpnia 2018 r., 0115-KDIT3.4011.210.2018.4. PSZ; z 19 września 2018 r., 0115-KDIT3.4011.397.2018. 1.PSZ; z 2 listopada 2018 r., 0113-KDIPT2-3.4011. 495.2018.1.IS).
W analizowanej sprawie oznacza to, że skoro darowizna samochodu miała miejsce w 2017 r. i w tym roku przedsiębiorca zaliczył pojazd do środków trwałych, to miał prawo dokonywać odpisów amortyzacyjnych w 2018 r. zgodnie z zasadami obowiązującymi do 31 grudnia 2017 r.
Skoro przedsiębiorca, pomimo zmiany art. 23 ust. 1 pkt 45 lit. a ustawy o PIT od 1 stycznia 2018 r., był w dalszym ciągu uprawniony do amortyzowania nabytego w 2017 r. w drodze darowizny środka trwałego (samochodu) i zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych nabytych, to przysługuje mu prawo do korekty kosztów wstecz, od 1 stycznia 2018 r. (por. interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 listopada 2018 r., 0113-KDIPT2-1.4011.531. 2018.1.RK).
Autor jest doradcą podatkowym
Podstawa prawna: ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 1509 ze zm.)