Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT (DzU z 2004 r. nr 54, poz. 535 ze zm.) zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej. Obowiązujący w tym brzmieniu od 1 stycznia przepis pozbawił szpitale preferencyjnego rozliczania badań klinicznych. Wcześniej były one zwolnione z VAT.
Węższe ujęcie zwolnienia w nowych przepisach potwierdził w niedawnych interpretacjach podatkowych dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu (sygn. ILPP2/443-614/11-2/BA; ILPP2/443-614/11-3/BA; ILPP1/443-143/11-2/A). Uznał on jednocześnie możliwość stosowania zwolnienia w stosunku do genetycznych badań diagnostycznych chorób lub predyspozycji genetycznych, przeprowadzanych na zlecenie zarówno zakładów opieki zdrowotnej, indywidualnych praktyk lekarskich, jak i osób prywatnych.
Z wnioskami zwróciły się dwie jednostki spełniające jeden z dwóch warunków stosowania zwolnienia – były zakładami opieki zdrowotnej. Obie prowadziły działalność w zakresie badań klinicznych, regulowanych prawem farmaceutycznym (tekst jedn. DzU z 2008 r. nr 45, poz. 271) oraz przepisami wykonawczymi do tego aktu.
Wykonanie testów genetycznych stanowi integralną część opieki medycznej
Zgodnie z tymi przepisami badaniem klinicznym jest każde badanie prowadzone z udziałem ludzi w celu odkrycia lub potwierdzenia klinicznych, farmakologicznych skutków działania określonych produktów leczniczych lub zidentyfikowania działań niepożądanych tych środków oraz śledzenia ich wchłaniania, dystrybucji, metabolizmu i wydalania.
Obaj wnioskodawcy twierdzili, że badania te spełniają drugi warunek zwolnienia, tj. wymóg świadczenia usług w zakresie opieki medycznej. Z tym nie zgodził się jednak przedstawiciel fiskusa.
W badaniach klinicznych, w myśl art. 2 pkt 37a prawa farmaceutycznego, występuje osoba sponsora. Jest nim osoba fizyczna, prawna albo jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, odpowiedzialna za podjęcie, prowadzenie i finansowanie badania. IS uznała, że skoro przeprowadzenie badań klinicznych jest usługą świadczoną na rzecz sponsora, a ich celem jest odkrycie lub potwierdzenie skutków działania badanych produktów leczniczych i ocena ich bezpieczeństwa, to nie mieszczą się one w definicji usług opieki medycznej i nie korzystają ze zwolnienia z podatku.
Fiskus powołał się przy tym na zbieżne z jego rozstrzygnięciem orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jeden z wnioskodawców oprócz badań klinicznych zajmował się diagnostyką w zakresie predyspozycji genetycznych i badań mutacji odpowiedzialnych za choroby. Badania te przeprowadzał na zlecenie zakładów opieki zdrowotnej, indywidualnych praktyk lekarskich oraz osób prywatnych.
W tym zakresie izba podzieliła zdanie podatnika, uznając, że działania te stanowią integralną część opieki medycznej nad pacjentem, bez której nie może oczywiście być mowy o ochronie, w tym o utrzymaniu bądź przywróceniu dobrego stanu zdrowia. Ta część działalności jest więc objęta zwolnieniem z podatku, jako część ciągu czynności funkcjonalnie skierowanych na wspólny cel – ochronę, w tym utrzymanie lub przywrócenie dobrego stanu zdrowia.
numery interpretacji: ILPP2/443-614/11-2/BA; ILPP2/443-614/11-3/BA; ILPP1/443-143/11-2/A
Czytaj też:
Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów dotyczące zwolnień przedmiotowych w VAT od 1 stycznia 2011 r.
Zobacz serwis
»
»
»
Co i jak podlega opodatkowaniu
»
Usługi medyczne i dentystyczne
»
Nasz poradnik
»
