Zdaniem fiskusa koszt zakwaterowania w Polsce zagranicznego pracownika, który jest ponoszony bezpośrednio przez spółkę polską, należy uznać za nieodpłatne świadczenie, które uzyskał ten pracownik.

Jeśli zatem do polskiej spółki przyjeżdża konsultant, doradca z zagranicy, w praktyce najczęściej ze spółki powiązanej i polska spółka poniesie wydatki np. na jego zakwaterowanie, będzie musiała wykazać je w PIT-8C, a pracownik z zagranicy będzie zobowiązany do złożenia w Polsce zeznania rocznego, w którym wykaże dochody z innych źródeł.

Taki wniosek płynie z interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 13 lipca 2010 r. (IPPB4/415-284/10-4/SP).

Zgodnie z ogólną definicją przychodu otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń są przychodem do opodatkowania.

Przychodem takim jest więc wartość nieodpłatnych świadczeń:

- które nie powodują powstania u beneficjenta danej usługi czy otrzymującego daną rzecz obowiązku jakichkolwiek wzajemnych świadczeń na rzecz ponoszącego wydatki z tego tytułu (bez ekwiwalentu świadczenia wzajemnego),

- których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu.

Nieodpłatnym świadczeniem są też te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (uchwała NSA z 18 listopada 2002 r., FPS 9/02).

W związku z tym, że nie istnieje żaden formalny i bezpośredni stosunek cywilnoprawny (w tym stosunek pracy) między polską spółką a zagranicznym pracownikiem oddelegowanym do pracy w Polsce, opłacony przez polskiego przedsiębiorcę koszt zakwaterowania stanowi dla pracownika zagranicznego przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT.

 

 

Katalog przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty. Sformułowanie „w szczególności” wskazuje, że zasadne jest, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT.

Według organów podatkowych polska spółka „pokrywając koszty zakwaterowania pracownikowi oddelegowanemu do pracy w Polsce, z którym nie ma podpisanej żadnej umowy o świadczenie pracy, jest zobowiązana, zgodnie z ww. art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do sporządzenia informacji o przychodach z innych źródeł na druku PlT-8C”.

 

 

Jednocześnie, zdaniem warszawskiej Izby Skarbowej, zagraniczny pracownik oddelegowany do pracy w Polsce będzie obowiązany złożyć zeznanie o wysokości dochodu (poniesionej straty), w terminie do 30 kwietnia roku następnego po roku podatkowym, w którym wykaże dochody wynikające z PIT-8C (czyli za świadczenia opłacone przez polskiego przedsiębiorcę).

W zeznaniu tym nie będzie jednak musiał wykazać dochodów uzyskanych za granicą od zagranicznego pracodawcy. Jak czytamy w przywołanej wyżej interpretacji z 13 lipca 2010 r.: „wynagrodzenie pracownika zagranicznego wypłacane bezpośrednio przez austriackiego pracodawcę nie podlega opodatkowaniu w Polsce. Z tego tytułu wnioskodawca jest zobowiązany do złożenia we właściwym urzędzie skarbowym informacji ORD-W1”.

Niestety, organ podatkowy w żaden sposób nie odniósł się do faktu, że z punktu widzenia pracownika zagranicznego jest on w podróży służbowej i realizuje obowiązki służbowe, a zatem dochód ten powinien być zwolniony z opodatkowania.

Niewątpliwie tak by było, gdyby koszty zakwaterowania ponoszone były bezpośrednio przez zagranicznego przedsiębiorcę, a polska spółka zwracałaby jedynie poniesione koszty związane z realizacją prac oddelegowanych pracowników na jej rzecz.

Efekt ekonomiczny jest w zasadzie taki sam jak w przypadku zobowiązania polskiego przedsiębiorcy do bezpośredniego ponoszenia wydatków na zakwaterowanie, skutek podatkowy jest jednak bardzo niekorzystny zarówno dla Polskiej spółki, jak i dla pracujących tu obcokrajowców.

Przedsiębiorcy powinni zatem zweryfikować wzajemne rozliczenia z kontrahentem zagranicznym pod kątem istnienia obowiązków podatkowych i unikać bezpośredniego wypłacania należności oddelegowanym do nich pracownikom.

 

 

Jeśli jednak takie przepływy wystąpią, należy zadbać o to, aby z umowy o świadczenie usług między polską spółką a zagranicznym usługobiorcą wynikał wprost obowiązek pokrywania kosztów związanych z zakwaterowaniem oddelegowanych pracowników.

Chodzi o to, aby zapłata przez polską spółkę była rozpatrywana jako techniczna czynność wykonywana w imieniu zagranicznego przedsiębiorcy, zobowiązanego do zapewnienia zakwaterowania swoim pracownikom przebywającym w podróży służbowej.