Wśród wielu zmian podatkowych, które wejdą w życie z początkiem 2011 r., jedna z najważniejszych – a stosunkowo mało nagłośnionych – dotyczyć będzie opodatkowania tzw. programów motywacyjnych. To bardzo dobra wiadomość dla osób nabywających akcje pracownicze lub tzw. opcje na akcje bezpłatnie lub po cenach preferencyjnych w porównaniu z wartością rynkową.

Dzięki nowelizacji ustawy o PIT, nad którą pracuje właśnie Sejm, [b]podatek od dochodów z kapitałów pieniężnych zapłacą tylko raz, w momencie ich sprzedaży[/b].

Dotychczas przepisy podatkowe były na tyle kontrowersyjne i niejednoznaczne, że zniechęcały do udziału w tego typu programach. To dlatego, że pracownik otrzymujący akcje swojej firmy musiał zwykle płacić daninę dwa razy.

[b]Po raz pierwszy w momencie ich objęcia[/b] – jako przychód ze stosunku pracy, doliczany do wynagrodzenia.

Nie zawsze osoby zatrudnione w danej firmie otrzymywały akcje bezpłatnie. Niejednokrotnie mogły skorzystać jedynie z 15- lub 20-procentowej bonifikaty. W podobnej sytuacji kwota podatku mogła okazać się wyższa niż wartość bonifikaty. Jednocześnie musiały zamrozić na jakiś czas swoje pieniądze w związku z objęciem tych akcji, gdyż można było je sprzedać dopiero po upływie określonego terminu, bez pewności, że do tego czasu ich wartość nie obniży się znacząco.

Dodajmy, że przepisy były na tyle niejednoznaczne, że nie wiadomo było, od jakiej wartości płacić PIT. Zwykle, jeśli na rynku akcje kosztowały np. 20 zł, a pracownik otrzymywał je po 15 zł, to daninę płacił od 5 zł. Pojawiały się też jednak interpretacje, że opodatkowana jest wartość rynkowa.

[b]Po raz drugi zaś pracownik płacił PIT w momencie zbycia tych papierów[/b]. Był to wówczas dochód z kapitałów pieniężnych. Niejednokrotnie podwójny podatek przewyższał w sumie zysk ze sprzedaży. Nie było to też korzystne dla firm, gdyż oferując pracownikowi akcje, musiały naliczać i odprowadzać zaliczki na podatek.

Należy mieć nadzieję, że nowelizacja ustawy o PIT zwiększy popularność tych pakietów. Zaprojektowano w niej jednoznaczny zapis, iż pracownicy zapłacą podatek tylko raz, w momencie sprzedaży akcji. Szkoda tylko, że ustawodawca nie zdecydował się na ten krok kilka lat wcześniej.

[i]Autor jest ekspertem w firmie KPMG[/i]