Wniesienie aportu, w zależności od jego przedmiotu, może być dostawą towarów (gdy wkład ma np. postać nieruchomości) lub świadczeniem usług (wkład w postaci wartości niematerialnych i prawnych). Ustawodawca nie uregulował w sposób szczególny momentu powstania obowiązku podatkowego przy aportach. Zatem działają zasady ogólne, w zależności od przedmiotu aportu.

A nie ma w nich odesłania do pojęć i norm [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0878F97C9B855869DA1A3F9BAD45E3AB?id=133014]kodeksu spółek handlowych[/link], co może sprawiać istotne problemy interpretacyjne tak podatnikom, jak i organom podatkowym.

Przyjrzyjmy się regulacjom dotyczącym wkładów w postaci nieruchomości zabudowanych i znaków towarowych oraz interpretacjom na temat ich stosowania, jakie prezentują organy podatkowe.

[srodtytul]Co wynika z przepisów...[/srodtytul]

Zgodnie z art. 19 ust. 10 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT[/link], przy dostawie towarów, której przedmiotem są lokale i budynki, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wydania.

Natomiast w przypadku znaku towarowego zastosowanie ma art. 19 ust. 13 pkt 9 ustawy, mówiący, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze.

[srodtytul]...a co z interpretacji[/srodtytul]

W aktualnych interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe dominuje pogląd, że

- momentem otrzymania zapłaty za towar lub usługę jest chwila objęcia udziału tożsama, według organów, z datą zawarcia umowy lub zmiany umowy spółki handlowej, na mocy której wspólnik przystępuje/obejmuje nowy udział,

i że

- do wydania nieruchomości dochodzi w momencie złożenia przez wspólnika oświadczenia o wniesieniu wkładu i dokonania odpowiednich zmian w umowie spółki.

[srodtytul]Wkład do nowej spółki[/srodtytul]

[b]Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 4 grudnia 2009 r. (ILPP1/443-1092/09-6/AK)[/b] rozpatrywała sytuację spółki akcyjnej, która zamierzała wnieść posiadane przez nią prawa do znaków towarowych w formie wkładu niepieniężnego do nowo tworzonej spółki komandytowej.

Zdaniem spółki akcyjnej obowiązek podatkowy z tytułu wniesienia aportu znaków powstanie w momencie zarejestrowania spółki osobowej w Krajowym Rejestrze Sądowym. Efektywne „przeniesienie” znaków towarowych i przyznanie udziału kapitałowego następuje w momencie konstytutywnego dla powstania spółki osobowej wpisu do KRS.

W umowie dodatkowo zawarte będą postanowienia, że za moment, w którym spółka osobowa uzyskuje prawa do wnoszonych aportem znaków, uznać należy moment jej rejestracji w KRS.

Według podatnika zatem faktyczne uzyskanie udziałów – czyli zapłata – następuje dopiero z chwilą rejestracji spółki osobowej. I z tym momentem powstaje obowiązek podatkowy w VAT.

[srodtytul]Zapłata w chwili umowy...[/srodtytul]

Izba Skarbowa, nie zgadzając się z tym, przywołała art. 48 k.s.h., w myśl którego wkład wspólnika może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw a także na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki. Przy tym, według § 3 tego artykułu, prawa, które wspólnik zobowiązuje się wnieść do spółki, uważa się za przeniesione na spółkę.

Stwierdziła: „Na podstawie ww. przepisów należy przyjąć, że mamy do czynienia z wyraźną normą, której skutkiem jest uznanie, że prawa, które wspólnik zobowiązał się wnieść do spółki, uznaje się za przeniesione na spółkę. Zobowiązanie wspólnika w umowie spółki co do wniesienia wkładów oznacza, że z tą chwilą są one własnością spółki.

Spółka ma prawo żądania wydania danego prawa, jak również pożytków, które ono niesie. Zatem, również z chwilą zawarcia umowy spółki wspólnik uzyskuje korzyść w postaci udziałów w tej spółce”.

Ostatecznie zatem, zdaniem izby, obowiązek podatkowy przy aporcie znaku towarowego do spółki komandytowej powstanie w dacie zawarcia umowy spółki w formie aktu notarialnego, ten dzień bowiem uważa się za dzień otrzymania zapłaty.

[srodtytul]...również w spółce istniejącej[/srodtytul]

W wielu interpretacjach, odnoszących się do wniesienia znaków towarowych do spółek komandytowych już istniejących, izby skarbowe, na podstawie identycznego jak wyżej opisane rozumowania, orzekały, że obowiązek podatkowy w VAT powstanie w dacie zawarcia zmiany umowy spółki komandytowej w formie aktu notarialnego, ten dzień bowiem uważa się za dzień otrzymania zapłaty w postaci udziałów.

Ponieważ składający wnioski podatnicy jednocześnie rozważali wnoszenie takich znaków do nowo tworzonych spółek (równolegle do pytania o spółki już istniejące), to izby tak samo orzekały, że datą zapłaty w postaci udziałów jest dzień zawarcia umowy spółki.

[srodtytul]Co z kwotą na pokrycie VAT[/srodtytul]

Przy tym podatnicy we wnioskach określali, że planują rozliczyć transakcję w taki sposób, by wynagrodzenie otrzymane w związku z wniesieniem wkładu składało się w części z otrzymanego ogółu praw i obowiązków (udziału), a w części ze środków pieniężnych odpowiadających wartości VAT należnego w związku z wniesieniem aportu. Odpowiedzi udzielane przez izby skarbowe różniły się tylko w kwestii kwalifikacji zapłaty VAT w pieniądzu.

I tak:

- według [b]interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach (z 28 stycznia 2010 r., IBPP3/443-55/10/IK) oraz Izby Skarbowej w Poznaniu (z 27 listopada 2009 r., ILPP1/443-1433/ 09-4/AT)[/b] obowiązek podatkowy powstanie w dacie zawarcia zmiany umowy spółki w formie aktu notarialnego w stosunku do całej wartości transakcji (wartość wkładu oraz kwota podatku),

- według [b]interpretacji Izby Skarbowej w Bydgoszczy (z 27 stycznia 2010 r., ITPP1/ 443-1041c/09/MN i ITPP1/443-1038c/09/BS) [/b]obowiązek podatkowy powstaje – w stosunku do części obejmującej wartość otrzymanego przez podatnika udziału – z chwilą objęcia udziałów (tj. w dacie zawarcia umowy lub zmiany umowy spółki, na mocy której podatnik nabędzie udziały tej spółki) oraz – w części obejmującej wartość odpowiadającą kwocie VAT związanego z aportem – z chwilą otrzymania tej pozostałej części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze.

[srodtytul]Budynek wniesiony do spółki osobowej[/srodtytul]

[b]Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 20 stycznia 2010 r. (IBPP3/443-28/10/IK) [/b]rozpatrywała przypadek spółki zamierzającej zawiązać spółkę komandytową lub jawną, do której, po zawiązaniu, miała wnieść aportem nieruchomość. Wartość wnoszonej nieruchomości miała być określona w umowie spółki (i/lub zmianie umowy spółki).

Wynagrodzenie otrzymane przez spółkę w związku z wniesieniem wkładu miało się składać w części z otrzymanego ogółu praw i obowiązków („udziału”), a w części ze środków pieniężnych odpowiadających wartości VAT należnego od spółki w związku z wniesieniem aportu (a nie w całości z otrzymanego „udziału” w odpowiedniej wartości). Do wydania nieruchomości – budynku – miało dojść z momentem złożenia przez spółkę oświadczenia o wniesieniu wkładu i dokonania odpowiednich zmian w umowie spółki.

W ocenie spółki otrzymanie zapłaty, tj. uzyskanie udziału w prawach i obowiązkach spółki osobowej, nastąpi w tym wypadku jednocześnie z wniesieniem wkładu, tj. z chwilą złożenia oświadczenia wspólnika wnoszącego wkład do spółki osobowej oraz zmiany umowy spółki. Zgodnie bowiem z art. 50 § 1 k.s.h. udział kapitałowy wspólnika odpowiada wartości rzeczywiście wniesionego wkładu.

Izba skarbowa podzielając zdanie podatnika, stwierdziła, że „w dacie zawarcia umowy spółki komandytowej lub w dacie zmiany tej umowy w związku z przystąpieniem wspólnika do istniejącej spółki wspólnik otrzymuje zapłatę (udziały) w zamian za wniesiony wkład rzeczowy (aport).

Zapłata częściowa za wniesiony wkład niepieniężny (budynek) w postaci objęcia udziałów w spółce komandytowej nastąpi w dacie zmiany istniejącej umowy spółki. Zatem odpowiednio w tej części powstanie obowiązek podatkowy w powyżej wskazanej dacie.

Natomiast w odniesieniu do pozostałej części odpowiadającej kwocie VAT obowiązek podatkowy powstanie z chwilą otrzymania pozostałej kwoty, nie później jednak niż 30 dnia licząc od dnia wydania nieruchomości”. Podobnie (odmiennie tylko co do kwoty VAT) orzekła [b]Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 14 stycznia 2010 r. (ILPP1/443-1308/09-8/HW)[/b].

[ramka][b]Kiedy powstaje spółka osobowa[/b]

Według regulacji kodeksowych umowa spółki jawnej powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności (art. 23 k.s.h.), a spółki komandytowej w formie aktu notarialnego (art. 106 k.s.h.).

Umowa obu rodzajów spółek powinna zawierać określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość (art. 25 i 105 k.s.h.). Zgłoszenie spółek do sądu rejestrowego powinno zawierać m.in. nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) wspólników/komplementariuszy i komandytariuszy oraz ich adresy. Zmiany tych danych powinny zostać zgłoszone sądowi rejestrowemu (art. 26 i 110 k.s.h.).

Oba rodzaje spółek powstają z chwilą wpisu do rejestru (art. 25 i 109 k.s.h.). Udział kapitałowy wspólnika odpowiada wartości rzeczywiście wniesionego wkładu (art. 50 i 103 k.s.h.). [/ramka]

[srodtytul]CO Z ODLICZENIEM PODATKU Z FAKTURY DOKUMENTUJĄCEJ WKŁAD [/srodtytul]

[b]Zasada neutralności wymaga, aby spółka otrzymująca wkład w celu wykorzystania go do czynności opodatkowanych mogła odliczyć podatek z faktury potwierdzającej wniesienie aportu. Ale w wypadku spółek nowo tworzonych, mogą tu pojawić się wątpliwości[/b]

Fakturę stwierdzającą wniesienie aportem nieruchomości zabudowanych lub znaków towarowych wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego (§ 11 ust. 1 rozporządzenia ministra finansów z 28 listopada 2008 r. regulującego zasady wystawiania faktur; DzU nr 212, poz. 1337 ze zm.).

Utożsamienie przez organy podatkowe i podatników (w większości przywołanych wyżej interpretacji podatnicy prezentowali stanowisko takie jak izby) momentu otrzymania zapłaty z chwilą zawarcia umowy spółki osobowej skutkuje zatem obowiązkiem wystawienia faktury w dacie zawarcia umowy.

Na fakturze tej, jako nabywca, będzie zatem widnieć spółka osobowa, której w świetle prawa handlowego jeszcze nie ma. Z chwilą zawarcia umowy spółki jest ona zawiązana, ale dopiero w chwilą wpisu do KRS powstaje jako podmiot prawa.

[srodtytul]Pytanie do Trybunału[/srodtytul]

O tym, czy spółka po zarejestrowaniu w KRS i jako czynny podatnik VAT ma prawo do odliczenia VAT naliczonego z takiej faktury, zadecyduje wykładnia przepisów dokonana przez [b]Europejski Trybunał Sprawiedliwości w odpowiedzi na pytanie prejudycjalne Naczelnego Sądu Administracyjnego (postanowienie z 31 marca 2010 r., I FSK 408/09). [/b]

Sąd zapytał: „Czy podmiot w osobach przyszłych wspólników, który dokonuje wydatków inwestycyjnych przed formalną rejestracją spółki jako podmiotu prawa handlowego oraz rejestracją dla potrzeb podatku od wartości dodanej, ma prawo po zarejestrowaniu spółki jako podmiotu prawa handlowego oraz zarejestrowaniu dla potrzeb podatku od wartości dodanej skorzystać, w związku z art. 9 oraz art. 168 i 169 dyrektywy Rady 2006/112/ WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE z 2006 r. L 347/1 ze zm.), z prawa do odliczenia podatku naliczonego poniesionego w związku z dokonanymi wydatkami inwestycyjnymi, które służą działalności opodatkowanej prowadzonej w ramach spółki?”.

Sprawa, na kanwie której zadano pytanie, dotyczyła spółki jawnej, która odliczyła VAT naliczony m.in. z faktury dokumentującej zakupy (usługi notarialne związane ze sporządzeniem umowy spółki) poczynione przed wpisaniem jej do KRS. Fakturę wystawiono na spółkę. Trudno przewidzieć, jaka będzie wykładnia Trybunału.

[srodtytul]W duchu kodeksu[/srodtytul]

Niemniej wydaje się, że za faktyczną datę zapłaty, która wyznacza zgodnie z przepisami moment powstania obowiązku podatkowego w VAT dla aportów znaków towarowych i nieruchomości, powinien być jednak uznany moment powstania spółki jako podmiotu prawa, tj. dzień wpisania jej do KRS. Od tej chwili dopiero wspólnik posiada udział kapitałowy odpowiadający wartości rzeczywiście wniesionego wkładu do spółki. Nie byłoby wówczas wątpliwości dotyczących prawa do odliczenia VAT z faktury dokumentującej takie zdarzenie.

Wydaje się, że w przypadku wkładów do spółek już istniejących, zarejestrowanych w KRS, będących podatnikami VAT czynnymi, wątpliwości co do prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych w dacie zmiany umowy spółki raczej (z zastrzeżeniem niżej opisanym) nie wystąpią.

Gdy następuje zmiana umowy spółki polegająca na wniesieniu nowego wkładu przez dotychczasowego wspólnika i zwiększeniu tym samym jego udziału kapitałowego, nie ma zgodnie z k.s.h. obowiązku wpisu takiego zdarzenia do KRS. Zatem momentem zwiększenia udziału jest moment zmiany umowy (dla spółki jawnej w formie pisemnej, dla komandytowej w formie aktu notarialnego).

[srodtytul]Potrzebna wyraźna regulacja w ustawie o VAT[/srodtytul]

Wątpliwości mogą pojawić się jednak w momencie zmiany umowy w związku z przystąpieniem nowego wspólnika. Zgłoszenie spółek do sądu rejestrowego powinno zawierać dane wspólników, a zmiany tych danych też powinny zostać zgłoszone (art. 26 i art. 110 k.s.h.).

W piśmiennictwie pojawił się pogląd, że ten wpis zmienionych danych jest konstytutywny. Czyli w rozumieniu prawa handlowego nowy wspólnik „obejmuje” dopiero z tą chwilą swój udział kapitałowy (o ile doktryna i orzecznictwo jednoznacznie potwierdzi konstytutywny charakter wpisu zmian).

Gdyby więc pojęcie otrzymania zapłaty w postaci udziału odczytać „kodeksowo” i zrównać z chwilą wpisu do rejestru danych nowego wspólnika, to faktura wcześniej wystawiona niczego nie potwierdza. I znowu powstają problemy interpretacyjne.

Wniosek z analizy opisanych problemów jest jednak taki, że stanem absolutnie pożądanym (tak przez organy jak i podatników) byłoby jednak precyzyjne i zgodne z przepisami prawa handlowego zdefiniowanie w ustawie podatkowej, jak obliczać i kiedy deklarować podatek należny od aportów.

[srodtytul]DECYDUJE DATA ZAWARCIA UMOWY, CZY WPISU DO KRS[/srodtytul]

[b]Nawet gdy wkład wnoszony jest do spółki z o.o. lub akcyjnej, niektóre organy podatkowe potwierdzają, że zapłata w postaci objęcia nowych akcji lub udziałów następuje z chwilą zmiany umowy spółki[/b]

[b]Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 27 października 2009 r. (IPPP1-443-833/09-2/JB)[/b] analizowała przypadek gminy, która zamierzała wnieść wkład niepieniężny w postaci prawa własności nieruchomości zabudowanej do spółki z o.o. na podwyższenie jej kapitału zakładowego, w zamian za objęcie udziałów tej spółki.

W myśl art. 257 § 1 k.s.h. jeżeli podwyższenie kapitału zakładowego następuje nie na mocy dotychczasowych postanowień umowy spółki, przewidujących maksymalną wysokość podwyższenia kapitału zakładowego i termin podwyższenia, może nastąpić jedynie przez zmianę umowy spółki.

Jeżeli podwyższenie kapitału zakładowego następuje na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki, oświadczenia dotychczasowych wspólników o objęciu nowych udziałów wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności (art. 257 § 3 k.s.h.). Stosownie natomiast do art. 262 § 1 i § 4 k.s.h. podwyższenie kapitału zakładowego zarząd zgłasza do sądu rejestrowego. Następuje ono z chwilą wpisania do rejestru.

Zdaniem izby: „Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług powyższe oznacza, iż w dacie zawarcia umowy spółki lub w dacie zmiany tej umowy w związku z przystąpieniem wspólnika do istniejącej spółki dochodzi do przeniesienia prawa własności do przedmiotu wkładu a wspólnik otrzymuje zapłatę (udziały) w zamian za wniesiony wkład rzeczowy (aport).

A zatem wniesienie aportu jest czynnością odpłatną, zaś wynagrodzenie wspólnika stanowią udziały w spółce z o.o. wydane w zamian za wniesiony majątek w dacie zawarcia (zmiany) umowy spółki.

W związku z powyższym w sytuacji gdy przedmiotem aportu będą nieruchomości gruntowe zabudowane (lokale, budynki), obowiązek podatkowy od tych czynności powstanie z chwilą otrzymania zapłaty w postaci objęcia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, tj. w dacie zawarcia umowy (dacie zmiany umowy spółki), na mocy której podatnik nabędzie udziały tej spółki, zgodnie z art. 19 ust. ust. 10 ustawy.

Objęcie udziałów w spółce z o.o., na podstawie ww. umowy, jest bowiem równoznaczne z otrzymaniem zapłaty z tytułu wniesienia aportu towarów”.

Natomiast zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu o dokonaniu zapłaty można w tym wypadku mówić dopiero w momencie zarejestrowania podwyższenia kapitału. Datą wydania przedmiotu wkładu będzie dzień faktycznego wydania lokalu lub budynku do dyspozycji nabywcy, a nie dzień zawarcia umowy przeniesienia własności w formie aktu notarialnego.

W prawomocnym[b] wyroku z 15 lutego 2010 r. (I SA/Wr 1663/09) wrocławski WSA[/b] rozpatrywał skargę złożoną przez gminę na interpretację indywidualną.

Szczegóły sprawy przedstawiały się następująco. Zgodnie z aktem notarialnym przeniesienia własności nieruchomości z 23 grudnia 2008 r. gmina przeniosła na rzecz spółki akcyjnej prawo własności nieruchomości zabudowanej budynkiem usługowym tytułem wkładu niepieniężnego (aportu) na pokrycie nowych akcji imiennych na zasadach przewidzianych w uchwale nadzwyczajnego walnego zgromadzenia spółki.

Wydanie nieruchomości nastąpiło na mocy protokołu zdawczo-odbiorczego 6 stycznia 2009 r. Umowa objęcia akcji w podwyższonym kapitale zakładowym została zawarta między gminą i spółką 31 grudnia 2008 r. Właściwy sąd zarejestrował podwyższenie kapitału zakładowego spółki 26 lutego 2009 r.

Gmina pytała, kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT od wniesienia tego aportu oraz co należy rozumieć pod pojęciem otrzymania zapłaty z tytułu wniesienia wkładu.

Sąd, podatnik (gmina) i organ podatkowy byli zgodni co do jednego: z uwagi na konstytutywny charakter wpisu do rejestru podwyższenia kapitału spółki o otrzymaniu przez podatnika części lub całości zapłaty w postaci akcji można mówić dopiero 26 lutego 2009 r. (dopiero bowiem z dniem zarejestrowania podwyższenia kapitału zakładowego podatnik uzyskuje prawo do rozporządzania akcjami).

Jak wynika z art. 16 k.s.h., rozporządzenie udziałem albo akcją przed wpisem spółki kapitałowej do rejestru albo przed zarejestrowaniem podwyższenia kapitału zakładowego jest nieważne. Kapitał zakładowy spółki właściwej istnieje dopiero od momentu wpisu jej do rejestru.

Dlatego ze względu na konstytutywny charakter wpisu spółki, wpisu danych dotyczących kapitału zakładowego, w tym wpisu podwyższenia kapitału zakładowego (art. 262 k.s.h.), akcje jako przedmiot obrotu powstają dopiero z tą chwilą.

Rozbieżności dotyczyły ustalenia daty wydania towaru w formie aportu (obowiązek powstaje nie później niż 30 dnia od tej daty). Organ podatkowy utożsamił ją z datą podpisania umowy w formie aktu notarialnego. Zdaniem gminy dniem wydania będzie dzień postawienia budynku do dyspozycji nabywcy według protokołu zdawczo-odbiorczego, a nie zawarcia umowy sprzedaży w formie aktu. WSA podzielił to stanowisko .

[ramka][b]Dzień podpisania aktu notarialnego nie jest datą wydania [/b]

Jak czytamy w uzasadnieniu [b]wyroku wrocławskiego WSA:[/b] „W orzecznictwie i doktrynie podkreśla się (...) że z punktu widzenia opodatkowania czynności podatkiem VAT istotne jest nie tyle przeniesienie prawa własności, ile przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel.

Zatem chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. (…) moment powstania obowiązku podatkowego nie jest uzależniony od przeniesienia prawa własności rzeczy, ale uzyskania możliwości ekonomicznego dysponowania rzeczą przez nabywcę. (...)

Konstruując definicję dostawy towarów dla celów podatku od towarów i usług, ustawodawca w art. 7 uptu posłużył się celowo zwrotem »rozporządzania towarem jak właściciel«, wskazując, że dostawa towarów nie jest tożsama z przeniesieniem własności w rozumieniu prawa cywilnego.

(…) należy przeanalizować, czy doszło do przekazania kontroli ekonomicznej nad towarem w taki sposób, że nabywca może nią rozporządzać jak właściciel, a taka możliwość pojawia się dopiero z chwilą przekazania towaru, co w rozważanym przypadku nastąpiło na mocy protokołu zdawczo-odbiorczego (por. Janusz Zubrzycki, „Leksykon VAT 2006”, wyd. Unimex, str. 25 i nast.; Adam Bartosiewicz, Ryszard Kubacki, „VAT”, wyd. LEX 2007, str. 115 – 122; K. Sachs, „VI dyrektywa VAT”, Podatkowe komentarze Becka, str. 105 i nast.; Wojciech Maruchin, „VAT”, wyd. ABC).

Brzmienie przepisu wspólnotowego – który w odniesieniu do powstania obowiązku podatkowego posługuje się pojęciem »dostarczenie« – uwidocznia jeszcze silniej faktyczny charakter czynności skutkującej opodatkowaniem. (….) pojęcia takie, jak »wydanie towaru« czy »wykonanie usługi« należy rozumieć jako czynności faktyczne, pamiętając o autonomii prawa podatkowego, zwłaszcza w stosunku do prawa cywilnego. (…..)

Wydania rzeczy nie można również mylić z przeniesieniem własności rzeczy. (…..) Tym samym w przypadku dostawy nieruchomości dla momentu powstania obowiązku podatkowego wydanie w rozumieniu ustawy VAT może nastąpić w momencie innym niż sporządzenie aktu notarialnego czy zawarcie umowy sprzedaży bez zachowania takiej formy (A. Bartosiewicz, R. Kubacki, „VAT. Komentarz”, Lex 2009, wyd. III).

(…) Jak też jednak słusznie zauważa strona skarżąca, w rozpatrywanej sprawie zapewnienie stronie możliwości odbioru oraz objęcie w posiadanie i faktyczny odbiór przedmiotowej nieruchomości nastąpiły tego samego dnia, czyli 6 stycznia 2009 r., w momencie podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego”[/ramka]