[b]Tak wynika z wyroku WSA w Szczecinie z 25 lutego 2009 r. (I SA/Sz 628/08)[/b]

[srodtytul]Jaki jest problem[/srodtytul]

Spółka złożyła wniosek o wydanie interpretacji. Twierdziła, że sprzedała towary innej spółce i nie otrzymała zapłaty. W stosunku do kupującego zostało wydane postanowienie o ogłoszeniu upadłości obejmujące likwidację majątku. Spółka zgodnie z przepisami prawa upadłościowego i naprawczego zgłosiła wierzytelność do masy upadłości (znalazła się ona na liście wierzytelności). Postępowanie upadłościowe w dalszym ciągu jest w toku.

Spółka zamierza wszcząć procedurę związaną z rozliczeniem podatku należnego z tytułu dostawy towaru w trybie art. 89a ustawy o VAT. Zarówno spółka wnioskodawca, jak i upadła spółka są zarejestrowanymi podatnikami czynnymi VAT, wierzytelności nie zostały uregulowane w żadnej formie i nie zostały zbyte oraz od daty wystawienia faktur będących podstawą do odpisania wierzytelności nie upłynęło pięć lat, licząc od początku roku, w którym zostały wystawione.

Spółka zastanawiała się, czy może skorzystać z odliczenia zapłaconego wcześniej VAT. Jej zdaniem tak. Innego zdania była jednak izba skarbowa.

W tej sytuacji podatnik złożył skargę do sądu. WSA nie uwzględnił jednak skargi.

[srodtytul]Skąd to rozstrzygnięcie[/srodtytul]

Sąd stwierdził, że w wyniku nowelizacji z 21 kwietnia 2005 r. ustawy o VAT ustawodawca wprowadził tzw. ulgę na złe długi. Polega ona na możliwości pomniejszenia podatku należnego w sytuacji, w której obciążał on kwoty należne z tytułu czynności opodatkowanych, które nie zostały przez podatnika faktycznie otrzymane.

Przepisy dotyczące ulgi na złe długi stosuje się do wierzytelności powstałych od dnia wejścia w życie ustawy. Mówią one wyraźnie o wierzytelnościach, a nie o wierzytelnościach nieściągalnych. Oznacza to, że [b]ulga na złe długi może być zastosowana wyłącznie do podatku należnego wynikającego z obrotu kwot, które stały się należne od określonego dnia.[/b]

Ustawodawca, wprowadzając ulgę, postawił przed podatnikami chcącymi skorzystać z możliwości pomniejszenia podatku należnego warunki – zarówno formalne, jak i materialne. Spełnienie kumulatywnie wszystkich przesłanek wskazanych przez ustawodawcę uprawnia do skorygowania podatku należnego. Zdaniem WSA stanowisko organu w tym zakresie należy uznać za uzasadnione.

Art. 89 ust. 1a ustawy o VAT wskazuje, że [b]korekta podatku należnego (skorzystanie z ulgi na złe długi) może dotyczyć także części kwoty podatku, w sytuacji gdy tylko część należności została odpisana jako nieściągalna. Należy uznać, że dotyczy to takiej sytuacji, gdy podatek należny powstał od obrotu, z którego część została uznana później za wierzytelności nieściągalne[/b].

Na gruncie podatku dochodowego czynność odpisania wierzytelności jako nieściągalnej poprzedza zazwyczaj dokonanie na powyższą wierzytelność tzw. odpisu aktualizującego, także zaliczanego w koszty podatkowe. Odpisów dokonuje się wcześniej, tzn. w momencie, w którym nieściągalność wierzytelności jest uprawdopodobniona.

[b]Dokonanie takiego odpisu nie umożliwia jednak podatnikowi wierzycielowi skorzystania z ulgi na złe długi[/b]. Świadczy o tym treść art. 89a ust. 1 ustawy o VAT.