Odliczamy wydatki na emisję akcji

[b]Potwierdził to WSA w Warszawie w wyroku z 16 października 2008 r. (III SA/ Wa 1105/08). [/b]

Spółka podniosła swój kapitał zakładowy poprzez emisję nowych akcji. Z czynnością tą związane były wydatki poniesione m.in. na opłaty sądowe, wynagrodzenie notariusza i koszty publikacji. Spółka we wniosku o interpretację zapytała, czy można odliczyć podatek naliczony związany z tymi wydatkami. Twierdziła, że przysługuje jej to prawo, gdyż wydatki poniesione w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego mogą być uznane za koszty podatkowe.

Organy podatkowe obu instancji uznały stanowisko spółki za nieprawidłowe, argumentując, że podwyższenie kapitału zakładowego poprzez emisję nowych akcji nie jest czynnością opodatkowaną VAT. Tak więc wydatki poniesione przez spółkę w związku z emisją akcji należy uznać za nabycie towarów i usług, które nie mogą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, firmie nie przysługuje prawo do odliczenia.

Sąd przyznał rację spółce. W ustnym uzasadnieniu podkreślił, że zbywanie akcji nie jest wprawdzie czynnością opodatkowaną, jednak w jej wyniku spółka uzyskuje środki pieniężne wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej. Skoro więc przedmiotem działalności gospodarczej są czynności opodatkowane VAT, to wydatki poniesione na emisję i zbycie akcjonariuszom akcji mogą być odliczone.

[i]Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Marcin Opoka, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Krakowie)[/b]

W omawianym wyroku WSA potwierdził korzystne dla podatników stanowisko, zgodnie z którym podatek naliczony związany z nabyciem towarów i usług wykorzystywanych w procesie emisji akcji może być odliczony. Identyczny pogląd [b]WSA w Warszawie przedstawił w wyroku z 2 czerwca 2008 r. (III SA/Wa 269/08)[/b].

[b]Kontrowersje występujące w takich sprawach wynikają z tego, że emisja akcji nie jest objęta zakresem przedmiotowym ustawy o VAT, a w konsekwencji nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu. Dlatego też organy podatkowe kwestionowały związek między kosztami emisji i sprzedażą opodatkowaną[/b].

Przy ocenie tego związku należy jednak uwzględnić ekonomiczne skutki, które towarzyszą emisji nowych akcji. Rezultatem takiej czynności jest bowiem co do zasady uzyskanie przez spółkę nowych środków pieniężnych służących prowadzonej działalności gospodarczej, np. przeprowadzeniu nowych inwestycji. Jest to więc składnik kosztów ogólnych ponoszonych przez firmę, które znajdują odzwierciedlenie w cenie sprzedawanych towarów lub świadczonych usług. Uzyskane środki służą więc zwiększeniu opodatkowanego obrotu. W takiej sytuacji związek wydatków z działalnością opodatkowaną występuje i nie powinien być kwestionowany.

Warto w tym kontekście powołać[b] wyrok ETS z 26 maja 2005 r. (C 465/03)[/b], w którym Trybunał stwierdził jednoznacznie, że podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia wydatków poniesionych w związku z emisją akcji. Wskazał przy tym, że takie wydatki wykazują bezpośredni i ścisły związek z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą.

Warto również zauważyć, że [b]odmienne od prezentowanego przez sąd stanowisko prowadziłoby do naruszenia zasady neutralności VAT, gdyż w takiej sytuacji to przedsiębiorca podwyższający kapitał spółki ponosiłby ekonomiczny ciężar podatku[/b].[/ramka]