Dotyczy to sytuacji, gdy firma udziela kontrahentowi rabatu już po wystawieniu faktury za towar czy usługę. Zmienia się wówczas ich wartość, a sprzedawca może pomniejszyć VAT o sumę udzielonych rabatów. Firma wystawia fakturę korygującą, aby jednak mogła na jej podstawie odliczyć podatek, musi dostać potwierdzenie odbioru tej faktury od nabywcy.

Czekanie na ten dokument opóźnia odliczenie podatku. Może się też zdarzyć, że kontrahent nie dostarczy potwierdzenia, bo np. jest chory, zmienił adres lub po prostu nie odbiera korespondencji. Wtedy odliczenie staje się niemożliwe. Warunek uzyskania potwierdzenia przewiduje rozporządzenie ministra finansów z 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu VAT. W grudniu 2007 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że § 16 rozporządzenia, uzależniający prawo do obniżenia podatku od potwierdzenia odbioru faktury korygującej, jest niezgodny z konstytucją. Sędziowie przyznali, że przepis modyfikuje podstawę opodatkowania ze względu na okoliczności, na które podatnik-sprzedawca nie ma wpływu.

Jednocześnie Trybunał postanowił, że przepis ten przestanie obowiązywać po 12 miesiącach od dnia ogłoszenia wyroku, czyli w grudniu tego roku. W tym czasie ustawodawca miał wprowadzić nowe przepisy zapewniające kontrolę prawidłowości rozliczeń.

Sędziowie uznali przy tym za celowe przeniesienie tych uregulowań do ustawy.

Rzecznik praw obywatelskich, który zaskarżył przepis do Trybunału, argumentował wówczas, że rabat może być udokumentowany w inny sposób, który organy podatkowe skontrolują w toku ewentualnego postępowania.

Zanosi się jednak na to, że niekorzystne dla podatników regulacje nie znikną szybko. Ministerstwo Finansów przeniosło kontrowersyjny przepis do projektu nowelizacji ustawy o VAT, który został w tym tygodniu przyjęty przez rząd. W art. 29 projektu pojawił się zapis o konieczności posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej dokumentującej udzielenie rabatów.

– Jestem rozczarowany proponowanym przez Ministerstwo Finansów zapisem, bo przenosi do ustawy przepis zakwestionowany przez Trybunał. Uważam, że nie powinno się uzależniać możliwości odliczenia VAT od warunków technicznych, czyli od potwierdzenia odbioru korekty. Jest to sprzeczne z zasadą neutralności VAT. Nie znajduje również potwierdzenia w przepisach dyrektywy UE – powiedział „Rz” Dariusz M. Malinowski, doradca podatkowy w kancelarii Lexmal.

Inne niż Ministerstwo Finansów stanowisko w tej sprawie ma Platforma Obywatelska. Sejm już w tym tygodniu rozpoczyna prace nad zgłoszonym przez PO projektem nowelizacji ustawy o VAT, w którym nie ma takiego zapisu. Jak powiedział „Rz” sprawozdawca projektu Andrzej Orzechowski, najprawdopodobniej do Komisji Finansów trafią jednocześnie oba projekty – rządowy i poselski. Rozwiązanie kwestii rabatów będzie zależało od decyzji posłów, jednak jest szansa, że kontrowersyjny przepis zostanie wyeliminowany z obrotu prawnego.