Dokumentowanie obrotu i podatku u komitenta

Komitent (podatnik VAT) produkuje wyroby i zbywa je na postawie umowy komisu. Dostawy towarów następują w znacznych ilościach i szerokim asortymencie. Termin realizacji sprzedaży przez komisanta nie jest określony. Całość obrotu podlega stawce 22 proc. Dostawę do komisanta komitent dokumentuje fakturą VAT. Nie podlega ona wykazaniu w deklaracji VAT-7 w momencie wydania towaru komisantowi. Po sprzedaży osobie trzeciej praktycznie nie jest możliwe przyporządkowanie zbycia do faktur na moment dostawy do komisanta. Komisant sporządza zestawienie za okres miesięczny i wykazuje m.in. rodzaj, ilość towaru, cenę, wartość, prowizję komisanta, wartość do zapłaty dla komitenta. Zestawienie odnosi się do cząstek różnych faktur. Brak jednak możliwości precyzyjnego przyporządkowania sprzedanego towaru do faktury VAT. W ewidencji księgowej komitenta komis rozliczany jest wartościowo w kolejności od najstarszych chronologicznie faktur komitenta. Zasadą jest dokumentowanie sprzedaży fakturą VAT i przeniesienie zbiorczych danych do deklaracji VAT-7. Czy dla udokumentowania obrotu i podatku należnego, komitent zamiast rejestru faktur może posłużyć się zestawieniami sprzedaży dla osób trzecich otrzymanymi od komisantów?

Obowiązek podatkowy u komitenta powstaje z chwilą otrzymania przez niego zapłaty za wydany towar, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dostawy towarów dokonanej przez komisanta. Jeśli komisant wcześniej nie ureguluje płatności na rzecz komitenta, powstanie obowiązku podatkowego jest odłożone w czasie do 30 dni od dnia dokonania dostawy przez komisanta na rzecz osoby trzeciej. Zakładam, że spółka nie jest w stanie określić, kiedy towar, wydany konkretnego dnia komisantowi, jest przez niego zbywany (a więc kiedy następuje wydanie towaru przez komisanta).

Spółka niewątpliwie może jednak określić, kiedy poszczególne faktury wystawione na rzecz komisanta są opłacone. Należy przyjąć, że jeśli zapłata za fakturę następuje przed upływem 30 dni od jej wystawienia (przy założeniu że towar jest przekazywany komisantowi w dniu wystawienia faktury), obowiązek podatkowy komitent powinien rozpoznać w momencie wpływu należnych kwot na jego konto, jeżeli zapłata ta następuje przed upływem 30 dni od dnia wydania towaru przez komitenta komisantowi. W takim wypadku bowiem, nawet jeśli komisant sprzeda otrzymane od komitenta towary osobie trzeciej w tym samym dniu, kiedy są mu przekazane przez komitenta, to 30 dzień od dnia wydania towarów przez komisanta będzie przypadał później niż zapłata za konkretną dostawę.

Jeśli płatność od komisanta nie wpłynie w ciągu 30 dni od dnia wydania mu towarów (i wystawienia faktury), czytelnik może przyjąć miesięczne zestawienie sprzedaży sporządzane przez komisanta za podstawę do obliczenia podstawy opodatkowania w VAT. Najprościej będzie przyjąć, że w takim wypadku obowiązek podatkowy powstaje w miesiącu sprzedaży przez komisanta (niezależnie od tego, czy nastąpiła ona np. 1 grudnia i wtedy 30 dzień od dnia wydania towarów przez komisanta będzie przypadał jeszcze 31 grudnia, czy też dostawa nastąpiła np. 17 grudnia, co spowoduje, że 30 dzień od dnia jej dokonania przypada w styczniu). W ten sposób komitent będzie rozpoznawał obowiązek podatkowy w terminie przewidzianym przepisami ustawy o VAT.