Na początku 2017 r. kupiłam od spółki Y mieszkanie na użytek prywatny (nie prowadzę działalności gospodarczej). Spółka Y prowadzi natomiast działalność polegającą m.in. na zakupie mieszkań na rynku wtórnym i następnie ich sprzedaży po przeprowadzonym remoncie. Zgodnie z umową przedwstępną i aktem notarialnym podpisanym ze spółką Y, przed zakupem przeze mnie mieszkania był w nim przeprowadzony generalny remont, który obejmował m.in. wymianę całej instalacji hydraulicznej. Niestety, na początku 2018 r. okazało się, że mieszkanie ma wady techniczne, tj. instalacja ta jest wadliwa. Wezwałam spółkę Y do ich usunięcia, ale spółka tego nie zrobiła. Dlatego sama poniosłam wydatki na remont instalacji hydraulicznej i w konsekwencji wystąpiłam do spółki Y o zwrot kosztów naprawy w ramach rękojmi. Spółka uznała w pełni zasadność roszczenia i 27 lutego 2018 r. została podpisana ugoda, na mocy której otrzymałam rekompensatę pokrywającą koszty naprawy wadliwej instalacji hydraulicznej w wysokości 7 200 zł. Kwota ta została przelana na moje konto w marcu 2018 r. W jaki sposób powinnam rozliczyć przychody z ugody? Czy od spółki Y wypłacającej środki pieniężne na podstawie podpisanej ugody powinnam otrzymać jakiś dokument, np. PIT-8C? – pyta czytelniczka.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o PIT oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W związku z tym należałoby się zastanowić, czy w sytuacji opisanej w liście czytelniczka otrzymała przychód i czy powinna go opodatkować.
Musi być przysporzenie
O przychodzie można mówić wtedy, gdy ma on charakter trwałego przysporzenia majątkowego, tj. ma konkretny wymiar finansowy, czyli kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Tak więc podstawą uzyskania przychodów mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.
Opodatkowaniu PIT podlega zatem dochód uzyskany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których nastąpił przyrost mienia, tzn. przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy.
W analizowanej sprawie sprzedawca lokalu (spółka Y) na podstawie zawartej z nabywcą (czytelniczką) ugody wypłacił czytelniczce środki pieniężne w kwocie 7 200 zł tytułem rekompensaty za remont instalacji hydraulicznej. Remont był przeprowadzony w ramach rękojmi >patrz ramka, gdyż mieszkanie miało wady techniczne, tj. niesprawną instalację hydrauliczną.
Sprzedawca, tj. pierwotny właściciel był w ramach rękojmi obowiązany do usunięcia zgłoszonych przez nabywcę mieszkalnia (czytelniczkę) usterek w nabytym lokalu mieszkalnym. Nie usunął ich, natomiast – uznając swoją odpowiedzialność – przekazał nabywcy środki pieniężne na usunięcie tych usterek. W tej sytuacji należy stwierdzić, że kwota wynikająca z ugody nie stanowi przychodu, w rozumieniu ustawy o PIT. Czytelniczka nie jest więc zobowiązana do opodatkowania kwoty otrzymanej od spółki Y (por. interpretację dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 października 2017 r., 0114-KDIP3-1.4011.298.2017.1.IF).
Dokumenty niepotrzebne
Skoro nie doszło do uzyskania przychodu przez czytelniczkę, to na spółce Y wypłacającej te środki pieniężne na podstawie podpisanej ugody jako rekompensaty w ramach rękojmi, nie ciąży obowiązek, o którym mowa w art. 42a ustawy o PIT, tj. obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C oraz przekazania jej podatnikowi (czytelniczce) oraz urzędowi skarbowemu. Informację PIT-8C o wysokości przychodów przekazują podmioty, które wypłacają należności lub świadczenia, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT (z tzw. innych źródeł), z wyjątkiem dochodów (przychodów) zwolnionych z PIT lub takich, od których zaniechano poboru podatku.
Autor jest doradcą podatkowym
podstawa prawna: art. 9 ust. 1, art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 200 ze zm.)
podstawa prawna: art. 556-576 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 459 ze zm.)
Rękojmia za wady fizyczne i prawne
Rękojmia za wady została uregulowana w art. 556-576 kodeksu cywilnego (k.c.). Zgodnie z art. 556 k.c., sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia). Z kolei, w myśl art. 5561 § 1 k.c., wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:
1) nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;
2) nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;
3) nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;
4) została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.
