VAT: stosowanie proporcji odliczenia podatku naliczonego przy udzielaniu poręczeń

W celu określenia, czy dany wydatek daje prawo do odliczenia podatku naliczonego, należy w pierwszej kolejności wykazać, czy (i ewentualnie w jakim zakresie) jest on związany z czynnościami opodatkowanymi. Gdy wydatek służy jednocześnie czynnościom opodatkowanym oraz zwolnionym z VAT, a przyporządkowanie do określonej kategorii sprzedaży nie jest możliwe, występuje konieczność zastosowania tzw. proporcji odliczenia (o której mowa w art. 90 ust. 2 i nast. ustawy o VAT). Oblicza się ją, w uproszczeniu, jako udział obrotu z tytułu czynności opodatkowanych w ogóle obrotu danego podatnika. Wykonywanie czynności zwolnionych z VAT z zasady zmniejsza więc współczynnik tej proporcji. Wyjątek stanowią zwolnione z podatku usługi finansowe, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12, 38–41 ustawy o VAT (np. udzielenie pożyczki lub poręczenia), pod warunkiem, że u danego podatnika czynności te występują w sposób pomocniczy. Ocena kiedy usługi finansowe mają charakter pomocniczy (poboczny, sporadyczny) może być problematyczna, zwłaszcza gdy uzyskany z nich obrót jest znaczny. Ważnych wskazówek w tym zakresie dostarcza wyrok NSA z 25 maja 2017 r. (I FSK 1877/15).