Od 1 stycznia 2017 r. przepisy ustawy o CIT określają, że miejscem osiągnięcia przychodu przez nierezydenta polskiego jest terytorium RP, jeżeli otrzyma on zapłatę od polskiego rezydenta (art. 3 ust. 3 pkt 5). Bez znaczenia pozostaje miejsce zawarcia umowy, czy kraj, w którym umowa jest faktycznie realizowana. Polski przedsiębiorca jest zobowiązany do poboru podatku u źródła w przypadku osiągnięcia przez nierezydenta jednego z przychodów wymienionych w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT. Oznacza to, że od 1 stycznia br. pobrania podatku w wysokości 20 proc. wymaga m.in. wynajem samochodu poza granicami Polski. Nie do końca klarowna pozostaje jednak sytuacja zagranicznego wynajmu pojazdów samochodowych przed 1 stycznia br.
Zagadnienia tego dotyczy wyrok NSA z 6 października 2017 r. (II FSK 1839/17), w którym uznano, że wynagrodzenie za najem samochodów i wózków widłowych za granicą wypłacane przez polską spółkę nierezydentom skutkuje powstaniem ograniczonego obowiązku podatkowego na podstawie art. 3 ust. 2 ustawy o CIT. Przy rozstrzyganiu tej kwestii NSA odwołał się do wyroku siedmiu sędziów NSA z 15 maja 2017 r. (II FSK 3587/14), zgodnie z którym ustawodawca, wprowadzając instytucję ograniczonego obowiązku podatkowego, posługuje się pojęciem miejsca osiągnięcia dochodu, a nie miejsca wykonania usługi. Zdaniem NSA podstawowe znaczenie dla rozstrzygnięcia tego zagadnienia ma interpretacja pojęcia „dochód uzyskany na terytorium Polski". Do tego pojęcia, według stanowiska zajętego przez sąd, należy również kwalifikować dochody z działań podejmowanymi poza granicami Polski, ale na rzecz polskiego rezydenta. Tym samym, po stronie spółki polskiej wypłacającej nierezydentom należności za usługę najmu samochodów i wózków widłowych poza granicami kraju, powstaje obowiązek poboru podatku u źródła.
Bez znaczenia dla opodatkowania podatkiem u źródła, w opinii NSA, pozostaje również to, że zapłata za wynajem pojazdów została dokonana przez pracowników spółki w formie gotówkowej. Najważniejsze dla powstania obowiązku pobrania podatku jest bowiem to, że źródło przychodu podmiotu zagranicznego powstało na terenie Polski. ?
Radosław Żuk, doradca podatkowy, prezes ADN Podatki Sp. z o.o. http://adn.pl/
Sąd nie wziął pod uwagę zasady terytorialności
W mojej opinii przedstawiony w artykule wyrok NSA może być źródłem licznych problemów dla podatników, którzy w stanie prawnym obowiązującym do 1 stycznia 2017 r. pobierali podatek u źródła jedynie w przypadkach, gdy czynności określone w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT były realizowane na terenie Polski. NSA dokonał bowiem bardzo szerokiej interpretacji pojęcia „dochody osiągnięte na terenie Polski". Trudno zgodzić się z tym sposobem rozumowania, który kompletnie nie uwzględnia zasady terytorialności miejsca powstania przychodu. Co więcej, dokonując wykładni historycznej przepisów, można podnieść argument, że miejsce wykonywania umowy nie posiada znaczenia dopiero od 1 stycznia 2017 r., kiedy to do ustawy o CIT wprowadzono art. 3 ust. 3 pkt 5. ?
