Zysk na kapitał zapasowy nie jest już zyskiem niepodzielnym

Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z 3 czerwca ?2014 r. (I SA/Rz 319/14).

Stan faktyczny

Podatnik wraz z inną osobą fizyczną jest wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. We wniosku o interpretację wyjaśnił jednak, że chcą odsprzedać po jednym udziale innej spółce z o.o. Następnie zamierzają przekształcić spółkę z o.o. w spółkę komandytową. Komplementariuszem nowo powstałej spółki będzie spółka z o.o., której odsprzedano udziały, natomiast komandytariuszami dwie osoby fizyczne.

Podatnik zapytał, czy przy przekształceniu spółki kapitałowej w spółkę osobową opodatkowaniu podlega kwota stanowiąca kapitał zapasowy firmy przekształcanej, przekazana na podstawie uchwał zgromadzenia wspólników.

Sam uważał, że nie. Jego zdaniem, kwoty przekazane zgodnie z uchwałami zgromadzenia wspólników na kapitał zapasowy nie są zaliczane do kategorii zysków niepodzielonych, lecz są zyskami podzielonymi. O zysku niepodzielonym można mówić wyłącznie wtedy, gdy właściwy organ stanowiący spółki nie podejmie uchwały co do sposobu przeznaczenia zysku za określony rok obrotowy.

Fiskus nie zgodził się z taką wykładnią przepisów. Co prawda odpowiedział, że ustawodawca nie zdefiniował pojęcia niepodzielonych zysków. Jednak jego zdaniem, mając na uwadze ratio legis art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o PIT i regulacje kodeksu spółek handlowych (dalej: k.s.h.), należy stwierdzić, że niepodzielone zyski obejmują wszelkie zyski wypracowane przez spółkę kapitałową, lecz niewypłacone wspólnikom przed datą przekształcenia w spółkę osobową. Czyli również zyski przekazane na kapitał zapasowy i rezerwowy.

Wnioskodawca zaskarżył interpretację i wygrał.

Rozstrzygnięcie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zwrócił uwagę, że ani przepisy ustawy o PIT, ani przepisy k.s.h. nie definiują pojęcia „zysk niepodzielony". Jednak w sytuacji, gdy zysk ten został rozdysponowany zgodnie z umową spółki poprzez np. jego przekazanie na kapitał zapasowy czy rezerwowy, nie jest on już zaliczany do kategorii zysków niepodzielonych.

Jak podkreślił sąd, przepisy k.s.h. dopuszczają podział zysku na cele związane ?z działalnością spółki i dalszym jej rozwojem, który jednocześnie wyłącza prawo do dywidendy. W konsekwencji zysk ten, prawidłowo rozdysponowany, np. na kapitał zapasowy, nie jest już zyskiem niepodzielonym w rozumieniu art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o PIT. Tym samym nie jest dochodem podlegającym opodatkowaniu.

WSA zgodził się z podglądem, że ustawodawca nie zawęził zakresu tego przepisu wyłącznie do zysków niepodzielonych między wspólników. Wobec tego każdy dozwolony przepisami k.s.h. podział zysku wyklucza zastosowanie art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o PIT, w przypadku przekształcenia spółki kapitałowej w spółkę osobową. W ocenie sędziów, zawężenie zakresu stosowania normy prawnej wynikającej z tego przepisu wyłącznie do zysków niepodzielonych między wspólników prowadziłoby do rozszerzenia obowiązku podatkowego. A to byłoby niedopuszczalne w świetle art. 217 Konstytucji RP.

—oprac. Aleksandra Tarka

Konrad Filip Turzyński, doradca podatkowy w kancelarii ?KNDP Kolibski, Nikończyk, Dec & Partnerzy

Wypłata środków ze spółek osobowych na rzecz wspólników jest znacznie łatwiejsza niż wypłata na rzecz wspólników spółek kapitałowych. W związku z tym oraz zgodnie ?z zasadą transparentności spółek osobowych fiskus opodatkowuje tak zwane niepodzielone zyski spółek kapitałowych. Podatek od niepodzielonych zysków występuje w sytuacji przekształcenia spółki kapitałowej (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej) w spółkę osobową (np. spółkę jawną ?czy komandytową). Jest on płatny przez spółkę przekształcaną jako płatnika ?za jej wspólników.

O ile sama idea takiego opodatkowania nie może być w zasadzie kwestionowana, ?o tyle od lat toczą się spory odnośnie do podstawy obliczenia podatku. Zgodnie ?ze stanowiskiem organów skarbowych, zyski spółki kapitałowej są podzielone jedynie w momencie ich wypłaty wspólnikom. Mniej rygorystyczne stanowisko dopuszcza podział zysków także poprzez ich przekazanie na kapitał zapasowy spółki, co jest regułą w przypadku spółek przeznaczających środki na inwestycje.

Za takim mniej rygorystycznym stanowiskiem od pewnego czasu opowiadają się sądy. Przykładem tego jest omawiany wyrok. Zysk można więc podzielić nie tylko poprzez wypłatę na rzecz wspólników (co wiąże się z 19-proc. podatkiem od dywidendy), ?ale także poprzez jego przekazanie na kapitał zapasowy spółki. W konsekwencji na moment przekształcenia opodatkowaniu podlega znacznie mniejszy wolumen środków (zyski bieżące).

Ministerstwo Finansów wobec takiej właśnie dominującej obecnie linii orzeczniczej planuje zmienić przepisy dotyczące podatku od niepodzielonych zysków. Zapewne ?od przyszłego roku (jeśli szykowana nowelizacja zostanie uchwalona) opodatkowaniu takim podatkiem będą podlegać także środki przekazane na kapitał zapasowy spółki. Warto więc zadbać o wypracowanie rozwiązania tego „problemu" przed wejściem ?w życie nowych przepisów.