Umowy o wymianie informacji podatkowych (TIEA) zawierane przez Polskę z innymi państwami określają zakres informacji mających duże znaczenie dla wymiaru i poboru podatków. Umowy określają przy tym m.in., jakich podatków dotyczą procedury związane z wymianą informacji oraz za jaki najwcześniejszy okres rozliczeniowy można je uzyskać. Zakres wymiany i procedury z nią związane powinny być ściśle przestrzegane przez organy podatkowe, które przekazują lub otrzymują informacje podatkowe w drodze wymiany.
Co w sytuacji, gdy organy podatkowe np. zwrócą się o informacje nieobjęte umową? Tak zdarzyło się niedawno na Kajmanach – wysepkach na Morzu Karaibskim. Tamtejszy sąd Grand Court of Cayman Islands w wyroku wydanym 13 września 2013 r. orzekł, że informacje przekazane Australii przez władze fiskalne Kajmanów na mocy wiążącej ich umowy TIEA w związku z prowadzoną tam kontrolą podatkową mają zostać zwrócone i zniszczone. Zakazał też ich wykorzystania do celów sądowych, a także przekazywania innym organom.
Sąd zwrócił uwagę, że pytanie skierowane przez Australię dotyczyło okresu nieobjętego umową TIEA. Ponadto zgodnie z prawem na Kajmanach wykorzystanie informacji w procesach sądowych oraz przed innymi władzami podatkowymi powinno odbyć się za zgodą sądu. Sąd stwierdził też naruszenie aktu Bill of Rights, w szczególności – prawa do prywatności, własności i poufności korespondencji.
Wyrok sądu na Kajmanach to ostrzeżenie dla organów podatkowych na całym świecie, iż nie mogą prosić, przekazywać ani otrzymywać danych o podatnikach bez ograniczeń. Przekazanie wszelkich informacji musi mieć podstawę w umowach TIEA oraz w innych normach z rangą zasad prawnych. Warto zatem zwrócić uwagę, czy przekazanie informacji na żądanie władz podatkowych innego kraju lub otrzymanie informacji przez polskie władze podatkowe nie naruszyło warunków przewidzianych w umowie oraz czy nie naruszają praw człowieka i obywatela wyrażonych np. w konstytucji.
Takie naruszenie można poddać weryfikacji sądowej. Jeśli wykażemy brak legalności tych informacji, tym samym zablokujemy możliwość jakiegokolwiek ich wykorzystania w postępowaniach podatkowych i sądowych. —not. olat
Autor jest radcą prawnym, właścicielem Kancelarii ?Prawnej Skarbiec
