Już za kilkanaście dni podatnicy VAT obudzą się w nowej rzeczywistości. 1 stycznia 2014 r. wejdzie w życie ostatnia transza nowelizacji ustawy o VAT.
Zmianą, która na pierwszy rzut oka może cieszyć podatników, jest możliwość wystawienia faktury przed transakcją. Jednak nie wszystko złoto, co się świeci. A to, co miało życie ułatwić, niektórym je utrudni.
Nowa instytucja dla podatnika
– Obecnie przepisy o VAT nie mówią nic na temat wystawienia faktury przed transakcją. Po nowym roku ustawodawca da taką możliwość na 30 dni przed transakcją – wyjaśnia Aleksandra Plichta, starszy konsultant Accreo.
W praktyce oznacza to, że fakturę VAT będzie można sporządzić nawet 30 dni przed realizacją dostawy czy usługi. Schody zaczną się, gdy transakcja się opóźni albo w ogóle nie dojdzie do skutku.
– W takich sytuacjach mogą wystąpić duże trudności z rozliczeniem VAT. Już dziś pojawiają się wątpliwości, jak je rozwiązać, i można się spodziewać, że fiskus nie będzie rozstrzygał ich na korzyść przedsiębiorców – zauważa Małgorzata Militz, menedżer, doradca podatkowy z MMR Consulting.
Jej zdaniem w sytuacji, gdy do transakcji nie dojdzie, istnieje ryzyko, że organy podatkowe potraktują taką fakturę jako wystawioną w trybie art. 108 ustawy o VAT, czyli tzw. pustą. Już dzisiaj pojawiają się takie sygnały.
Kolejny problem może pojawić się wówczas, gdy kwoty na takiej fakturze podane są w walucie obcej i trzeba dokonać przeliczenia jej na złote.
– Tak naprawdę błędem jest, że polski ustawodawca w ogóle wprowadził jakikolwiek termin ograniczający możliwość wystawienia faktury – uważa Małgorzata Militz.
Unia nie ogranicza
Podkreśla, że przepisy unijne nic nie mówią o takim ograniczeniu. Obowiązek podatkowy w VAT jest, co do zasady, skorelowany z dostawą towarów czy wykonaniem usługi i do tego momentu wystawiona faktura nie powinna wywoływać żadnych skutków ani u sprzedawcy, ani u nabywcy. W związku z tym do takiej faktury wcale nie powinno być obowiązku wystawiania korekty.
Marcin Brzezin, starszy konsultant z Crido Taxand, uważa, że w razie anulowania transakcji fakturę wystawioną wcześniej trzeba skorygować do zera. Jeśli nie została w ogóle wprowadzona do obrotu, tj. kontrahenci się nią nie wymienili, można ją anulować.
Uciążliwe obowiązki
– Gdy transakcja się opóźni, a faktura była opłacona nawet częściowo, trzeba będzie ją skorygować i wystawić nową – podkreśla ekspert.
Wątpliwości, że podatnicy będą mieli kłopoty z fakturami przed transakcją, nie ma też Aleksandra Plichta. Konieczność ich korygowania to uciążliwość dla służb księgowych. Jeśli jednak nie chcą się narażać na spór z fiskusem i zarzuty karne skarbowe, powinni się na to przygotować.
– Lepiej takie faktury wystawiać rozsądnie i liczyć się z koniecznością ich ewentualnego anulowania bądź korekty – zwraca uwagę.
masz pytanie, wyślij e-mail do autorki
Jak jest teraz, a jak będzie po zmianach
- Do końca 2013 r. ustawa o VAT nie przewiduje możliwości wystawienia faktury przed transakcją. Organy podatkowe uznają najczęściej, że jest to faktura wystawiona zgodnie z art. 108 ustawy o VAT. Na podstawie jego treści, gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub też osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.
- Od 1 stycznia 2014 r., zgodnie z art. 106i ust. 7 znowelizowanej ustawy o VAT, podatnik będzie mógł wystawić fakturę w ciągu 30 dni (ale nie może to być więcej niż 30 dni) przed dokonaniem dostawy towaru czy wykonaniem usługi. Wcześniejsze wystawienie faktury będzie również możliwe po otrzymaniu całości lub części zapłaty, a przed dostawą lub usługą.
