Naczelny Sąd Administracyjny wydał niekorzystny dla firm wyrok dotyczący rozliczania pożyczek w grupie kapitałowej. Chodzi o przepisy o tzw. cienkiej kapitalizacji (art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) ograniczające – pod określonymi warunkami – prawo do uznania za koszt uzyskania przychodów odsetek od pożyczki udzielonej przez bezpośredniego udziałowca albo spółkę siostrę.
W uproszczeniu ograniczenie polega na tym, że jeśli zadłużenie jest zbyt duże w stosunku do kapitału spółki, to odsetki w momencie zapłaty (kiedy to powstaje koszt podatkowy) nie mogą być odliczone. Urzędy skarbowe twierdzą, że te rygory stosuje się również do części odpisów amortyzacyjnych, jeżeli w wartości środka trwałego uwzględniono odsetki, które mogłyby podlegać ograniczeniom podczas zapłaty. Potwierdziły to sądy – najpierw Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie (sygn. I SA/Rz 447/11), a następnie Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok z 27 listopada 2013 r., sygn. II FSK 2912/11).
W rozpatrywanej sprawie spółka, która prowadzi inwestycję budowlaną, chciała zaliczyć do wartości nieruchomości także odsetki od pożyczek udzielonych przez wspólników. Po zakończeniu inwestycji będzie ją amortyzowała. Okazało się jednak, że nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów pełnej kwoty odpisów amortyzacyjnych.
To kontrowersyjne stanowisko, niemające pokrycia w przepisach o cienkiej kapitalizacji. Takie rozliczenie kosztów nabycia (wytworzenia) środka trwałego jest też trudne do zrealizowania w praktyce. Przepisy odnoszą się do momentu zapłaty odsetek i część warunków stosowania ograniczeń sprawdza się właśnie wtedy. Tymczasem rozpoznanie kosztów podatkowych z tytułu amortyzacji oderwane jest od momentu zapłaty odsetek.
Niemniej jednak należy liczyć się z tym, że urzędy będą coraz częściej kwestionować rozliczenie środków trwałych finansowanych z pożyczek udzielonych przez udziałowców. Według mojej oceny wiele podmiotów na rynku nie stosowało i nie stosuje ograniczeń wynikających z niedostatecznej kapitalizacji do odpisów amortyzacyjnych. Oznacza to, że w świetle wyroku NSA zawyżają koszty podatkowe.
—oprac. wp
Autor jest doradcą podatkowym, partnerem w Crido Taxand
