Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną spółki (sygnatura akt II FSK 2636/11), która chciała skorzystać ze zwolnienia przy wypłacie odsetek w związku z cash poolingiem (zarządzanie płynnością finansową).

Z wniosku o interpretację wynikało, że podatniczka na podstawie umowy cash poolingu z holenderskim bankiem będzie brała udział w systemie zarządzania płynnością finansową przygotowanym dla grupy. Inicjatorem usługi jest niepowiązany z nią bank, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej oferuje usługi zarządzania płynnością finansową.

Cash pooling daje możliwość koncentracji środków kilku podmiotów

W ramach cash poolingu spółka, która posiada rachunki bankowe (rachunki lokalne) w polskim banku, przystępując do umowy, jest zobowiązana założyć rachunek lub rachunki bankowe w banku w Holandii (rachunki operacyjne). Firma wyjaśniła, że każdy z rachunków operacyjnych będzie oprocentowany. Spółka uważała, że odsetki wypłacane przez nią na rzecz banku będą zwolnione z podatku pobieranego u źródła w Polsce na podstawie polsko-holenderskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (konwencji).

Fiskus nie potwierdził tego stanowiska. W jego ocenie analiza postanowień art. 11 ust. 3 pkt c konwencji prowadzi do wniosku, że odsetki nie będą podlegały opodatkowaniu w państwie, w którym powstają, jeżeli zostaną spełnione łącznie trzy przesłanki. Jedną z nich jest to, że odsetki takie są wypłacane w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank. Z opisanej we wniosku metody funkcjonowania cash poolingu  nie wynika, że bank będzie rzeczywistym odbiorcą należności odsetkowych.

Spółka nie pogodziła się z taką wykładnią i sprawa trafiła na wokandę. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oddalił jednak jej skargę. Również on zwrócił uwagę, że zgodnie z konwencją sporne odsetki podlegają opodatkowaniu tylko w państwie, w którym ich odbiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, jeżeli jest on do tego uprawniony i są one wypłacane w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank.

W ocenie WSA umowa cash poolingu jest zawierana pomiędzy podmiotami powiązanymi, które nie są bankami, zatem odsetki wypłacane w związku z jej zawarciem nie mogą zostać uznane za odsetki wypłacone w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank. Dyspozycją art. 11 ust. 3 lit. c) konwencji objęte są bowiem wyłącznie odsetki powstałe na skutek korzystania przez określoną osobę z kapitału banku. Pojęcie „w związku" nie może oznaczać niczym nieograniczonego związku.

Sąd podzielił stanowisko fiskusa, że istota cash poolingu, z której wynikają operacje finansowe wskazane we wniosku, pozwala przyjąć, że bank pełni funkcję zarządcy i koordynatora. Nie jest właścicielem, co wynika z istoty zarządzania środkami finansowym należącymi do podmiotów z grupy.

W skardze kasacyjnej spółka zarzuciła m.in., że fiskus i WSA odbiegły od stanu faktycznego opisanego we wniosku. NSA nie zgodził się jednak z tym zarzutem. Nie przyznał jej racji także co do meritum.

– W literaturze podkreśla się, że istotą umowy cash poolingu jest koncentrowanie i efektywne  zarządzanie środkami finansowymi grupy kapitałowej – tłumaczył sędzia NSA Sławomir Presnarowicz.

Zdaniem sądu słusznie uznano, że nie został spełniony jeden z warunków zwolnienia. A jeśli skarżącej zależało na odpowiedzi na pytanie w innym stanie faktycznym, to trzeba było podkreślić, że nie chodzi o cash pooling. Wyrok jest prawomocny.