- Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą. Podatek dochodowy opłacam na zasadach ogólnych na podstawie księgi przychodów i rozchodów (pkpir). W czerwcu 2009 r. kupiłem na potrzeby firmy nowy samochód osobowy. Jego wartość początkowa będąca podstawą amortyzacji wyniosła 63 060 zł. Samochód amortyzowany był metodą liniową, a miesięczny odpis wyniósł 1051 zł (20 proc. – stawka). Samochód sprzedałem 1 sierpnia tego roku za 25 tys. zł. Czy za sierpień powinienem naliczać amortyzację samochodu? Jak wykazać taką sprzedaż w podatkowej księdze? – pyta czytelnik.

Przychody z działalności gospodarczej obejmują kwoty uzyskane w związku ze odpłatnym zbyciem wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą środków trwałych (art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o PIT).

Z art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT wynika, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie środków trwałych. Przepis ten wskazuje jednak, że wydatki te, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego tego środka trwałego.

Zasady rozliczania sprzedaży środka trwałego zostały sprecyzowane w art. 24 ust. 1 ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem dochodem z odpłatnego zbycia składników środków trwałych jest różnica między przychodem z odpłatnego zbycia a wartością początkową wykazaną w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem pkt 2 (nie dotyczy on samochodów), powiększona o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od tych środków i wartości.

W praktyce oznacza to, że w kolumnie 8 pkpir zatytułowanej „Pozostałe przychody" należy zaksięgować uzyskany przychód, czyli 25 tys. zł.

W kolumnie 13 „Pozostałe wydatki" należy natomiast wpisać różnicę między wartością początkową środka trwałego a sumą dokonanych odpisów amortyzacyjnych. Skoro samochód został kupiony w czerwcu 2009 r. i sprzedany 1 sierpnia 2013 r., to należy uwzględnić amortyzację za 50 miesięcy (od lipca 2009 r. do sierpnia 2013 r.). Wynika to z art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT.

Zgodnie z tym przepisem odpisów amortyzacyjnych dokonuje się, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji (czyli od sierpnia 2009 r.), do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór (czyli za sierpień 2013 r. należy jeszcze naliczyć amortyzację, ponieważ samochód został sprzedany w tym miesiącu).

Suma odpisów amortyzacyjnych za 50 miesięcy wynosi 52 550 zł. Różnica między wartością początkową a sumą tych odpisów to zatem 10 510 zł. Taką kwotę należy wykazać w kolumnie 13 pkpir „Pozostałe wydatki". Oznacza to, że z tytułu sprzedaży samochodu przedsiębiorca osiągnie dochód w wysokości 14 490 zł.

—Konrad Piłat doradca podatkowy w kancelarii KNDP Kolibski Nikończyk Dec & Partnerzy