Obowiązująca od początku 2012 r. nowelizacja ustawy o podatku akcyzowym nakładająca akcyzę na tzw. wyroby węglowe nadal sprawia podatnikom spore problemy.
Wątpliwości budzą nie tylko nowe obowiązki ewidencyjne związane m. in. ze zwolnieniami od podatku czy też określenie, jakie czynności generują obowiązek podatkowy w akcyzie, ale także prawidłowe zdefiniowanie samych wyrobów węglowych, które są objęte tym podatkiem.
Co wynika z ustawy
W ustawie wskazano, że wyrobami węglowymi są wyroby energetyczne, określone w poz. 19 – 21 załącznika nr 1 do ustawy pod którymi to pozycjami mieszczą się:
- ex 2701 Węgiel; brykiety, brykietki i podobne paliwa stałe wytwarzane z węgla – jeżeli są przeznaczone do celów opałowych
- ex 2702 Węgiel brunatny (lignit), nawet aglomerowany, z wyłączeniem gagatu – jeżeli jest przeznaczony do celów opałowych
- ex 2704 00 Koks i półkoks, z węgla, węgla brunatnego (lignitu) lub torfu, nawet aglomerowany; węgiel retortowy – jeżeli są przeznaczone do celów opałowych.
Istotne przeznaczenie
W każdej z tych pozycji znajduje się dopisek „jeżeli są przeznaczone do celów opałowych”, można zatem stwierdzić, że wyroby węglowe przeznaczone do celów innych niż opałowe nie są objęte zakresem ustawy o podatku akcyzowym. Pozostaje zatem określić, co oznacza to sformułowanie, sama ustawa bowiem nie wyjaśnia, jak je należy rozumieć.
Kwestią tą zajmowała się Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 23 maja 2012 r. (IBPP4/443-119/12/PK). Podatnik działający w branży metalurgicznej zwrócił się do organu podatkowego z pytaniem, czy używane przez niego elektrody grafitowe i nawęglacze będące surowcami pochodzenia węglowego o symbolach CN 2704 spełniają definicję wyrobów węglowych w rozumieniu ustawy o podatku akcyzowym i załącznika nr 1 poz. 19 – 21.
Podatnik wskazał, że używany przez niego nawęglacz jest materiałem sypkim stosowanym w procesie wytapiania ciekłego metalu do uzupełniania zawartości węgla w składzie chemicznym ciekłego metalu. Elektrody grafitowe są natomiast integralną częścią elektrycznych pieców łukowych. Piece tego typu wykorzystywane są do roztapiania metalu i jego obróbki metalurgicznej.
Surowiec do produkcji
Wnioskodawca wskazał, że zastosowanie nawęglacza w procesie wytapiania ma na celu jedynie osiągnięcie odpowiedniej zawartości węgla w ciekłym metalu. Celem zastosowania nawęglacza jest więc jego „przeniknięcie” do ciekłego metalu, tak aby uzyskać produkt końcowy o określonej zawartości procentowej węgla stosownie do potrzeb klienta.
Nie jest on zatem wykorzystywany jako paliwo opałowe, lecz jedynie jako składnik, surowiec potrzebny do produkcji wyrobu. Podobnie elektrody nie są paliwem opałowym, lecz jedynie częścią pieca – elementem przeznaczonym do wielokrotnego użytku – odgrywają rolę przewodnika prądu elektrycznego.
Podatnik stanął na stanowisku, że wskazane wyroby węglowe nie są przeznaczone do celów opałowych w rozumieniu ustawy akcyzowej, a tym samym są wyłączone spod jej zakresu.
Wykładnia gramatyczna
Wyjaśniając swoje stanowisko, odwołał się do wykładni gramatycznej, wskazując, że zgodnie z definicjami zawartymi w słownikach języka polskiego „opał” oznacza to, czym się pali (np. w piecu), materiał służący do ogrzewania, zaś pojęcie „opałowy” to dotyczący opału, handlu opałem, służący do opalania.
Słowo „opalać” oznacza natomiast ogrzać wnętrze za pomocą spalania odpowiednich materiałów. Na tej podstawie podatnik doszedł do wniosku, że w potocznym znaczeniu opalanie oznacza wytworzenie ciepła w określony sposób, tj. przez spalanie różnego rodzaju materiałów (stałych, ciekłych lub gazowych).
Można zatem stwierdzić, że „cel opałowy” spełniony jest w każdym takim przypadku, gdy zużywany wyrób służyć będzie otrzymywaniu energii cieplnej służącej do ogrzewania, opalania itp.
Izba w całości zgodziła się z argumentacją podatnika, więc odstąpiła od uzasadnienia prawnego oceny jego stanowiska.
Jarosław Włoch aplikant radcowski w OIRP Kraków, konsultant podatkowy w Małopolskim Instytucie Studiów Podatkowych w Krakowie
Komentuje Jarosław Włoch, aplikant radcowski w OIRP Kraków, konsultant podatkowy w Małopolskim Instytucie Studiów Podatkowych w Krakowie
Oceniając ewentualne obowiązki w zakresie akcyzy od wyrobów węglowych, w pierwszej kolejności należy sprawdzić, czy aby na pewno mamy do czynienia z wyrobami węglowymi w rozumieniu tej ustawy. Odpowiedź negatywna pozwoli bowiem uniknąć wielu kłopotliwych obowiązków.
Przedsiębiorcy nierzadko zapominają, że nie wszystkie wyroby węglowe objęte są zakresem podatku akcyzowego, lecz tylko te, które są przeznaczone do celów opałowych. Chodzi tu oczywiście o obiektywne przeznaczenie danego wyrobu. Opisana interpretacja jest jednym z pierwszych rozstrzygnięć w tym przedmiocie na tle znowelizowanej ustawy o podatku akcyzowym.
Wpisuje się ona jednak w dotychczas przyjęty sposób rozumienia „celów opałowych”, którym to kryterium ustawodawca posługuje się także w odniesieniu do innych wyrobów akcyzowych (np. w kontekście olejów opałowych).
