Przedsiębiorca, który rozlicza się na podstawie skali podatkowej albo płaci podatek linowy, może pomniejszyć swój przychód o koszty jego uzyskania. Zalicza się do nich koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania i zabezpieczenia jego źródła.

Mówiąc prościej, wydatki na działalność gospodarczą, zarówno takie, które bezpośrednio przyczyniają się do zawarcia transakcji, jak i związane z codziennym funkcjonowaniem firmy.

Dużo kosztów do odliczenia

Jakie wydatki zaliczymy do podatkowych kosztów?

Przede wszystkim:

• opłaty związane z siedzibą firmy (także gdy znajduje się w mieszkaniu); może to być czynsz, opłaty za prąd, wodę (jeśli na siedzibę przeznaczona jest tylko część mieszkania, rozliczamy je proporcjonalnie),

• faktury za służbowe rozmowy telefoniczne i dostęp do Internetu,

• amortyzację majątku firmy – siedziby, samochodu, komputera,

• wydatki na wyposażenie – telefon, biurko, materiały biurowe,

• koszty eksploatacji służbowego samochodu – benzyna, remonty, wymiana opon,

• pensje pracowników,

• nakłady na promocję,

• opłaty związane z prowadzeniem rachunku bankowego,

• wyjazdy służbowe,

• opłaty za podnoszenie kwalifikacji zawodowych.

Trzeba też pamiętać o  art. 23 ust. 1 ustawy o PIT. Tam znajduje się tzw. negatywny katalog kosztów, czyli wydatków, których nie odliczymy.

Rozliczenie według skali lub stawką liniową to więcej obowiązków księgowych.

Więcej księgowości

Podstawowa forma ewidencjonowania tego, co się dzieje w firmie, to podatkowa księga przychodów i rozchodów. W 2012 r. za jej pomocą będą mogły rozliczać się osoby fizyczne, spółki cywilne i spółki jawne (w których wspólnikami są tylko osoby fizyczne) oraz spółki partnerskie, których przychody w 2011 r. były mniejsze niż 5 293 440 zł (równowartość 1 200 000 euro). Pozostali będą musieli założyć księgi rachunkowe.

Muszą je też – bez względu na wysokość przychodów – prowadzić spółki komandytowe, komandytowo-akcyjne, z  ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjne. Prostsza w obsłudze jest oczywiście księga przychodów i rozchodów. W księgach rachunkowych nie wystarczy wpisywać tylko przychodów i kosztów.

Wszystkie operacje trzeba ewidencjonować na  kontach i prowadzić rozrachunki. Oprócz dochodu dla celów podatkowych musimy też wyliczyć wynik bilansowy, do tego dochodzą obowiązki sprawozdawcze. Księgi rachunkowe dają natomiast pełniejszy obraz majątkowej i finansowej sytuacji firmy.

Oblicz dobrze limit

Oczywiście nawet ci, którzy prowadzą prostszą księgę, muszą oprócz niej prowadzić inne ewidencje, np. środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, wyposażenia, karty przychodów pracowników.

Trzeba pamiętać, że przy liczeniu limitu przychodów obligującego do prowadzenia pełnej księgowości nie można kierować się tylko ustawą o rachunkowości. Ta bowiem mówi wyłącznie o przychodach netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych. Nie wymienia wielu innych przychodów, które muszą być wykazywane dla celów podatkowych na podstawie ustawy o PIT.

Okazuje się jednak, że trzeba je uwzględnić przy liczeniu limitu dla ksiąg rachunkowych. Tak więc na pełną księgowość może przejść także ten przedsiębiorca, który ma niskie obroty z podstawowej sprzedaży, ale pod koniec roku sprzedał cenną firmową nieruchomość.

Rozliczamy na bieżąco

Właściciel firmy rozliczający się według skali lub podatkiem liniowym musi co miesiąc wyliczyć dochód i zapłacić zaliczkę. Przedsiębiorcy rozpoczynający działalność i tzw. mali podatnicy (czyli ci, których przychody nie przekraczają 1 200 000 euro rocznie, w 2011 r. to kwota  5 324 000 zł) mogą to robić co kwartał. Nowym firmom kwartalne zaliczki przysługują jednak tylko w pierwszym roku podatkowym. W następnych latach mogą korzystać z przywilejów, jeśli są małymi podatnikami.

Można też odprowadzać tzw. zaliczki uproszczone. Wtedy co miesiąc wpłacają stałą kwotę (pomniejszoną o składkę zdrowotną). Nie wszystkim jednak ta możliwość przysługuje.  Po  zakończeniu roku przedsiębiorcy składają – do 30 kwietnia – zeznanie roczne na formularzu PIT-36 (skala podatkowa) lub PIT-36L (podatek liniowy).

Wyliczony podatek porównują z kwotą wpłaconych w trakcie roku zaliczek (wychodzi kwota do zapłaty albo nadpłata).

Wykorzystaj stratę

Przedsiębiorca rozliczający się ryczałtowo musi zapłacić podatek nawet wtedy, gdy jego koszty są wyższe niż przychody. Natomiast właściciel firmy rozliczający się na zasadach ogólnych w takiej sytuacji wykaże stratę. Może o nią pomniejszyć dochód uzyskany w następnych latach. Stratę wolno odliczać przez pięć lat, z tym że w jednym roku maksymalnie połowę.

Przykład

Pan Kowalski prowadzi firmę handlową. W 2011 r. poniósł stratę w wysokości 15 000 zł.

Dochód uzyskany w 2012 r. będzie mógł pomniejszyć o jej połowę, tj. o 7500 zł. Pozostałą część straty może wykorzystać w następnych latach.

Zobacz » Dobra Firma » Podatki i księgi » Podatek dochodowy » Wybór formy opodatkowania