Po korzystnych dla podatników wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego wiele firm występuje o zwrot VAT odprowadzonego od nieodpłatnego przekazania towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem. Wymaga to skorygowania wystawionych wcześniej faktur wewnętrznych. Pojawia się wtedy problem, jak je zaewidencjonować.

Zajmowała się nim m.in.[b] Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 23 kwietnia 2010 r. (IPPP1-443-345/10-2/EK)[/b].

Z pytaniem zwróciła się spółka, która dokonywała czynności, które zostały przez nią uznane za dostawę towarów opodatkowaną VAT na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Spółka wystawiała faktury wewnętrzne i deklarowała podatek należny w deklaracjach VAT-7.

[srodtytul]Bez potwierdzenia[/srodtytul]

W pytaniu wyjaśniła, że w wyniku ponownej analizy przepisów firma uznała, iż niesłusznie potraktowała niektóre czynności jako podlegające opodatkowaniu. Zamierza więc wystawić wewnętrzne faktury korygujące, zmniejszające podstawę opodatkowania oraz kwotę VAT należnego. W związku z tym zapytała, w którym okresie rozliczeniowym będzie uprawniona do obniżenia VAT należnego.

Spółka zauważyła, że ustawa o VAT nie zawiera przepisów odnoszących się bezpośrednio do tego problemu. Kwestię tę należy więc rozstrzygnąć na podstawie art. 29 ust. 1, 4a i 4c [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=A193252D81820D2248D408F176603C02?id=172827]ustawy o VAT[/link].

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawę opodatkowania stanowi obrót. W myśl ust. 4a tego przepisu obniżenia podstawy opodatkowania o wartość kwot wynikających z dokonanych korekt faktur dokonuje się pod warunkiem posiadania, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, potwierdzenia otrzymania korekty faktury przez nabywcę.

Z kolei art. 29 ust. 4c ustawy o VAT stanowi, że ust. 4a stosuje się odpowiednio w sytuacji stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia korekty do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.

[b]Izba skarbowa potwierdziła, że w sytuacji korekty faktury wewnętrznej wystawca jest równocześnie nabywcą, a więc nie jest konieczne uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę tej faktury[/b]. Takie faktury korygujące można ująć w okresie, w którym zostały wystawione.

[srodtytul]Trzeba również poprawić CIT[/srodtytul]

Skorygowanie faktur dotyczących nieodpłatnego przekazania towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem może również wymagać weryfikacji rozliczeń podatku dochodowego. Ich zasady wyjaśniła [b]Izba Skarbowa w Warszawie w odpowiedzi z 26 marca 2010 r. (IPPB5/423-846/09-4/PS)[/b].

Z wnioskiem o interpretację wystąpiła firma, która w ramach działań reklamowych i reprezentacyjnych dokonywała nieodpłatnego przekazania maskotek, długopisów, kalendarzy i innych podobnych gadżetów opatrzonych logo lub nazwą firmy. Wystawiała więc faktury wewnętrzne, na których zgodnie z prezentowaną wówczas przez organy podatkowe wykładnią art. 7 ust. 2 i 3 ustawy o VAT wykazywała VAT należny z tytułu dokonania nieodpłatnych dostaw.

[b]Pod wpływem orzecznictwa wnioskodawca skorygował więc wcześniej wystawione faktury. Powstał jednak kolejny problem. Wykazany w fakturach wewnętrznych VAT firma zaliczała do kosztów uzyskania przychodów. Jeśli więc uzyska jego zwrot, musi skorygować rozliczenia podatku dochodowego od osób prawnych.[/b]

Spółka zauważyła, że w ustawie o CIT nie ma szczególnych regulacji dotyczących obniżenia lub zwrotu VAT należnego analogicznych do tych, które dotyczą obniżenia lub zwrotu VAT naliczonego. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 4f [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=ACC7E699D0A7CC1DB6D782DF3FE18CF6?id=115893]ustawy o CIT [/link]w sytuacji obniżenia lub zwrotu podatku od towarów i usług przychodem jest naliczony VAT w tej części, w której podatek uprzednio został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.

Zdaniem wnioskodawcy zasadne jest więc traktowanie zwrotu VAT należnego jako przychodu w CIT w momencie jego otrzymania (zwrotu). Według wnioskodawcy zastosowanie powinna znaleźć ogólna zasada z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT. Przepis ten mówi, że przychodem są m.in. otrzymane pieniądze.

Spółka zauważyła, że korekty VAT należy dokonać na bieżąco. Na takich samych zasadach firma powinna więc zweryfikować rozliczenia CIT. Podkreśliła, że na dzień sporządzenia deklaracji z tytułu CIT koszty były ujęte prawidłowo.

Izba skarbowa zgodziła się ze stanowiskiem, że [b]w opisanej sytuacji zwrócone kwoty VAT należy zaliczyć do przychodów w momencie ich faktycznego otrzymania bądź rzeczywistego zadysponowania nimi[/b], np. zaliczenia odpowiedniej kwoty na poczet bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych.

Zgodnie z art. 108 ust. 1 ustawy o VAT w sytuacji, gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty. Zasadę tę stosuje się odpowiednio, jeśli podatnik wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku wyższą od kwoty podatku należnego.

[srodtytul]Czy wykazany VAT zawsze płacimy[/srodtytul]

[b]W wyroku 7 maja 2010 r. (III SA/Wa 2200/09) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie[/b] uznał, że przepis ten nie dotyczy faktur wewnętrznych. To dlatego, że został on wprowadzony do ustawy na podstawie art. 203 dyrektywy w sprawie VAT, który stanowi, że każda osoba, która wykazuje VAT na fakturze, jest zobowiązana do jego zapłaty.

Brzmienie polskiego przepisu jest więc bardzo podobne. Trzeba jednak pamiętać, że dyrektywa nie przewiduje faktur wewnętrznych. A to oznacza, że art. 108 ustawy o VAT nie może być do nich stosowany. Dyrektywa pozwala bowiem na wprowadzenie obowiązku zapłaty podatku wynikającego z faktury tylko do typowych dokumentów sprzedaży, które są wydawane kontrahentowi.

Sąd zwrócił także uwagę na cel tej regulacji. Została ona wprowadzona, aby zapobiec sytuacji, kiedy to podmiot otrzymujący fakturę odlicza podatek, który nie zostanie ujęty jako należny przez jego kontrahenta. W stosunku do faktur wewnętrznych nie ma takiego zagrożenia. To dlatego, że nie są one przekazywane innym podatnikom.

Inne stanowisko zajął [b]NSA w orzeczeniu z 15 października 2009 r. (I FSK 1057/08)[/b]. Z tego orzeczenia wynika, że do pustych faktur wewnętrznych trzeba zastosować art. 108 ust. 1 ustawy o VAT. Rozstrzygnięcie jest więc inne, ale dotyczy faktur, które nie dokumentują rzeczywistych transakcji.

[ramka][b]Daninę można naliczać w jednym dokumencie[/b]

Faktury wewnętrzne wystawiane są w sytuacji:

- przekazania przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem,

- nieodpłatnego świadczenia usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa,

- wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,

- dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca,

- importu usług.

Za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą te czynności dokonane w tym okresie. Faktury wewnętrzne są wystawiane także dla udokumentowania zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze. [/ramka]