Nie każdy ma prawo rozliczać się w ten sposób. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest zarezerwowany dla prowadzących działalność samodzielnie, w spółce cywilnej lub jawnej.

Z tym że nie mogą być opodatkowani w ten sposób przedsiębiorcy opłacający podatek w formie karty podatkowej.

Także świadczenie niektórych rodzajów działalności uniemożliwia skorzystanie z tej formy rozliczenia (patrz ramka niżej).

Wyłączeni z ryczałtu są też podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą, którzy zamierzają świadczyć na rzecz pracodawcy usługi w roku jej rozpoczęcia lub w roku poprzedzającym (w wypadku spółki wystarczy, by takie usługi świadczył przynajmniej jeden ze wspólników), a zakres ich działalności obejmuje czynności wykonywane wcześniej na etacie.

Ten sposób opodatkowania jest wykluczony także w razie zmiany działalności samodzielnej na spółkę z małżonkiem lub na odwrót bądź w razie zamiany małżonków w roli indywidualnego przedsiębiorcy – jeśli przed tymi roszadami którykolwiek z małżonków bądź oboje byli opodatkowani na zasadach ogólnych (według skali podatkowej).

W pierwszym roku działalności nie ma znaczenia wielkość osiąganych przychodów. W kolejnym jednak można być opodatkowanym ryczałtem tylko wtedy, gdy przychody za rok ubiegły nie przekroczyły ustawowego limitu 150 tys. euro (jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki, limit ten obejmuje sumę przychodów wszystkich wspólników).

Zatem [b]w 2010 r. ryczałt będą mogli wybrać tylko ci podatnicy, których przychody za 2009 r. nie przekroczyły kwoty 633 420 zł.[/b]

[b]Wzrost kursu euro spowodował, że jest to znacznie wyższa kwota niż w roku ubiegłym (506 625 zł), stąd wielu podatników może rozważać powrót do tej formy opodatkowania.

Podatek w formie ryczałtu płaci się od przychodów, czyli wpływów ze sprzedaży towarów lub usług, niepomniejszonych o żadne koszty tej działalności. Dla jednych to wada, dla innych zaleta.[/b] Nie trzeba bowiem pilnować, które koszty mogą być potrącone od przychodu, a których odliczyć nie można.

Dzięki temu jest też mniej biurokracji i prowadzi się prostszą ewidencję. Ale za to jest ryzyko, że gdy koszty będą wyższe od przychodów, to mimo wygenerowania straty trzeba będzie zapłacić podatek.

[b]Stawki ryczałtu wynoszą: 20 proc., 17 proc., 8,5 proc.,5,5 proc. i 3 proc., w zależności od rodzaju działalności. Można płacić ryczałt według jednej z nich albo kilku (jeśli działalność jest różnorodna). [/b]

Podatek wpłaca się na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania w terminie do 20 następnego miesiąca, a za grudzień w terminie złożenia zeznania rocznego na formularzu PIT-28 (najpóźniej 31 stycznia). Niekiedy można skorzystać z kwartalnego rozliczenia (zobacz: [link=http://www.rp.pl/artykul/410232.html]"Podatek możemy płacić co miesiąc albo cztery razy do roku"[/link]

Przychodów z działalności objętej ryczałtem nie trzeba łączyć z przychodami z innych źródeł (np. z pracy czy z umowy o dzieło). Mankamentem tej formy rozliczenia jest jednak to, że ryczałtowcy nie mogą skorzystać z preferencyjnego rozliczenia z małżonkiem lub jako samotni rodzice.

Nie wykorzystają także ulgi na dzieci (chyba że uzyskają inne dochody opodatkowane według skali, wtedy odliczą ją od tego podatku). Poza tym przysługuje im większość ulg i odliczeń, do których mają prawo osoby opodatkowane według skali (np. odliczenie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, ulga internetowa, ulga rehabilitacyjna, możliwość odliczenia darowizn na działalność pożytku publicznego).

Pisemne oświadczenie o wyborze ryczałtu należy złożyć do [b]20 stycznia.[/b]

Rozpoczynający działalność gospodarczą w trakcie roku powinni to zrobić [b]do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż do dnia uzyskania pierwszego przychodu. [/b] Gdy działalność jest prowadzona w spółce, oświadczenie takie muszą złożyć wszyscy wspólnicy (każdy w swoim urzędzie skarbowym, właściwym według miejsca zamieszkania). Jest ono wiążące w kolejnych latach, chyba że do 20 stycznia podatnik zgłosi likwidację działalności gospodarczej lub wybierze inną formę opodatkowania.

Będąc na ryczałcie, trzeba prowadzić uproszczoną księgowość w postaci ewidencji przychodów (według wzoru określonego w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=167745]rozporządzeniu wykonawczym z 17 grudnia 2002 r., DzU nr 219, poz. 1836 ze zm.[/link]). O jej założeniu nie informujemy urzędu skarbowego.

Poza tym trzeba także zaprowadzić:

- wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych,

- ewidencję wyposażenia,

- ewidencję zatrudnienia.

[ramka][b]Usługi wyłączone z ryczałtu[/b]

Wiele rodzajów działalności zostało wyłączonych ze zryczałtowanego opodatkowania. I tak nie stosuje się go do podatników osiągających w całości lub w części przychody z tytułu:

- działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych,

- prowadzenia apteki, lombardu, kantoru,

- wytwarzania wyrobów opodatkowanych akcyzą (z wyjątkiem energii elektrycznej z odnawialnych źródeł),

- wykonywania wolnego zawodu innego niż wymieniony w art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy,

- świadczenia usług wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy (m.in. księgowych, prawniczych, zarządzania).

Wolnym zawodem, który może być opodatkowany ryczałtem, jest wyłącznie działalność gospodarcza wykonywana osobiście przez: lekarzy, lekarzy stomatologów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położne, pielęgniarki, tłumaczy, nauczycieli (w zakresie udzielania lekcji na godziny).

Działalność taka nie może być wykonywana na rzecz osób prawnych, jednostek nieposiadających osobowości prawnej albo na rzecz osób fizycznych na potrzeby prowadzonej przez nie działalności gospodarczej.[/ramka]