Impreza integracyjna jest bez VAT

Tak więc przekazane w ramach imprezy towary i usługi nie muszą być obciążane VAT, ponieważ wydanie nastąpiło na cele związane z przedsiębiorstwem.

Spór w tej sprawie rozstrzygnął WSA w Warszawie w wyroku z 17 grudnia 2007 r. (III SA/ Wa 1287/2007). Jak argumentowała spółka, największym kapitałem firmy, zwłaszcza zajmującej się handlem lub usługami, jest zespół pracowników. Osobiste cechy i predyspozycje pracowników, aby przekładały się na dobre funkcjonowanie firmy (pozyskiwanie i utrzymywanie klientów), muszą być wykorzystywane w ramach pracy zespołowej (szybko i sprawnie funkcjonującego zespołu ludzkiego). W dużej organizacji nastawionej na osiąganie zysków wymagana jest specjalizacja poszczególnych pracowników, a ten z kolei element niesie ze sobą także negatywny skutek w postaci zmniejszenia zdolności komunikacyjnych między zatrudnionymi. Niwelowanie tego, niepożądanego z punktu widzenia pracodawcy, skutku możliwe jest poprzez częste kontakty pomiędzy pracownikami na gruncie zawodowym. Aby jednak uzyskać lepsze efekty, konieczne jest także zachęcanie członków zespołu do kontynuacji współpracy poza miejscem pracy. Dlatego spółka organizowała quasi-obowiązkowe lub obowiązkowe (na zasadzie poleceń służbowych) spotkania pracowników poza godzinami pracy, tzw. spotkania (imprezy) integracyjne. Dla zachowania bowiem jakości obsługi klienta konieczna była jej zdaniem budowa interpersonalnych więzi między pracownikami.

W ocenie podatnika spotkania integracyjne nie były elementem wynagradzania pracowników. Wprawdzie pracownik z nich korzystał osobiście, jednakże celem, którym kierował się pracodawca organizując takie spotkania, nie było sprawienie zatrudnionemu przyjemności, lecz budowa dobrego zespołu pracowników, potrafiących poprzez swoją kompetencję zapewnić klientom najwyższy standard obsługi. Opierając się na tej argumentacji, podatnik stwierdził, że spotkania integracyjne nie były przedmiotem osobnego świadczenia na rzecz pracownika, lecz elementem budowy produktu będącego przedmiotem sprzedaży i tym samym imprezy, jako element składowy produktu oferowanego przez spółkę, nie były czynnością samą w sobie opodatkowaną VAT.

Sąd zgodził się ze stanowiskiem podatnika, mimo pewnych wątpliwości związanych z brakiem bliższego wskazania szczegółów organizowanych spotkań (zwłaszcza czy i według jakiego programu one przebiegają, jakimi metodami spółka dąży do otrzymania planowanego rezultatu i czy w świetle reguł logiki i doświadczenia życiowego jest on możliwy do osiągnięcia za pomocą zastosowanej formy spotkania). Jak podkreślił WSA, skoro zostało nakreślone jednoznacznie, że spotkania integracyjne dają możliwość uzyskania rezultatów oczekiwanych przez podatnika, przekładających się na jego otoczenie gospodarcze (stworzenie dobrze współpracujących zespołów pracowniczych, poprawiających sposób obsługi klientów, ich pozyskiwanie itp., a w konsekwencji oddziałujących na wyniki ekonomiczne), to nie można przyjąć z góry, jak uczyniły to organy podatkowe, abstrahując od okoliczności stanu faktycznego, że z istoty swojej spotkania integracyjne, organizowane przez pracodawcę dla własnych pracowników, nie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Jeśli podatnik organizuje tego rodzaju spotkania w taki sposób, że uzyskuje ich przełożenie na bezpośrednie efekty swojej działalności gospodarczej, to tym samym nie sposób uznać inaczej, niż że wiążą się one z prowadzeniem przedsiębiorstwa. W takiej sytuacji korzyść osobista, jaką uzyskuje pracownik, ma charakter wtórny (niejako uboczny, patrząc od strony pracodawcy) i w żaden sposób nie może niweczyć skutków osiąganych przede wszystkim przez pracodawcę. Taki układ korzyści powoduje, że nieodpłatne świadczenie usług w postaci spotkań integracyjnych jest związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, a tym samym nie jest objęte dyspozycją art. 8 ust. 2 ustawy o VAT i w konsekwencji nie podlega opodatkowaniu.

Sąd powołał się również na wyrok ETS z 16 października 1997 r. w sprawie C-258/95 między Julius Filibeck Sohne GmbH & Co.KG a Finanzamt Neustadt (Niemcy). W wyroku tym ETS rozpatrywał kwestię nieodpłatnego świadczenia usług przez pracodawcę na rzecz pracowników (nieodpłatny dowóz do pracy). Zdaniem WSA, niezależnie od specyficznych okoliczności tej sprawy, skoro ETS akcentował, że dla prawidłowego ustalenia opodatkowania nieodpłatnej usługi ma znaczenie, kto uzyskuje dominującą korzyść z tego tytułu (jeśli pracodawca, a tak ETS uznał, to świadczenie takie jest nieopodatkowane), to należy stwierdzić, że również w przypadku imprez integracyjnych usługi świadczone w ich ramach dla pracowników nie podlegają VAT.

Musimy jednak pamiętać, że warszawski WSA nie oceniał konkretnego spotkania integracyjnego, lecz opierał się na założeniu, iż imprezy organizowane przez podatnika rzeczywiście realizują takie cele, jakie on sam wskazał. Tym samym podstawą rozstrzygnięcia było założenie, że spotkanie jest tego rodzaju, iż pozwala osiągnąć zakładane cele prowadzonej działalności gospodarczej. WSA zastrzegł jednocześnie, że rzeczywiste spotkania integracyjne będą oceniane indywidualnie według okoliczności konkretnego przypadku.

Opodatkowanie nieodpłatnego wydania towarów i nieodpłatnego świadczenia usług zapewne nie raz będzie jeszcze przedmiotem sporów między przedsiębiorcami a urzędami. Analizując jednak orzecznictwo, można stwierdzić, że ilekroć przekazanie towarów lub świadczenie usług będzie związane z przedsiębiorstwem (rozumiejąc ten związek jako dążenie do zwiększenia sprzedaży opodatkowanej przez działania promocyjne, reklamowe, informacyjne lub integracyjne), takie czynności nie będą opodatkowane. Odmienne poglądy fiskusa zostaną niemal na pewno skorygowane na etapie postępowania sądowoadministracyjnego.

Autor jest doradcą podatkowym, partnerem w Taxpoint