Tak wynika z wyroku WSA w Poznaniu z 18 kwietnia 2008 r. (I SA/Po 117/08).

Spółka dokonująca dostaw wewnątrzwspólnotowych (WDT) pytała organ podatkowy o możliwość zastosowania stawki VAT 0 proc. w stosunku do dostaw, których dokumentacja jednoznacznie potwierdza fakt ich dokonania, ale nie spełnia wszystkich warunków określonych w art. 42 ust. 3 ustawy o VAT. Organy podatkowe odmówiły zastosowania preferencyjnej stawki podatku. Twierdziły, że spółka nie dopełniła wymogów dotyczących dokumentacji, wynikających ze wspomnianego wcześniej przepisu ustawy o VAT.

Spółka przygotowała więc skargę do WSA. Sąd jednak przychylił się do stanowiska organów podatkowych.

Wskazał, że katalog dokumentów niezbędnych do potwierdzenia WDT ma charakter zamknięty. Brak listu przewozowego, kopii faktury i specyfikacji nie może być rekompensowany poprzez przedłożenie przez podatnika innych środków dowodowych. Dokumenty uzupełniające, o których mówi art. 42 ust. 11 ustawy o VAT (korespondencja handlowa, dokumenty ubezpieczeniowe, potwierdzenie zapłaty, potwierdzenie przyjęcia towaru przez nabywcę), mają zastosowanie tylko w razie wątpliwości organu podatkowego co do faktu dokonania dostawy.

Zastosowanie zatem stawki VAT 0 proc. przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów uzależnione jest od spełnienia wszystkich formalnych wymogów.

Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Zgodnie z rozstrzygnięciem WSA podatnik, aby potwierdzić WDT, musi posiadać wszystkie dokumenty wymienione w art. 42 ust. 3 ustawy o VAT. Brak listu przewozowego, kopii faktury i specyfikacji nie może być zastępowany poprzez przedłożenie innych środków dowodowych.

Takie rozstrzygnięcie, zgodne ze stanowiskiem prezentowanym przez organy podatkowe, jest jednak kontrowersyjne. Odmienne stanowisko wyrażone zostało m.in. w wyroku WSA w Warszawie z 27 września 2007 r. (III SA/Wa 1210/07), w którym sąd stwierdził, że podatnik nie musi mieć wszystkich dokumentów wymienionych w art. 42 ust. 3 ustawy o VAT. Zdaniem sądu najistotniejsze jest, aby na podstawie posiadanych dokumentów mógł dowieść, że zadeklarowana transakcja WDT została zrealizowana.

Warto podkreślić, że wyrok WSA w Warszawie jest zbieżny z orzeczeniem ETS w sprawie Albert Collee (C-146/05). Trybunał stwierdził, że przepis krajowy, który w przypadku WDT uzależnia prawo do zwolnienia od podatku (w Polsce zastosowania stawki VAT 0 proc.) od spełnienia obowiązków formalnych, nie uwzględniając faktycznego zrealizowania WDT, wykracza poza to, co jest niezbędne dla zapewnienia prawidłowego poboru podatku.

Ponieważ wyroki WSA nie są jednolite, trzeba czekać na rozstrzygnięcie NSA. Niemniej jednak warto wskazać jeszcze na inny, praktyczny aspekt tego zagadnienia. Z trzech dokumentów wymienionych w art. 42 ust. 3 ustawy o VAT podatnikom najwięcej problemów sprawia dokument przewozowy. Dlatego tak istotne są dla nich wydawane przez izby skarbowe interpretacje indywidualne. Potwierdzają one bowiem m.in., że za dokument przewozowy, o którym mowa w art. 42 ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT, mogą być uznane: dokument CMR bez podpisu nabywcy/odbiorcy lub oświadczenie spedytora.