Tak wynika z wyroku WSA w Kielcach z 27 marca 2008 r. (I SA/Ke 100/08).
Spółka wystąpiła o pisemną interpretację dotyczącą opodatkowania VAT premii pieniężnych, które udzielane są jej w zamian za osiągnięcie określonego pułapu obrotu towarami kontrahenta. Jej zdaniem otrzymane premie pieniężne nie są opodatkowane VAT, bo nie stanowią dostawy towarów. Nie są też rabatem ani wynagrodzeniem za świadczenie usług.
Urząd skarbowy uznał stanowisko spółki za prawidłowe. Jego postanowienie zostało jednak z urzędu zmienione przez izbę skarbową (jako wydane z rażącym naruszeniem prawa). Zdaniem izby nie można przyjąć, że przyznanie premii pieniężnej nie jest przedmiotem opodatkowania VAT i jest obojętne w zakresie rozliczeń tego podatku. Nawet jeśli premie nie są związane z żadną konkretną dostawą, trzeba je potraktować jako świadczenie usług opodatkowanych na zasadach ogólnych.
Spółka przygotowała skargę. Rozpoznając ją, WSA uznał stanowisko organów podatkowych za nieprawidłowe. Podkreślił, że premia pieniężna wypłacona po zakończeniu roku podatkowego, jeśli nie obniża ceny sprzedanego towaru i nie jest możliwe odniesienie jej do pojedynczych transakcji, stanowi nagrodę za realizację pułapu obrotów towarami kontrahentów. Nie podlega zatem VAT.
Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Kontrowersje dotyczące opodatkowania VAT premii pieniężnych zainicjowało pismo ministra finansów z 30 grudnia 2004 r. Zgodnie z nim jeśli nie można powiązać udzielonej premii z dokonanymi wcześniej dostawami, stanowi ona wynagrodzenie kontrahenta za wykonanie usług (w sytuacji gdy jest możliwe takie przyporządkowanie, należy wypłaconą premię uznać za rabat). Podatnicy, aby uniknąć sporu z organami podatkowymi, przyjmowali taką interpretację i traktowali otrzymane premie jako wynagrodzenie za świadczenie usług. 1 stycznia 2008 r. zmieniły się przepisy ustawy o VAT. Teraz nie podlega odliczeniu podatek naliczony, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie jest opodatkowana VAT lub jest zwolniona z tego podatku. Nowelizacja ta zmusza do dokładnej analizy skutków podatkowych rozliczeń podmiotów wypłacających premie na podstawie otrzymanych faktur.
Opodatkowaniem VAT premii pieniężnych niezwiązanych z konkretnymi dostawami zajął się w omawianym wyroku WSA. Orzeczenie to potwierdza kolejny raz, że otrzymanie premii pieniężnej w przypadku gdy nie można jej przypisać do konkretnej transakcji, nie powinno być traktowane jako wynagrodzenie za świadczenie usług. Zdaniem WSA w Kielcach nie może istnieć taka transakcja, która jednocześnie stanowiłaby dostawę towaru oraz świadczenie usługi. W razie uznania, że premia jest wynagrodzeniem za świadczoną usługę, powstałby problem podwójnego opodatkowania tej samej czynności, raz jako sprzedaży (dostawy) towarów, drugi raz jako zakupu (świadczenia) usługi przez nabywcę tego samego towaru w ramach tej samej transakcji. Zdaniem WSA jest to niedopuszczalne. Wydaje się więc, że obecnie orzecznictwo jednoznacznie przyjęło, że premie pieniężne niepowiązane z konkretną dostawą nie stanowią wynagrodzenia za czynności opodatkowane VAT.
