Problem ze znalezieniem pracowników na dzisiejszym rynku pracy można spotkać praktycznie w każdej branży czy każdym segmencie rynku. Naturalnym jest więc, że przedsiębiorcy szukając rąk do pracy, sięgają po cudzoziemców.

Jednym z pierwszych ich wyborów są osoby z Ukrainy. Ale też z Azerbejdżanu czy Białorusi. Jeśli firma zdecyduje się zatrudnić taką osobę, pojawia się pytanie o obowiązki polskiego przedsiębiorcy wobec zatrudnionych.

Obowiązek podatkowy do zdefiniowania

Kluczowe przy zatrudnianiu cudzoziemców jest określenie obowiązku podatkowego takich osób. Pewne wytyczne w tym zakresie daje ustawa o PIT. Wynika z niej bowiem, że osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
– posiada w Polsce centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
– przebywa w Polsce dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

CZYTAJ TAKŻE: Pracownik z Ukrainy musi otrzymać PIT-11

Oczywiście zatrudniając cudzoziemców przedsiębiorca nie będzie mógł od razu wskazać, czy dana osoba będzie w Polsce dłużej, czy krócej niż określone w przepisach 183 dni. Zapewne będą przypadki, gdy pracownik-cudzoziemiec będzie w Polsce dłużej, ale pewnie będą też takie, gdzie ten czas będzie krótszy.

Pewnym wyjściem z sytuacji jest poproszenie pracowników o składanie oświadczeń, w których wskażą, gdzie znajduje się ich centrum osobistych czy gospodarczych, bądź że przebywają oni w Polsce dłużej niż 183 dni.

Ważne: Dokumentem potwierdzającym status danej osoby jest certyfikat rezydencji podatkowej. Wydawany jest przez właściwy organ administracji podatkowej państwa według miejsca siedziby/zamieszkania podatnika.

Obowiązki płatnika

Jeśli założymy, że pracownicy nie przedstawią przedsiębiorcy certyfikatów rezydencji, a wspomniane oświadczenia, będzie to podstawa do określenia jego obowiązków jako płatnika. Jeśli w tych dokumentach zadeklarują oni, że mają w Polsce centrum interesów życiowych/gospodarczych lub są w Polsce dłużej niż 183 dni będą oni w Polsce podlegać nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Wówczas pracodawca (przedsiębiorca) jako płatnik zobowiązany będzie do poboru zaliczek na podatek dochodowy na zasadach ogólnych (według skali PIT). Jak również do sporządzenia za ten okres deklaracji PIT-4R i informacji PIT-11.

Trzeba tylko pamiętać, że w momencie wypłaty wynagrodzenia płatnik może posłużyć się jedynie faktycznymi informacjami, które są w jego posiadaniu (oświadczenie o posiadaniu ośrodka interesów życiowych czy potwierdzony fakt przebywania na terytorium Polski powyżej 183 dni w roku podatkowym). I na ich podstawie pobierać zaliczki na podatek dochodowy na zasadach ogólnych. Informacje takie płatnik ocenia w każdym przypadku indywidualnie, działając w dobrej wierze i wyłącznie na podstawie dostępnych mu danych.

CZYTAJ TAKŻE: Jarosińska-Jedynak: Chcemy rozszerzyć definicję MŚP

Ważne jest również to, że rozliczanie obywateli innych krajów na zasadach ogólnych obowiązywać będzie od dnia spełnienia przesłanek wynikających z cytowanej definicji o obowiązku podatkowym w Polsce do dnia ich ustania.

I tak:
– w stosunku do pracowników, którzy złożą oświadczenia o posiadaniu centrum interesów osobistych lub gospodarczych na terytorium Polski, rozliczanie na zasadach ogólnych będzie obowiązywać od dnia złożenia takich oświadczeń do dnia uzyskania informacji o zmianie posiadanych danych.
– w stosunku do pracowników składających oświadczenia o przebywaniu na terytorium Polski powyżej 183 dni – od dnia następującego po 183 dniu pobytu w danym roku podatkowym (kalendarzowym) do końca roku kalendarzowego, za który dokonywane jest rozliczenie podatkowe. Od stycznia kolejnego roku podatkowego płatnik zatem ponownie musi pobierać od wypłacanego wynagrodzenia 20-proc. zryczałtowany podatek, aż do upływu 183. dnia pobytu cudzoziemca w Polsce.

Potwierdzenie takiego stanowiska można znaleźć m.in. w interpretacji z 7 lutego 2020 r. (nr 0115-KDIT1.4011.85.2019.2.MST).