Coraz częściej przedsiębiorcy proponują młodym różne praktyki. Aby bezpiecznie przyjąć taką osobę, warto zawrzeć z nią umowę o praktykę absolwencką. Dzięki temu pracodawca nie narazi się na ryzyko przekwalifikowania tej umowy na umowę o pracę.
Po szkole i studiach
Zasady odbywania praktyki absolwenckiej reguluje ustawa z 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich (DzU nr 127, poz. 1052; dalej: ustawa). Dzięki praktykom młodzież po zakończeniu kształcenia w szkole gimnazjalnej, ponadgimnazjalnej lub uczelni wyższej może praktycznie wykorzystać wiedzę zdobytą w toku edukacji i zyskać dodatkowe umiejętności zawodowe.
Zgodnie z art. 2 ustawy podmiot przyjmujący na praktykę absolwencką może skierować swoją ofertę jedynie do osób, które są absolwentami co najmniej gimnazjum i w dniu rozpoczęcia praktyki nie ukończyły 30. roku życia. Umowa zawarta z praktykantem to szczególny rodzaj umowy cywilnoprawnej, dlatego na przyjmującym nie spoczywają obowiązki charakterystyczne dla zatrudnienia na umowie o pracę. Nie musi on więc np. skierować praktykanta na badania lekarskie, prowadzić jego akt osobowych czy wypełniać obowiązków związanych z ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym.
Co w treści
Umowa o praktykę absolwencką może być odbywana odpłatnie lub nieodpłatnie, ale nie potrwa ona dłużej niż 3 miesiące. Dopuszczalne jest zawarcie kolejnej umowy między praktykantem a tym samym przyjmującym podmiotem, ale łączny okres trwania wszystkich umów nie może przekroczyć 3 miesięcy.
Umowa powinna określać w szczególności:
- rodzaj pracy, w ramach której praktykant ma uzyskać doświadczenie i nabywać umiejętności praktyczne,
- okres odbywania praktyki,
- tygodniowy wymiar czasu pracy na praktyce,
- wysokość świadczenia pieniężnego, jeżeli ma być ona odbywana odpłatnie.
Najwyżej dwukrotność minimum
Przy płatnej praktyce wysokość miesięcznego świadczenia nie może przekraczać dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli w 2016 r. 3700 zł brutto.
Uproszczone jest naliczenie wypłaconego wynagrodzenia za odbywaną praktykę . Obowiązują tutaj inne zasady niż przy naliczaniu wynagrodzenia za pracę. Zgodnie z regulacjami podatkowymi od wypłaconego praktykantowi wynagrodzenia pobiera się jedynie zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych według najniższej stawki podatkowej (obecnie 18 proc.). Za naliczenie, pobranie i odprowadzenie tej zaliczki odpowiedzialny jest płatnik, tj. podmiot przyjmujący na praktykę. Podstawa naliczenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych nie jest pomniejszana o koszty uzyskania przychodu, a wynagrodzenie nie podlega oskładkowaniu. Oznacza to, że nie trzeba naliczać składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Nie jest uwzględnia się też kwoty zmniejszającej podatek >patrz ramka z przykładową kalkulacją.
Jeśli firma wypłaci praktykantowi wyższe świadczenie, niż wynosi dwukrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę, zawarta umowa nie będzie stanowiła tej o praktykę absolwencką. W konsekwencji świadczenie to trzeba będzie objąć ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym.
Z dokumentami
Kwotę pobranej zaliczki na podatek dochodowy płatnik odprowadza do 20. dnia miesiąca
następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczkę. Do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnik przekazuje do urzędu skarbowego deklarację roczną na formularzu PIT-4R, a do końca lutego roku następującego po roku podatkowym informację PIT-11. Informację tę przekazuje praktykantowi oraz urzędowi skarbowemu.
—Marzena Rączkiewicz
masz pytanie, wyślij e-mail: tygodnikpraca@rp.pl
Przykładowa kalkulacja wynagrodzenia naliczonego na podstawie umowy absolwenckiej
1. Kwota wynagrodzenia brutto: 2500 zł
2. Podstawa opodatkowania: 2500 zł
3. Naliczony podatek (18 proc.): 450 zł
4. Podatek dochodowy odprowadzony do urzędu skarbowego: 450 zł
5. Kwota do wypłaty: 2050 zł
Zdaniem autorki
Marzena Rączkiewicz, doradca podatkowy i associate partner odpowiedzialny za księgowość płacową w Rödl & Partner w Warszawie
Umowa o praktykę absolwencką ma wiele plusów. Oprócz uproszczeń formalno-prawnych dla pracodawcy wiąże się także z wymiernymi korzyściami finansowymi po stronie praktykanta. Ponadto konstrukcja umowy umożliwia odbywanie praktyk absolwenckich na zasadzie wyłącznie zgody samych zainteresowanych, bez konieczności ingerencji organów administracji państwowej lub samorządowej. Poprzez wyraźne określenie, że do praktyki absolwenckiej nie stosuje się przepisów prawa pracy (z niezbędnymi wyjątkami), strony mają szansę ułożyć wzajemne stosunki elastycznie i w sposób odformalizowany. ?
