Zgodnie z kodeksem spółek handlowych prawo głosu na walnym zgromadzeniu wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może być wykonywane zarówno osobiście przez wspólnika, jak i przez jego przedstawiciela. Oznacza to, że każdy ze wspólników (a także część wspólników lub wszyscy wspólnicy razem) mogą być w uczestniczeniu i głosowaniu na zgromadzeniu zastępowani przez wybranego przez siebie pełnomocnika.
Wystarczy jeden udział
Należy pamiętać, że pełnomocnictwo powinno zostać dokładnie opisane. Oznacza to, że pełnomocnictwo do udziału w zgromadzeniu obejmuje wyłącznie prawo do takiego udziału i nic więcej. W sytuacji, gdy pełnomocnik upoważniony zostanie do wykonania na zgromadzeniu prawa głosu, prawo to będzie ściśle powiązane z ogólną liczbą udziałów w kapitale zakładowym. Można zatem przyjąć, iż do uczestniczenia w zgromadzeniu wspólników wystarczające jest posiadanie jednego udziału. W tym zakresie prawa i obowiązki wspólników są ze sobą tożsame. Niemniej jednak, w odniesieniu do możliwości skorzystania z prawa głosu, pełnomocnictwo obejmuje prawo głosowania wszelkimi udziałami, jakie dany wspólnik (mocodawca) posiada.
Kto ma prawo
Pewien problem stanowić może upoważnienie do udziału w zgromadzeniu wspólników i wykonania prawa głosu większej ilości pełnomocników. W takiej sytuacji pojawia się bowiem pewne ryzyko zajęcia przez pełnomocników niejednolitego stanowiska. Wydaje się więc, że możliwość udzielenia łącznego pełnomocnictwa przez wspólnika powinna być wykluczona. W praktyce może się również zdarzyć, że pełnomocnictwo udzielone zostanie więcej niż jednemu pełnomocnikowi i każdy z nich upoważniony będzie do działania samodzielnego. W takiej sytuacji, gdy na zgromadzeniu stawi się więcej niż jeden pełnomocnik, do wykonania prawa głosu konieczna będzie jednomyślność pełnomocników bądź wskazanie jednego z nich, który będzie realizował wolę mocodawcy.
W sytuacji, gdy na zgromadzeniu pojawią się równocześnie wspólnik oraz jego pełnomocnik, a zdanie ich jest sprzeczne, to należy oczywiście dać pierwszeństwo głosu wspólnikowi, który musi oświadczyć, że w danym zgromadzeniu będzie on samodzielnie wykonywał prawo głosu.
Przykład
Spółka ABC sp. z o.o. zwołała nadzwyczajne zgromadzenie wspólników, na którym pojawił się wspólnik spółki – pan Jan Kowalski, oraz jego pełnomocnik – pan Adam Nowak. Podczas głosowania nad uchwałą doszło do sprzeczności w głosach oddanych przez wspólnika spółki i jego pełnomocnika. W związku z tym Jan Kowalski oświadczył, że będzie samodzielnie wykonywał prawo głosu, w konsekwencji czego głos jego pełnomocnika nie został wzięty pod uwagę.
Omawiane pełnomocnictwo jest pełnomocnictwem szczególnym. Powinno być udzielone na piśmie pod rygorem nieważności. Pełnomocnictwa takiego nie można podpisać faksymilą. Pełnomocnictwo może zostać uwierzytelnione zgodnie z zasadami podstawowymi, m.in. przez sąd lub notariusza.
Z uwagi na wagę omawianego upoważnienia kodeks spółek handlowych wprowadza ograniczenia w zakresie podmiotowym co do udzielenia ww. pełnomocnictwa. Wedle przepisów pełnomocnikiem wspólnika na zgromadzeniu wspólników nie może być członek zarządu ani pracownik spółki. W konsekwencji tego wspólnik spółki jednoosobowej, który nie jest członkiem zarządu, nie może umocować tego ostatniego. Inny problem wystąpi wtedy, gdy wspólnicy są członkami zarządu lub pracownikami. Pojęcie pracownika należy odnosić tylko do osób, z którymi zawarto umowę o pracę oraz którzy pełnią swoją funkcję na podstawie powołania, wyboru, mianowania. W związku z tym nie dotyczy to osób zatrudnionych w spółce na podstawie umowy o zarządzanie, umowy-zlecenia czy umowy o dzieło.
Autor jest radcą prawnym Kancelaria Radców Prawnych i Doradców Podatkowych Bernatowicz Komorniczak Mazur sp. p.
