Reprezentacja jednoosobowej spółki z o.o. w organizacji

W jednoosobowej sp. z o.o. w organizacji jedyny wspólnik nie ma prawa reprezentacji spółki (art. 162 zd. 1 k.s.h.), z wyjątkiem zgłoszenia do sądu rejestrowego (art. 162 zd. 2 k.s.h.).

Na wstępie zauważyć trzeba, iż w art. 162 k.s.h. nie chodzi oczywiście o reprezentację spółki przez wspólnika działającego jako wspólnik, lecz o reprezentację spółki przez jedynego wspólnika działającego w charakterze członka zarządu spółki. Można postulować, aby przepis art. 162 k.s.h. został sprecyzowany poprzez dodanie słów: „w przypadku powołania do zarządu".

Pojawia się pytanie, czy jedyny wspólnik sp. z o.o. w organizacji może w ogóle zostać powołany w skład zarządu. Odpowiedź na to pytanie wydaje się pozytywna, ponieważ brak jest wyraźnego zakazu oraz argumentów natury celowościowej, ale nie zmienia to faktu, że taki członek zarządu (będący jednocześnie jedynym wspólnikiem) nie będzie mógł reprezentować spółki. Nie będzie mógł on reprezentować spółki jako członek zarządu, nawet jeżeli wejdzie w skład wieloosobowego zarządu (niezależnie od przyjętych zasad reprezentacji).

Przykład

W skład zarządu jednoosobowej sp. z o.o. w organizacji powołano trzy osoby, w tym jedynego wspólnika. Umowa spółki przewiduje reprezentację łączną przez dwóch członków zarządu. W takiej sytuacji oświadczenia w imieniu spółki składać mogą „pozostali" dwaj członkowie zarządu. Jedyny wspólnik nie może reprezentować spółki. Może on tylko (a w zasadzie musi) podpisać wraz z wszystkimi pozostałymi członkami zarządu wniosek o wpis spółki do rejestru przedsiębiorców KRS (art. 164 ?§ 1 zd. 2 k.s.h.).

Przykład

W skład zarządu jednoosobowej sp. z o.o. w organizacji powołano dwie osoby, w tym jedynego wspólnika. Umowa spółki przewiduje reprezentację łączną przez dwóch członków zarządu. W takiej sytuacji zarząd nie może składać skutecznych oświadczeń w imieniu spółki, z wyjątkiem podpisania przez wszystkich członków zarządu wniosku ?o wpis spółki do rejestru przedsiębiorców KRS (art. 164 ?§ 1 zd. 2 k.s.h.).

Gdy jedyny wspólnik sp. z o.o. w organizacji jest jedynym członkiem zarządu i nie powołał pełnomocnika, to de facto może on jedynie zgłosić spółkę do rejestru przedsiębiorców.

Nie ulega wątpliwości, iż jedyny wspólnik nie może powołać siebie na pełnomocnika, o którym mowa w art. 161 § 2 k.s.h. Stanowiłoby to bowiem ewidentne obejście art. 162 k.s.h.

Przepis art. 161 § 2 k.s.h. mówi o „pełnomocniku" ?w liczbie pojedynczej. Wykładnia literalna prowadzi do wniosku, że możliwe jest powołanie tylko jednego pełnomocnika do reprezentacji sp. z o.o. w organizacji. Z drugiej strony brak jest wyraźnie sformułowanego zakazu powołania większej liczby pełnomocników. Co więcej, względy celowościowe przemawiają za możliwością uznania powołania kilku pełnomocników za dopuszczalne. Należy się zatem przychylić do stanowiska o możliwości powołania większej liczby pełnomocników na podstawie art. 161 § 2 k.s.h.