Załóżmy taką sytuację: pracodawca dowiaduje się, że jego pracownik od pewnego czasu prowadzi działalność konkurencyjną. Natychmiast rozwiązuje z nim angaż bez zachowania okresu wypowiedzenia i nie wypłaca mu pensji za przepracowane dni miesiąca, w którym doszło do dyscyplinarki. Ekspracownik dochodzi wypłaty tego uposażenia w sądzie.

Jak ma wtedy postąpić szef, aby nieuczciwy pracownik nie dostał żądanych pieniędzy i równocześnie firma odzyskała kwoty wypłacone tej osobie za czas, kiedy prowadziła podwójną grę?

Pracownicze powinności

Wnosząc odpowiedź na pozew, wobec żądania byłego podwładnego zasądzenia pensji za przepracowany okres w miesiącu, w którym dostał „wilczy bilet", należy wskazać, że wynagrodzenie nie przysługuje za wadliwe wykonanie usług z winy pracownika. Etatowiec, który w godzinach pracy zajmuje się działalnością konkurencyjną, nie tylko nie wykonuje umówionych zadań służbowych zgodnie ?z przepisami oraz umową, ale wręcz podejmuje świadome i celowe działania na szkodę pracodawcy. Za takie postępowanie – jako sprzeczne z art. 100 § 1 i § 2 pkt 4 k.p. (czyli ?z obowiązkiem sumiennego i starannego wykonywania pracy, dbania o dobro zakładu, ochrony jego mienia i zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić przełożonego na szkodę) – pensja się nie należy.

Roszczenie w odpowiedzi...

Oddzielnie natomiast (najpóźniej na pierwszej rozprawie) albo w sprzeciwie od wyroku zaocznego lub w odpowiedzi na pozew, szef może wnieść pozew wzajemny >patrz przykład. Domaga się zasądzenia na jego rzecz nienależnie wypłaconych sum, powołując się na podaną argumentację.

Powództwo wzajemne jest dopuszczalne, jeżeli roszczenie wzajemne pozostaje ?w związku z roszczeniem powoda (jak w tym przypadku) lub nadaje się do potrącenia. Wnosi się je do sądu pozwu głównego. Gdy ma je rozpoznawać sąd okręgowy, a sprawę wszczęto w rejonowym, to on przekaże całą sprawę do sądu okręgowego.

Pozew wzajemny podlega takim samym rygorom formalnym jak zwykły. Dołącza się do niego dowód uiszczenia opłaty sądowej (chyba że powód wzajemny złożył wniosek ?o zwolnienie z kosztów sądowych). Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, pozew ten podlega całej opłacie.

...i stosowana procedura

Sąd I instancji musi rozpoznać oba powództwa. Gdy stwierdzi, że są one przynajmniej ?w części zasadne, zasądza na rzecz każdego ?z powodów od strony przeciwnej stosowne koszty procesu. Jeżeli powództwo główne lub wzajemne podlega uwzględnieniu tylko ?w części – oddala się je w pozostałej części.

Pozew wzajemny można wnieść tylko przeciwko powodowi z pozwu głównego, a nie przeciwko innym osobom. Co do zasady powinien być rozpoznany i rozstrzygnięty razem z pozwem głównym w odrębnych punktach wyroku. Sąd może jednak zarządzić odrębną rozprawę dla pozwu głównego i wzajemnego, lub co do jednego z kilku roszczeń połączonych w którymś z tych powództw. Gdy natomiast pozew wzajemny został złożony, choć jest to niedopuszczalne, zostaje wyłączony ?z akt sprawy i jest rozpoznawany w odrębnym procesie.

Autorka jest adwokatem

Przykład pozwu wzajemnego

Płock, 20 grudnia 2013 r.

Sąd Rejonowy

IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Płocku

Powódka wzajemna: DEF sp. z o.o.

(nr KRS:     0000012345)

ul. Wodna 23, 09-400 Płock

repr. przez Dagmarę Nowak, prezesa zarządu

Pozwany wzajemny: Karina Kowalska

(PESEL:     78021409456)

zam. ul. Warzywna 76, 09-400 Płock

sygn. akt IV P 00/13

wartość przedmiotu  sporu: 4000 zł

Pozew wzajemny pracodawcy o zwrot nienależnie wypłaconego pracownikowi wynagrodzenia ?w razie wadliwego wykonania z jego winy usług (art. 82 § 1 k.p.)

Działając w imieniu powódki wzajemnej DEF sp. z o.o. z siedzibą w Płocku, załączając aktualny odpis z KRS spółki, niniejszym wnoszę o:

1) ?zasądzenie od pozwanego wzajemnego Kariny Kowalskiej na rzecz powódki wzajemnej DEF sp. z o.o. z/s w Płocku kwoty 4000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od daty wytoczenia powództwa do dnia zapłaty,

2) rozpoznanie sprawy także podczas nieobecności przedstawiciela powódki wzajemnej,

3) zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych,

4) nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 3 kodeksu postępowania cywilnego.

Ponadto wnoszę o:

wezwanie na rozprawę i przesłuchanie w charakterze świadków następujących osób:

– Pauliny Iksińskiej,

– Oliwii Igrekowskiej,

– Weroniki Owad (wezwania dla w/w świadków należy doręczyć na adres powódki wzajemnej)

na okoliczność ustalenia, że pozwana wzajemna w czasie godzin pracy i przy użyciu sprzętu biurowego wykonywała czynności na rzecz M sp. z o.o. , a ponadto na okoliczność: ujawnienia w/w podmiotowi konkurencyjnemu danych dotyczących klientów powódki wzajemnej: N sp. z o.o. i P sp. z o.o., ujawnienia przez nią informacji o dwóch kampaniach reklamowych MATRIX sp. z o.o. – prowadzonych przez powódkę wzajemną (z ramienia powódki wzajemnej kampanie te prowadziła pozwana wzajemna) – M sp. z o.o., podania przez nią nieprawdziwych informacji o rzekomym spotkaniu 29 listopada 2013 r. z przedstawicielem klienta pracodawcy N sp. z o.o., w trakcie godzin czasu pracy, a które w rzeczywistości nie miało miejsca (w tym czasie prawdopodobnie pozwana wzajemna podpisywała umowę najmu lokalu pod działalność M sp. z o.o.) oraz przechowywania przez w/w w siedzibie powódki wzajemnej dokumentów korporacyjnych M sp. z o.o. ?i przedstawiania się w trakcie rozmów telefonicznych z klientami powódki wzajemnej – prowadzonych w godzinach pracy – jako pracownik M sp. z o.o.

Uzasadnienie

Powódka wzajemna rozwiązała 2 grudnia 2013 r. z pozwaną wzajemną umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pozwanej wzajemnej ?z powodu ciężkiego naruszenia przez w/w podstawowych obowiązków pracowniczych polegających na:

1. ?ujawnianiu i przekazywaniu M sp. z o.o. tajemnicy przedsiębiorstwa pracodawcy w postaci poufnych informacji m.in. o klientach pracodawcy, a w szczególności o spółkach: N sp. z o.o. i P sp. z o.o., których ujawnienie mogło narazić pracodawcę na szkodę i utratę dobrego imienia poprzez ujawnienie tajemnicy przedsiębiorstwa,

2. ?działaniu na szkodę pracodawcy poprzez wykorzystanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa i zlecenie kampanii reklamowej klienta pracodawcy – M sp. z o.o.,

3. ?świadczeniu usług na rzecz M sp. z o.o. w trakcie czasu pracy, m.in. w postaci wykorzystywania służbowych komputerów, telefonów i woucherów w celach nie związanych ze stosunkiem pracy,

4. ?podaniu nieprawdziwych informacji o rzekomym spotkaniu 29 listopada 2013 r. z przedstawicielem klienta pracodawcy N sp. z o.o., w trakcie godzin czasu pracy, a które w rzeczywistości nie miało miejsca.

Dowód:

– oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z 2 grudnia 2013 r.

– świadectwo pracy pozwanej wzajemnej z 2 grudnia 2013 r.

w/w dowody znajdują się w aktach sprawy.

W świetle art. 82 § 1 k.p. pozwanemu wzajemnemu nie przysługuje wynagrodzenie za wadliwe wykonanie z jego winy usług. Pozwana wzajemna co najmniej ?od 1 października oraz w listopadzie 2013 r. nie tylko nie wykonywała umówionej pracy zgodnie z przepisami oraz umową, lecz wręcz podejmowała świadome ?i celowe działania na szkodę pracodawcy. Pozwana wzajemna w czasie godzin pracy i przy użyciu sprzętu biurowego wykonywała bowiem czynności na rzecz ?M sp. z o.o. Jednocześnie pozorowała wykonywanie swoich obowiązków służbowych wobec powódki wzajemnej, wyłudzając w konsekwencji wynagrodzenie ?za październik i listopad 2013 r.

W podanym okresie pozwana wzajemna naruszyła też tajemnicę przedsiębiorstwa pracodawcy poprzez ujawnienie w/w podmiotowi konkurencyjnemu – założonemu przez siebie wraz z innymi pracownikami powódki wzajemnej – Angelą Marzec i Amandą Kwiecień – danych dotyczących klientów powódki wzajemnej: ?N sp. z o.o. i P sp. z o.o. Ujawniła także informacje o dwóch kampaniach reklamowych MATRIX sp. z o.o. prowadzonych przez powódkę wzajemną (z ramienia powódki wzajemnej kampanie te prowadziła pozwana wzajemna) M sp. z o.o., przez co wyrządziła powódce wzajemnej znaczną szkodę majątkową. Pozwana wzajemna podała ponadto nieprawdziwe informacje o rzekomym spotkaniu 29 listopada 2013 r. z przedstawicielem klienta pracodawcy N sp. z o.o., w trakcie godzin czasu pracy, a które w rzeczywistości nie miało miejsca (w tym czasie prawdopodobnie pozwana wzajemna podpisywała umowę najmu lokalu pod działalność M sp. z o.o.).

Karina Kowalska przechowywała również w siedzibie powódki wzajemnej wszystkie dokumenty korporacyjne M sp. z o.o., a w trakcie rozmów telefonicznych ?z klientami powódki wzajemnej – prowadzonych w godzinach pracy – przedstawiała się jako pracownik M sp. z o.o. Dodatkowo świadczy to o lekceważącym podejściu pozwanej wzajemnej do obowiązków służbowych.

Dowód:

– zeznania w/w świadków.

Tymczasem, na podstawie art. 100 § 1 i § 2 pkt 4 k.p., podstawowym obowiązkiem pozwanej wzajemnej było sumienne i staranne wykonywanie pracy, dbanie ?o dobro zakładu pracy, ochrona jego mienia i obowiązek zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie potencjalnie mogło narazić pracodawcę na szkodę. Nie ulega zatem wątpliwości, że zachowanie pozwanej wzajemnej – która co najmniej od 1 października 2013 r. (tj. od daty założenia M sp. z o.o.) była osobiście ?i majątkowo zaangażowana w działalność M sp. z o.o., spółki konkurencyjnej wobec powódki wzajemnej, nie wyczerpało dyspozycji powołanych przepisów.

Podane okoliczności jednoznacznie wskazują na to, że pozwana wzajemna dopuściła się czynu nieuczciwej konkurencji wobec powódki wzajemnej. Takie działanie pozwanej wzajemnej narusza przez nią podstawowy obowiązek pracowniczy, czyli dbanie o dobro zakładu pracy.

W konkluzji należy stwierdzić, że pozwana wzajemna nie wykonywała należycie swoich obowiązków pracowniczych, gdyż naruszyła wymóg ich sumiennego wypełniania, zasadę lojalności wobec pracodawcy, a ponadto dopuściła się czynów nieuczciwej konkurencji. Takie zaś działanie Kariny Kowalskiej sprzeczne jest ?z zasadami współżycia społecznego. Dlatego pobranie przez pozwaną wzajemną wynagrodzenia za październik i listopad 2013 r. stanowi świadczenie nienależnie pobrane, gdyż pozwana wzajemna wykonała swoje obowiązki pracownicze w sposób oczywiście wadliwy. A zatem na podstawie art. 8 k.p. działanie pozwanej wzajemnej nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.

Powódka wzajemna złożyła wniosek o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności, gdyż opóźnienie naraża ją na szkodę, zwłaszcza że pozwana wzajemna obecnie nie pracuje, a jedynym składnikiem jej majątku jest samochód osobowy marki opel astra o wartości 7 tys. zł (k. 8), który do czasu uprawomocnienia się wyroku może sprzedać, uzyskaną zaś cenę ze zbycia auta – przeznaczyć na bieżące utrzymanie.

Z uwagi zatem na powyższe oraz dyspozycję art. 82 k.p., żądanie zwrotu nienależnie wypłaconego pozwanej wzajemnej wynagrodzenia za październik i listopad 2013 r. (pozwana wzajemna zarabiała miesięcznie 2 tys. zł brutto) jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

W załączeniu:

– aktualny odpis z KRS DEF sp. z o.o.,

– odpis pozwu wzajemnego.

Dagmara Nowak

prezes zarządu DEF sp. z o.o.