- Pracownica podjęła pierwsze etatowe zajęcie po studiach, a po 4 miesiącach zaszła w ciążę. Pierwszą umowę podpisała na miesięczny okres próbny, a kolejną – na 6 miesięcy. Szef nie może zwolnić pracownicy w ciąży. Jak ma się ta zasada do opisanej sytuacji? –

pyta czytelniczka.

Zgodnie z art. 177 § 1 k.p. pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w czasie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca ją zakładowa organizacja związkowa zgodziła się na rozwiązanie angażu. Zasady tej nie stosuje się jedynie do pracownicy w okresie próbnym nieprzekraczającym miesiąca.

Istotny jest jednak także art. 177 § 3 k.p. Stanowi on, że umowę o pracę zawartą na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający miesiąc, która rozwiązałaby się po trzecim miesiącu ciąży, przedłuża się do dnia porodu.

W tej sytuacji umowa o pracę na czas określony rozwiązałaby się już po 3 miesiącu ciąży. Na podstawie art. 177 § 3 k.p. zostanie więc, z mocy prawa, przedłużona do porodu. Z tym dniem matka utraci jednak status pracownicy, a konsekwencją tego będzie brak prawa do urlopu macierzyńskiego. Ponieważ jednak urodzi dziecko w ostatnim dniu zatrudnienia (tytułu do ubezpieczeń), będzie miała prawo do zasiłku macierzyńskiego.

Należy tu zaznaczyć, że art. 177 § 3 k.p. nie stosuje się do umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Od zakazu rozwiązania stosunku pracy z ciężarnymi pracownicami i w okresie urlopu macierzyńskiego istnieje wyjątek. Może to nastąpić w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji firmy. Pracodawca musi wówczas uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. Jeśli nie może jej zapewnić w tym czasie innego zatrudnienia, kobiecie przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach (zasiłek macierzyński na podstawie art. 30 ust. 3 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa), a okres ich pobierania wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

WNIOSEK

Ciąża pracownicy zatrudnionej na czas określony powoduje, że jej umowa przedłuża się do dnia porodu, a nie że dochodzi do nawiązania kolejnej umowy.

—Anna Telec, radca prawny

podstawa prawna:

- art. 177 ustawy z 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy (tekst jedn. DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)

- art. 30 ust. 3 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.)