W razie przyjęcia możliwości korzystania z ratingu kredytowego jako jednego z instrumentów oceny spełniania warunków dotyczących sytuacji ekonomicznej i finansowej należy konsekwentnie przyjąć, że w przypadku prowadzenia postępowania w trybie negocjacji z ogłoszeniem lub przetargu ograniczonego możliwe jest również na etapie prekwalifikacji różnicowanie pozycji rankingowej wykonawców w zależności od poziomu posiadanego ratingu kredytowego.
Dobry element oceny
Oznacza to, że poziom ratingu kredytowego mógłby być elementem oceny spełnienia warunku dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej. Oceny takiej należałoby dokonywać w stosunku do poziomu minimalnego wskazanego przez zamawiającego, a pozycja rankingowa ustalana by była zgodnie z wysokością poziomu ratingu kredytowego. Przykładowo, zamawiający mógłby przyznawać punkty za każdy wyższy poziom ratingu kredytowego posiadanego na dzień opublikowania ogłoszenia o zamówieniu ponad minimum określone w ogłoszeniu. W przypadku, gdy dany wykonawca posługiwałby się więcej niż jednym ratingiem kredytowym zamawiający powinien określić, który z ratingów brany byłby pod uwagę przy dokonywaniu takiej oceny, np. rating kredytowy tej agencji, której rating dla danego wykonawcy jest najniższy ze wszystkich mu nadanych.
Praktyka rynkowa
Na rynku polskim z uwagi na wskazane ograniczenia i ryzyka, korzystanie z ratingu kredytowego przy ocenie zdolności ekonomicznej i finansowej występowało jedynie w odosobnionych przypadkach, a zamawiający z dużą ostrożnością i rezerwą podchodzą do możliwości korzystania z takiego instrumentu. Zdarzały się jednak takie postępowania, w których również i zamawiający klasyczni, wbrew brzmieniu rozporządzenia (obowiązującego w dacie prowadzonego postępowania) oraz p.z.p. występowali do wykonawców z żądaniem przedłożenia oświadczenia o posiadanym ratingu, co najmniej na poziomie inwestycyjnym.
Ciekawym przypadkiem zastosowania ratingu kredytowego na rynku polskim były postępowania prowadzone przez jednego z krajowych przewoźników, którego zamówienia dotyczyły udzielania gwarancji bankowej zabezpieczającej wierzytelności innego banku. Posiadanie wymogu ratingowego na odpowiednim poziomie było jedynym postawionym przez zamawiającego warunkiem dotyczącym zdolności ekonomicznej i finansowej. Wymóg ratingowy odnosił się natomiast do szerokiego spectrum ratingów określonych szczegółowo w ogłoszeniu o zamówieniu z odwołaniem się do konkretnych agencji ratingowych dotyczących zarówno długoterminowego ratingu, jak i ratingu nadanego najnowszemu niezabezpieczonemu i niepodporządkowanemu zadłużeniu średnio lub długoterminowemu wykonawcy. Potwierdzeniem spełnienia takich warunków było oświadczenie wykonawcy o posiadanym ratingu kredytowym. Wprowadzenie takiego wymogu podyktowane było jednak względami wynikającymi z umowy dotyczącej finansowania inwestycji i zamawiający, będąc związany jej postanowieniami, był zobligowany do wyboru wykonawcy, tj. gwaranta będącego bankiem spełniającego minimalne wymogi określone w tej umowie.
—j.j.
