Rz: Czy jeśli w firmie istnieje Wewnętrzna Polityka Antymobbingowa (WPA), to pracodawca uniknie odpowiedzialności odszkodowawczej z art. 94
3
k.p., czyli tej za mobbing?
dr Maciej Chakowski:
W dużym stopniu tak. Zgodnie z art. 94
3
k.p. każdy pracodawca musi przeciwdziałać mobbingowi w zakładzie pracy. Dołożenie należytej staranności w tym zakresie powinno wyłączyć winę pracodawcy, a więc również i jego ewentualną odpowiedzialność odszkodowawczą.
Trzeba jednak pamiętać o tym, że samo wdrożenie odpowiednio skonstruowanej WPA nie wystarczy. Konieczne jest jeszcze jej rygorystyczne przestrzeganie.
W jaki sposób powinien być skonstruowany taki dokument?
Każda taka procedura powinna składać się przynajmniej z dwóch części: procedury składania i rozpatrywania skarg na mobbing, a także zasad przeciwdziałania temu zjawisku w zakładzie.
Jak wygląda postępowanie w firmie, gdy pracownik zgłosi zarzut mobbingu?
Po otrzymaniu właściwie złożonej i sporządzonej skargi pracownika pracodawca niezwłocznie, np. w ciągu 5 dni, powołuje komisję antymobbingową. Powinna mieć ona bezstronny charakter i dlatego trafiają do niej:
- przedstawiciel pracowników – osoba wskazana w sposób ogólnie przyjęty u pracodawcy,
- przedstawiciel pracodawcy,
- osoba trzecia, wskazana wspólnie przez pracodawcę i załogę. Byłoby dobrze, gdyby miała odpowiednie przygotowanie z zakresu psychologii pracy i rozwiązywania konfliktów.
Po wybraniu przewodniczącego komisja analizuje zarzuty i dowody zawarte w skardze. Skarżący i domniemany sprawca lub sprawcy mobbingu powinni mieć możliwość swobodnego wypowiedzenia się przed komisją. Ze względu na ochronę dóbr osobistych stron uczestniczących w tym postępowaniu musi mieć ono charakter poufny. Nie należy też ujawniać faktów ustalonych w tej procedurze.
Dla celów dowodowych członkowie komisji sporządzają protokół z postępowania. Zaznaczają w nim, jaką podjęli decyzję, czy zarzuty zawarte w skardze okazały się uzasadnione i w jaki sposób sprawca lub sprawcy zostaną ukarani. To ostatnie ma zasadnicze znaczenie, aby potwierdzić zdecydowaną postawę pracodawcy w walce z mobbingiem w firmie.
Czy sama znajomość WPA wśród załogi wystarczy?
Nie. WPA powinna też określać, w jaki sposób szef będzie przeciwdziałał występowaniu zjawiska mobbingu w zakładzie. Przynajmniej raz w roku powinien więc szkolić załogę w tym zakresie i rozpatrywać z jej przedstawicielami skuteczność wprowadzonych już rozwiązań antymobbingowych.